Skip to content

Commit

Permalink
Update section_004.md voor metadata
Browse files Browse the repository at this point in the history 
Aanvulling met subcategorie
aanpassing voorbeeld
dataset metadata en service metadata apart
eenvoudige data service koppeling benoemd
Kwaliteit van dienstverlening aangegeven dat juiste element gezocht wordt
  • Loading branch information
@idevisser
idevisser authored Dec 5, 2024
1 parent f1269c0 commit 8934642
Showing 1 changed file with 101 additions and 9 deletions.
110 changes: 101 additions & 9 deletions section_004.md
View file
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -48,26 +48,28 @@ De metadata kan voor andere domeinen conform andere bestaande normen (standaarde

In Europa is het applicatie profiel (<A href='https://semiceu.github.io/DCAT-AP/releases/3.0.0/' target='_blank'>DCAT-AP</a>) ontwikkeld op de internationale DCAT standaard, voor het uitwisselen van metadata tussen Europese dataportalen. De transformatie van INSPIRE metadata conform het Nederlands profiel op ISO 19115 naar DCAT, wordt uitgevoerd op catalog/dataportaal niveau. Individuele beheerders van metadata hoeven hier geen actie op te ondernemen. Dit geldt ook voor de metadata conform het Nederlands profiel op ISO 19119.<br/>

Er is voor het geo-domein en het statistische-domein op Europees niveau ook een applicatie profiel gemaakt, waarmee het mogelijk wordt om de domein specifieke metadata, zoals de ISO 19115 metadata voor ruimtelijke data, te transformeren naar het generieke DCAT-AP. Voor het uitwisselen van de HVD specifieke metadata is een extensie op DCAT-AP gemaakt, <a href='https://semiceu.github.io/DCAT-AP/releases/2.2.0-hvd/' target='_blank'>DCAT-AP-HVD</a>, zodat daarmee ook aan de vereisten vanuit de uitvoeringsverordening voor hoogwaardige datasets kan worden voldaan. Een update van geoDCAT-AP, waarin ook de transformatie van ISO metadata naar DCAT-AP-HVD is vastgelegd, is momenteel nog niet beschikbaar.<br/>
Voor het uitwisselen van de HVD specifieke metadata is een extensie op DCAT-AP gemaakt, <a href='https://semiceu.github.io/DCAT-AP/releases/2.2.0-hvd/' target='_blank'>DCAT-AP-HVD</a>, zodat daarmee ook aan de vereisten vanuit de uitvoeringsverordening voor hoogwaardige datasets kan worden voldaan.

Er is voor het geo-domein en het statistische-domein op Europees niveau ook een applicatie profiel gemaakt, waarmee het mogelijk wordt om de domein specifieke metadata, zoals de ISO 19115 metadata voor ruimtelijke data, te transformeren naar het generieke DCAT-AP met daarop domein specifieke extenties. Een update van het Europees afgestemd <a href='https://raw.githack.com/SEMICeu/GeoDCAT-AP/dev/drafts/latest/index.html' target='_blank'>geoDCAT-AP</a> , waarin een uitbreiding voor specifieke geo metadata elementen op DCAT-AP is vastgelegd, is nu beschikbaar. Hiermee is echter nog niet de transformatie voor de specifieke voor HVD vereiste elementen meegenomen. Daar wordt aan gewerkt en dit wordt begin volgend jaar verwacht.<br/>

### DCAT-AP-NL {#6E5518C4}

Een Nederlands applicatie profiel op DCAT is in ontwikkeling. Hierin wordt op basis van het Europese DCAT-AP, specifiekere afspraken gemaakt die beter aansluiten op de situatie in Nederland. Dit profiel gaat gebruikt worden voor de uitwisseling van metadata tussen Europese en Nederlandse data portalen. In een aantal domeinen en bijbehorende portalen wordt DCAT als standaard gebruikt om de metadata in vast te leggen. Daar kan het Nederlandse profiel ook gebruikt gaan worden zodat de metadata die wordt vastgelegd beter aansluit bij de Nederlandse wensen en eisen op dit gebied.<br/>
Het Nederlands applicatie profiel op DCAT 3 <a href='https://docs.geostandaarden.nl/dcat/dcat-ap-nl30/' target='_blank'>DCAT-AP-NL</a> is gereed. Hierin wordt op basis van het Europese DCAT-AP, specifiekere afspraken gemaakt die beter aansluiten op de situatie in Nederland. Dit profiel gaat gebruikt worden voor de uitwisseling van metadata tussen Europese en Nederlandse data portalen. In een aantal domeinen en bijbehorende portalen wordt DCAT als standaard gebruikt om de metadata in vast te leggen. Daar kan het Nederlandse profiel ook gebruikt gaan worden zodat de metadata die wordt vastgelegd beter aansluit bij de Nederlandse wensen en eisen op dit gebied.<br/>

### Beschrijven van de HVD specifieke metadata in ISO 19115 (INSPIRE) {#409368F9}

Ruimtelijke data en dataservices (API’s) waarvan de metadata wordt beschreven conform het Nederlands metadata profiel op ISO 19115 voor geografie versie 2.1.0 en het Nederlands metadata profiel op ISO 19119 voor services versie 2.1.0 kunnen hiermee voldoen aan vereisten rondom metadata uit de Uitvoeringsverordening HVD. Het is dan wel noodzakelijk dat de specifieke extra informatie voor HVD ook in de metadata wordt opgenomen. Het gaat daarbij in ieder geval om de aanduiding van ‘high value dataset’ en daarnaast onder andere om contactinformatie en de verwijzing naar verplichte documentatie.<br/>
Ruimtelijke data waarvan de metadata wordt beschreven conform het Nederlands metadata profiel op ISO 19115 voor geografie versie 2.1.0 kunnen hiermee voldoen aan vereisten rondom metadata uit de Uitvoeringsverordening HVD. Dit geldt ook voor de zogenoemde "eenvoudige data service koppeling", waarbij aparte service metadata conform ISO 19119 niet noodzakelijk is. Het is wel noodzakelijk dat de specifieke extra informatie voor HVD ook in de metadata wordt opgenomen. Het gaat daarbij in ieder geval om de aanduiding van ‘high value dataset’ en daarnaast onder andere om contactinformatie en de verwijzing naar verplichte documentatie.<br/>

Een update van een Europees afgestemd geoDCAT-AP, waarin ook de transformatie van ISO metadata naar DCAT-AP-HVD is vastgelegd, is momenteel nog niet beschikbaar. Het is mogelijk dat daarin van andere ISO metadata elementen uitgegaan gaat worden om HVD vereisten in DCAT te ontsluiten. Zolang de gevraagde informatie in de juiste DCAT elementen ontsloten wordt, zal dit niet tot problemen leiden.<br/>
<br/>

<B><I>De aanduiding 'high value dataset'</i></B>

Vooralsnog lijkt het opnemen van de aanduiding ‘high value dataset’ en het aangeven van het HVD thema in het metadata element trefwoord te voldoen.<br/>
Vooralsnog lijkt het opnemen van de aanduiding ‘high value dataset’ en het aangeven van het HVD thema en subthema in het metadata element trefwoord te voldoen, Europese afstemming daarover is nog gaande. De aanduiding ‘high value dataset’ en het aangeven van het HVD thema en dataset moet daarvoor als volgt worden opgenomen in de metadata; <br/>

Voor de aanduiding ‘high value dataset' moet daarvoor de ELI `http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2023/138/oj` opgenomen worden.<br/>

Het trefwoord voor het HVD thema moet een waarde zijn uit <a href='https://op.europa.eu/en/web/eu-vocabularies/dataset/-/resource?uri=http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category' target='_blank'>https://op.europa.eu/en/web/eu-vocabularies/dataset/-/resource?uri=http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category</a>.
Het trefwoord voor het HVD thema en subthema moet een waarde zijn uit <a href='https://op.europa.eu/en/web/eu-vocabularies/dataset/-/resource?uri=http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category' target='_blank'>High-value dataset categories</a>.

Dit kan als volgt worden opgenomen in de metadata:
<code>
Expand All @@ -82,13 +84,18 @@ Dit kan als volgt worden opgenomen in de metadata:
&lt;/gmd:descriptiveKeywords&gt;
&lt;gmd:descriptiveKeywords&gt;
&lt;gmd:MD_Keywords&gt;
<!-- HVD Category -->
&lt;gmd:keyword&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="https://op.europa.eu/web/eu-vocabularies/concept/-/resource?uri=http://data.europa.eu/bna/c_dd313021"&gt; Aardobservatie en milieu&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://data.europa.eu/bna/c_dd313021"&gt; Aardobservatie en milieu&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:keyword&gt;
<!-- HVD Sub Category -->
&lt;gmd:keyword&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://data.europa.eu/bna/c_4ba9548e"&gt; Emissies&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:keyword&gt;
&lt;gmd:thesaurusName&gt;
&lt;gmd:CI_Citation&gt;
&lt;gmd:title&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category"&gt;High-value dataset categories &lt;/gmx:Anchor&gt;&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category"&gt;High-value dataset categories &lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:title&gt;
&lt;gmd:date&gt;
&lt;gmd:CI_Date&gt;
Expand All @@ -109,7 +116,7 @@ Dit kan als volgt worden opgenomen in de metadata:

<B><I>Contactinformatie</I></B>

De contactinformatie voor vragen over de API kan in de metadata elementen behorende bij “Verantwoordelijke organisatie bron” worden opgenomen. Gebruik daarbij als rol: pointOfContact. Het wordt aanbevolen dat contactinformatie de vorm heeft van een (persistent) e-mailadres, bijvoorbeeld servicedesk@xxx.nl, of een link naar een contactformulier op een webpagina, bijvoorbeeld om contact op te nemen met een servicedesk.<br/>
De contactinformatie voor vragen over de API, in het geval van de zogenoemde "eenvoudige data service koppeling" kan in de metadata elementen behorende bij “Verantwoordelijke organisatie bron” worden opgenomen. Gebruik daarbij als rol: pointOfContact. Het wordt aanbevolen dat contactinformatie de vorm heeft van een (persistent) e-mailadres, bijvoorbeeld servicedesk@xxx.nl, of een link naar een contactformulier op een webpagina, bijvoorbeeld om contact op te nemen met een servicedesk.<br/>
<br/>

<B><I>De gebruiksvoorwaarden</I></B>
Expand All @@ -124,7 +131,92 @@ Bij diverse HVD thema’s wordt gevraagd om de online documentatie van de datase

<B><I>De kwaliteit van de dienstverlening</I></B>

Voor de API moet de kwaliteit van de dienstverlening, wat betreft de prestaties, de capaciteit en de beschikbaarheid worden gepubliceerd. In het Nederlands profiel op ISO 19119 zijn daar specifieke metadata elementen voor. DCAT kent deze niet, daar wordt voor deze informatie uitgegaan van een document, waarin deze informatie is opgenomen. Een optie is om de kwaliteit van de dienstverlening als “Algemene beschrijving herkomst” op te nemen in de ISO metadata. Dit is een metadata element waarin ook kwaliteitsinformatie kan worden opgenomen. Dit element is echter nog niet opgenomen in het Nederlands metadata profiel op ISO 19119, maar heeft als voordeel dat het eenduidig is te transformeren naar DCAT. Het opnemen in het element “specificatie” met bijbehorende conformiteitsindicatie, heeft een nadeel dat dit niet eenduidig te transformeren is naar DCAT.<br/>
Voor de API moet de kwaliteit van de dienstverlening, wat betreft de prestaties, de capaciteit en de beschikbaarheid worden gepubliceerd. In het geval van de zogenoemde "eenvoudige data service koppeling" zal dit ook in de dataset metadata opgenomen moeten worden. In het Nederlands profiel op ISO 19115 zijn daar specifieke metadata elementen voor. DCAT kent deze niet, daar wordt voor deze informatie uitgegaan van een document, waarin deze informatie is opgenomen. Naar een goede optie om de kwaliteit van de dienstverlening op te nemen in de ISO metadata wordt nog gekeken. <br/>

Het document met deze specificatie van de kwaliteit van de service zal wel apart online gepubliceerd moeten worden zodat deze direct toegankelijk is. Deze werkwijze sluit ook aan bij de opmerking in DCAT-AP-HVD dat kwaliteitsinformatie over de service wordt gezien als onderdeel van de generieke documentatie van een service.<br/>
<br/>

<B><I>API documentatie</I></B>

Voor de API moet de documentatie over de API zelf gepubliceerd worden. Deze documentatie geeft specifieke details over het endpoint. Dit komt overeen met wat er vastgelegd wordt in een capabilities document van een WFS of de open API specificatie op een OGC: API features. De link naar deze documentatie wordt in de metadata gelegd in het element URL.<br/>
<br/>

<B><I>Overige metadata</I></B>

Als er voor de HVD data van verschillende generalisatieniveaus, granulariteit, actualiseringsfrequentie en – termijnen, tijdreeksen en updatefrequentie wordt gevraagd te leveren, is het ook van belang deze specifieke informatie in de metadata op te nemen in de daarvoor aanwezige metadata elementen. Net als distributie formaat is dit relevante informatie, maar geen verplicht metadata element.


### Beschrijven van de HVD specifieke metadata in ISO 19119 (INSPIRE) {#409368F9}

Ruimtelijke dataservices (API’s) waarvan de metadata wordt beschreven conform het Nederlands metadata profiel op ISO 19119 voor services versie 2.1.0 kunnen hiermee voldoen aan vereisten rondom metadata uit de Uitvoeringsverordening HVD. Het is dan wel noodzakelijk dat de specifieke extra informatie voor HVD ook in de metadata wordt opgenomen. Het gaat daarbij in ieder geval om de aanduiding van ‘high value dataset’ en daarnaast onder andere om contactinformatie en de verwijzing naar verplichte documentatie.<br/>

Een update van een Europees afgestemd geoDCAT-AP, waarin ook de transformatie van ISO metadata naar DCAT-AP-HVD is vastgelegd, is momenteel nog niet beschikbaar. Het is mogelijk dat daarin van andere ISO metadata elementen uitgegaan gaat worden om HVD vereisten in DCAT te ontsluiten. Zolang de gevraagde informatie in de juiste DCAT elementen ontsloten wordt, zal dit niet tot problemen leiden.<br/>
<br/>

<B><I>De aanduiding 'high value dataset'</i></B>

Vooralsnog lijkt het opnemen van de aanduiding ‘high value dataset’ en het aangeven van het HVD thema en subthema in het metadata element trefwoord te voldoen, Europese afstemming daarover is nog gaande. De aanduiding ‘high value dataset’ en het aangeven van het HVD thema en dataset moet daarvoor als volgt worden opgenomen in de metadata; <br/>

Voor de aanduiding ‘high value dataset' moet daarvoor de ELI `http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2023/138/oj` opgenomen worden.<br/>

Het trefwoord voor het HVD thema en subthema moet een waarde zijn uit <a href='https://op.europa.eu/en/web/eu-vocabularies/dataset/-/resource?uri=http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category' target='_blank'>High-value dataset categories</a>.

Dit kan als volgt worden opgenomen in de metadata:
<code>
<pre class="xml">
<span style='color: #000080;'>
&lt;gmd:descriptiveKeywords&gt;
&lt;gmd:MD_Keywords&gt;
&lt;gmd:keyword&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2023/138/oj"&gt;HVD&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:keyword&gt;
&lt;/gmd:MD_Keywords&gt;
&lt;/gmd:descriptiveKeywords&gt;
&lt;gmd:descriptiveKeywords&gt;
&lt;gmd:MD_Keywords&gt;
<!-- HVD Category -->
&lt;gmd:keyword&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://data.europa.eu/bna/c_dd313021"&gt; Aardobservatie en milieu&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:keyword&gt;
<!-- HVD Sub Category -->
&lt;gmd:keyword&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://data.europa.eu/bna/c_4ba9548e"&gt; Emissies&lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:keyword&gt;
&lt;gmd:thesaurusName&gt;
&lt;gmd:CI_Citation&gt;
&lt;gmd:title&gt;
&lt;gmx:Anchor xlink:href="http://publications.europa.eu/resource/dataset/high-value-dataset-category"&gt;High-value dataset categories &lt;/gmx:Anchor&gt;
&lt;/gmd:title&gt;
&lt;gmd:date&gt;
&lt;gmd:CI_Date&gt;
&lt;gmd:date&gt;
&lt;gco:Date&gt;2023-09-27&lt;/gco:Date&gt;
&lt;/gmd:date&gt;
&lt;gmd:dateType&gt;
&lt;gmd:CI_DateTypeCode codeList="http://standards.iso.org/iso/19139/resources/gmxCodelists.xml#CI_DateTypeCode" codeListValue="publication"/&gt;
&lt;/gmd:dateType&gt;
&lt;/gmd:CI_Date&gt;
&lt;/gmd:date&gt;
&lt;/gmd:CI_Citation&gt;
&lt;/gmd:thesaurusName&gt;
&lt;/gmd:MD_Keywords&gt;
&lt;/gmd:descriptiveKeywords&gt;
</span></pre></code>
<br/>

<B><I>Contactinformatie</I></B>

De contactinformatie voor vragen over de API kan in de metadata elementen behorende bij “Verantwoordelijke organisatie bron” worden opgenomen. Gebruik daarbij als rol: pointOfContact. Het wordt aanbevolen dat contactinformatie de vorm heeft van een (persistent) e-mailadres, bijvoorbeeld servicedesk@xxx.nl, of een link naar een contactformulier op een webpagina, bijvoorbeeld om contact op te nemen met een servicedesk.<br/>
<br/>

<B><I>De gebruiksvoorwaarden</I></B>

De licentie kan zoals gebruikelijk worden opgenomen bij het element “juridische toegangsrestricties” in de metadata. Deze moet echter wel een Creative Commons Public Domain Dedication (CC0) licentie of een Creative Commons BY 4.0-licentie of een gelijkwaardige of minder beperkende open licentie zijn.<br/>
<br/>

<B><I>De kwaliteit van de dienstverlening</I></B>

Voor de API moet de kwaliteit van de dienstverlening, wat betreft de prestaties, de capaciteit en de beschikbaarheid worden gepubliceerd. In het Nederlands profiel op ISO 19119 zijn daar specifieke metadata elementen voor. DCAT kent deze niet, daar wordt voor deze informatie uitgegaan van een document, waarin deze informatie is opgenomen. Naar een goede optie om de kwaliteit van de dienstverlening op te nemen in de ISO metadata wordt nog gekeken.<br/>

Het document met deze specificatie van de kwaliteit van de service zal wel apart online gepubliceerd moeten worden zodat deze direct toegankelijk is. Deze werkwijze sluit ook aan bij de opmerking in DCAT-AP-HVD dat kwaliteitsinformatie over de service wordt gezien als onderdeel van de generieke documentatie van een service.<br/>
<br/>
Expand Down

0 comments on commit 8934642

Please sign in to comment.