% La Eksterordinara Lando Oz % L. Frank Baum, tr. Donald Broadribb
!(images/000094.jpg)
!(images/000026.png)
LA BELAJ VIZAĜOJ RIGARDIS LA MIRANTAN GRUPON KUN
MOKAJ RIDETOJ.
!(images/000119.png)
LA EKSTERORDINARA
LANDO OZ
Historio de la pluaj aventuroj de la Birdotimigilo kaj la
Stana Lignohakisto kaj ankaŭ la strangaj spertoj de la
Multe Pligrandigita Ŝancel-Insekto, Joĉjo Kukurbo-
kapo, la viviĝinta Segĉevalo, kaj la Gumpo;
la rakonto estas la sekvo al
La Sorĉisto de Oz
DE
L. FRANK BAUM
“Reĝa Historiisto de Oz”
ILUSTRITA DE
JOHN R. NEILL
TRADUKITA DE
DONALD BROADRIBB
!(images/000127.png)
La Eksterordinara Lando Oz
De Baum, L. Frank (Lyman Frank), 1856–1919
Ilustrita de Neill, John R. (John Rea), 1877–1943
Tradukita el la Angla al Esperanto de Broadribb, Donald (Donald Richard), 1933–
Unue eldonita en la Angla kiel The Marvelous Land of Oz de Reilly & Britton, 1904.
Unue eldonita en Esperanto de Bookleaf Publishing, 1996, ISBN 1-876042-03-6.
Vidu http://www.netword.com/broadribb
Ĉi tiu traduko kopirajta © 1996 Donald Broadribb. Ĉi tiu eldono estas korektita versio, oktobro 2000.
La ilustraĵoj kaj aranĝo de ĉi tiu eldono laŭeble plej konformas al tiuj de la originala Angla eldono de 1904. La litertipo estas 16 sur 18.7 pkt Elegant Garamond.
!(images/000047.png)
Noto de la Aŭtoro
POST la eldoniĝo de “La Mirinda
Sorĉisto de Oz” mi ekricevis leterojn
de infanoj, kiuj informis min pri sia
plezuriĝo pro lego de la rakonto kaj petis
min “verki pli” pri la Birdotimigilo kaj la
Stana Lignohakisto. Unue mi supozis ĉi
tiujn leteretojn, kvankam sincerajn, kiel
nur belajn komplimentojn. Sed la leteroj
plu alvenadis dum la postaj monatoj kaj eĉ
jaroj.
Fine mi promesis al knabineto,
kiu longe veturis por renkonti min
kaj persone peti min,—kaj efektive
ŝi ankaŭ nomiĝas Doroteo—ke
kiam mil knabinetoj sendos al mi mil
leteretojn, mi verkos la libron. Aŭ
malgranda Doroteo estis maskita feino,
kaj gestis per sia magia stabo, aŭ la
sukceso de la dramigo de “La
Sorĉisto de Oz” akiris novajn
amikojn por la rakonto. Ĉar jam
antaŭ longe la mil leteroj
atingis min—kaj krome ankaŭ
multaj pli.
N u n , a g n o s k a n t e l a l o n g a n
p r o k r a s t o n , m i p l e n u m a s m i a n
promeson per ĉi tiu libro.
L. FRANK BAUM.
Chicago, junio, 1904.
!(images/000043.png)
Al tiuj
*boneguloj, *
la
eminentaj komediistoj
*David C. *
Montgomery
kaj
Fred A Stone
kies lerta
personigo de
la
*Stana *
Lignohakisto
kaj la
Birdotimigilo
donis ĝojon
al miloj da
infanoj
*en la tuta lando, *
ĉi tiu libro estas
danke dediĉita
de
LA AŬTORO
!(images/000110.png)
LISTO DE ĈAPITROJ
PAĜO
Tip Faras Kukurbokapon
7
La Mirinda Vivopulvoro
15
La Forkuro de la Fuĝantoj
29
Tip Faras Eksperimenton pri Magio
39
La Vekiĝo de la Seg-Ĉevalo
47
Joĉjo Kukurbokapo Rajdas
59
Lia Moŝto la Birdotimigilo
71
La Revolucia Armeo de Gen. Zingibra
83
La Birdotimigilo Planas Eskapon
97
La Veturo al la Ŝtana Lignohakisto
109
Nikelkovrita Imperiestro
121
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
135
Multe Pligrandigita Rakonto
147
Maljuna Mombi Sorĉas
159
Kaptitaj de la Reĝino
169
La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
181
La Miriga Flugo de la Gumpo
191
En la Nesto de la Monedoj
201
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko 219
La Birdotimigilo Petas Helpon
231
La Ŝtana Lignohakisto Deŝiras Rozon
247
La Transformiĝo de Maljuna Mombi
257
Princino Ozma de Oz
265
Riĉo pro Kontento
279
!(images/000052.png)
!(images/000086.png)
En la Lando de la Gilikuloj, ĉe la Nordo
de la Lando Oz, loĝis junulo nomita Tip. Lia nomo
estis pli granda, ĉar maljuna Mombi ofte deklaris ke
lia plena nomo estas Tipetarius; sed oni ja ne diris
tiom longan vorton kiam plene sufiĉis “Tip”.
La knabo tute ne memoris siajn gepatrojn, ĉar
kiam li estis tre juna, oni venigis lin al la maljunulino
nomata Mombi por ke ŝi prizorgu lin. Ŝia famo, mi
bedaŭre devas diri, ne estis tre bela. Ĉar la Gilikula
popolo ne malprave suspektis ke ŝi prilaboras magion,
tial ili hezitis amikiĝi kun ŝi.
Mombi ne estis, precize, sorĉistino, ĉar la Bona
Sorĉistino kiu regis tiun parton de la Lando Oz
7
!(images/000030.png)
malpermesis la ekziston de aliaj sorĉistinoj en tiu
regno. Do la gardistino de Tip, kvankam ŝi volegis
primajstri magion, komprenis ke estas kontraŭleĝe esti
pli ol magiistino, aŭ nepre ne pli ol Kvazaŭfeino.
La maljunulino devigis Tipon alporti lignon el la
arbaro, por ke ŝi povu varmigi sian bolpoton. Li
ankaŭ laboris en la maizkamparo, hojante kaj
senŝeligante; kaj li manĝigis la porkojn kaj melkis la
kvarkornan bovinon pri kiu Mombi speciale fieris.
Sed nepre ne supozu ke li konstante laboris, ĉar li
opiniis ke tio malsanigus lin. Sendite al la arbaro, Tip
ofte grimpadis arbojn por akiri birdovojn, aŭ amuzis sin
ĉasante la rapidajn blankajn kuniklojn aŭ fiŝkaptante
en la riveretoj per fleksitaj pingloj. Poste li rapideme
kolektis brakoplenon da ligno kaj portis ĝin al sia
hejmo. Kaj kiam li devus laboradi sur la maizkampoj,
kie la altaj tigoj kaŝis lin tiel ke Mombi ne povis vidi
lin, Tip ofte fosadis en la truoj de terratoj, aŭ—se li
8
!(images/000113.png)
Tip Faras Kukurbokapon
emis—kuŝis surdorse inter la vicoj de maizo kaj
dormetis. Tial, zorgante ne eluzi sian forton, li kreskis
tiom forta kaj fortika kiom eblas al knabo.
La kurioza magio de Mombi ofte timigis ŝiajn
najbarojn, kaj ili kondutis rilate al ŝi retireme, tamen
respektoplene, pro ŝia stranga potenco. Sed Tip
senrezerve malamis ŝin, kaj li tute ne penis kaŝi sian
malamon. Anstataŭe, li kelkfoje montris malpli da
respekto al la maljunulino ol decis, ĉar ŝi ja estis lia
prizorgantino.
Troviĝis kukurboj en la maizkampoj de Mombi, ili
kuŝis ore ruĝaj inter la vicoj de verdaj tigoj; kaj ili
estis plantitaj kaj zorgitaj por ke la kvarkorna bovino
manĝu ilin dum la vintro. Sed unu tagon, kiam la
maizo estis fintranĉita kaj stakigita, kaj Tip portadis
la kukurbojn al la bovinejo, li ekpensis fari “Fantom-
Lanternon” per kiu li povus
provi timigi la maljunulinon.
Do li trovis belan, grandan
k u k u r b o n — b e l a n , o r a n ĝ -
r u g a n — k a j k o m e n c i s p e r
tranĉilo ĉizi ĝin. Per la pinto de
la tranĉilo li faris du rondajn
okulojn, triangulan nazon, kaj
9
La Eksterordinara Lando Oz
buŝon formitan kiel nova luno. La vizaĝo, kiam
kompletigita, ja ne estis vere bela; sed ĝi ridetis tiom
grande kaj larĝe, kaj estis tiom ĝojesprima, ke eĉ Tip
ridis dum li admire rigardis sian verkon.
La infano ne havis kunludantojn, do li ne sciis ke
knaboj ofte malplenigas la internon de kukurbo por
fari “fantom-lanternon”, kaj en la liberigitan spacon
metas flamantan kandelon por pli timaspektigi la
vizaĝon; sed li mem elpensis ideon kiu ŝajnis egale
bona. Li decidis fari formon de viro, kiu portos tiun
kukurban kapon, kaj starigi ĝin en loko kie maljuna
Mombi renkontos ĝin vizaĝ-al-vizaĝe.
“Kaj tiam,” diris Tip al si, ridante, “ŝi krios pli
laŭte ol la bruna porkino kiam mi tiras la voston, kaj
temos pro timo pli ol eĉ la mia pasintajare kiam mi
suferis pro febro!”
Li havis multan tempon por la tasko, ĉar Mombi
j a m f o r i r i s a l v i l a ĝ o — ŝ i d i r i s k e p o r a ĉ e t i manĝaĵojn—kaj tiu veturo daŭros almenaŭ du tagojn.
Do li prenis sian hakilon al la arbaro, kaj decidis
pri kelkaj fortikaj, rektaj junaj arboj, kiujn li dehakis
kaj de kiuj li fortranĉis la branĉetojn kaj foliojn. El
ili li faros la brakojn, kaj krurojn, kaj piedojn de la
konstruota viro. Por la korpo li detranĉis dikan ŝelon
10
Tip Faras Kukurbokapon
de granda arbo, kaj per multa laboro ĉizis el ĝi
cilindron proksimume ĝustadimensian, kaj kunpinglis
la randojn per lignaj kejloj. Poste, plezuroplene
fajfante dum sia laborado, li zorgoplene artikigis la
membrojn kaj ligis ilin al la korpo per kejloj ĉizitaj
per lia tranĉilo.
Kiam la tasko estis jam finita, komencis mallumiĝi,
kaj Tip memoris ke necesas melki la bovinon kaj
manĝigi la porkojn. Do li prenis sian lignan viron kaj
portis ĝin al la domo kun si.
Dum la vespero, en la fajrolumo en la kuirejo, Tip
zorgoplene rondigis la randojn de la artikoj kaj
glatigis la malglataĵojn laŭ neta, eksperta maniero.
Poste li starigis la figuron kontraŭ la muron kaj
admiris ĝin. Ĝi ŝajnis rimarkinde alta, eĉ kiel
plenkreska viro; sed laŭ la vidpunkto de knabeto, tio
estis bona, kaj Tip tute ne lamentis la altecon de sia
kreaĵo.
La sekvan matenon, kiam li rerigardis sian verkon,
Tip vidis ke li forgesis fari kolon por la pupo, per
kiu li povos ligi la kukurban kapon al la korpo. Do
li reiris al la arbaro, kiu ne estis malproksima, kaj
hakis el arbo plurajn lignajn pecojn per kiuj li
kompletigos sian verkon. Reveninte, li ligis
11
La Eksterordinara Lando Oz
transversan pecon al la supro de la korpo, kaj faris
truon en la mezo por rekte teni la kolon. La ligna
peco kiu utiliĝos kiel kolo estis ankaŭ pintigita ĉe la
supro, kaj kiam ĉio estis preta Tip surmetis la
kukurban kapon, premante ĝin firme sur la kolon, kaj
trovis ke ĝi bone taŭgas. La kapo estis turnebla
unuflanken kaj aliflanken, laŭ lia volo, kaj la ĉarniroj
de la brakoj kaj kruroj ebligis ke li poziciigu la pupon
laŭdezire.
“Jen,” fiere deklaris Tip, “vere tre bona viro, kaj ĝi
certe timigos Mombaĉon tiel ke ŝi pluroble kriĉos!
Sed estus multe pli vivsimile se li havus verajn
vestojn.”
Ne ŝajnis facile trovi vestojn; sed Tip aŭdace
traserĉis la malnovan kofron en kiu Mombi gardis
siajn memoraĵojn kaj trezorojn, kaj ĉe la plejprofunda
fundo li trovis purpuran pantalonon, ruĝan ĉemizon
kaj palruĝan veŝton ornamitan per blankaj makuloj.
Ilin li forportis al sia viro kaj kvankam la vestaĵoj ne
plene taŭgis, li sukcesis gajaspekte vesti la kreaĵon.
Trikitaj ŝtrumpoj apartenantaj al Mombi, kaj trivita
paro da liaj propraj ŝuoj kompletigis la vestaron de
la viro, kaj Tip tiom ĝojis ke li saltete dancadis kaj
laŭte ridis knabekstaze.
12
!(images/000144.png)
Tip Faras Kukurbokapon
“Mi devas doni al li nomon!” li kriis. “Tia bona
viro nepre devas havi nomon. Mi kredas,” li pludiris,
post momento da pensado, “ke mi nomos lin ‘Joĉjo
Kukurbokapo’!”
13
!(images/000059.png)
!(images/000091.png)
Zorge pripensinte, Tip decidis ke la plej bona loko
por Joĉjo estos kie la vojo kurbiĝas, iom for de la
domo. Do li komencis porti la viron tien, sed li trovis
lin multepeza kaj ne facile manipulebla. Tirinte la
kreaĵon iom, Tip surpieden starigis lin, kaj fleksante
jen la artikojn de unu kruro, jen tiujn de la alia, kaj
samtempe puŝante lin, la knabo sukcesis marŝigi
Joĉjon al la vojkurbiĝo. Tio ne sukcesis sen pluraj
faloj, kaj Tip vere laboris pli ol iam li laboris sur la
kampoj aŭ en la arbaro; sed amo petoli urĝis lin, kaj
15
La Eksterordinara Lando Oz
plaĉis al li provi la lertecon de sia faraĵo.
“Joĉjo taŭgas kaj bonege funkcias!” li diris al
si, anhelante pro la nekutima penego. Sed ĝuste
tiam li trovis ke la maldekstra brako de la viro
forfalintis dum la marŝado; do li retreniris por trovi
ĝin, kaj poste, ĉizinte novan kaj pli dikan pinglon
por la ŝultrartiko, li riparis la vundon tiom sukcese
ke la brako estis pli fortika ol antaŭe. Tip ankaŭ
rimarkis ke la kukurba kapo de Joĉjo estis
turniĝinta tiel ke ĝi rigardis malantaŭen; sed tio
estis facile ĝustigita. Kiam, fine, la viro estis
starigita por rigardi la vojkurbiĝon kie maljuna
Mombi aperos, li aspektis sufiĉe natura por esti
bona imito de Gilikula kultivisto—kaj sufiĉe
nenatura por ektimigi ĉiun alvenanton kiu ne
anticipis vidi lin.
Ĉar ankoraŭ estis tro frue dum la tago por
anticipi la revenon de la maljunulino, Tip subeniris
en la valon apud la domo kaj komencis kolekti
nuksojn de la arboj kreskantaj tie.
Tamen, maljuna Mombi revenis pli frue ol kutime.
Ŝi renkontintis malhonestan magiiston kiu loĝas en
izola kavo en la montaro, kaj interŝanĝis kun li
plurajn gravajn magisekretojn. Tiumaniere akirinte tri
16
!(images/000074.jpg)
TIP STARIGIS LA FIGURON KAJ ADMIRIS ĜIN.
La Mirinda Vivopulvoro
novajn receptojn, kvar magiajn pulvorojn kaj
diversajn herbojn kun mirindaj potenco kaj forto, ŝi
lamis hejmen kiel eble plej rapide, por provi siajn
novajn magiaĵojn.
Tiom koncentriĝis Mombi pri la gajnitaj trezoroj
ke kiam ŝi preteriris la vojkurbiĝon kaj rimarketis la
viron, ŝi nur klinis la kapon kaj diris:
“Bonan vesperon, sinjoro.”
Sed post momento, rimarkinte ke la persono nek
movis sin nek respondis, ŝi sagace rigardis lian
vizaĝon kaj vidis ke temas pri kukurba kapo, kiun
zorgege ĉizis la poŝtranĉilo de Tip.
“He!” elspiris Mombi, kvazaŭ muĝetante; “tiu
petolema knabo volas denove trompi min! Bone!
Tre—e bone! Mi bategos lin pro lia klopodo timigi
min tiel!”
Kolere ŝi levis sian stangon por defrapi la
ridetantan kukurbokapon de la pupo; sed subita
ekpenso paŭzigis ŝin, kaj la levita stango restis
senmove en la aero.
“Nu, jen bona oportuno provi mian novan
pulvoron!” diris ŝi, fervore. “Kaj tiel mi povos scii ĉu
tiu malhonesta magiisto fidele interŝanĝis sekretojn,
aŭ ĉu li fitrompis min kiom mi trompis lin.”
17
La Eksterordinara Lando Oz
Do ŝi surteren metis sian korbon kaj komencis
palpadi en ĝi por trovi unu el la valoregaj pulvoroj
kiujn ŝi akiris.
Dum Mombi tiel okupis sin Tip revenis nerapide,
kun la poŝoj plenaj de nuksoj, kaj trovis la
maljunulinon staranta apud lia viro kaj ŝajne tute ne
timigita de ĝi.
Unue li sentis iom da ĉagreno; sed la sekvan
momenton li ekvolis scii kion faros Mombi. Do li
kaŝis sin malantaŭ heĝon, kie li povos vidi sen vidiĝi,
kaj atendis rigardante.
Post iom da serĉado la virino tiris el sia korbo
malnovan piproskatolon, sur kies etikedon skribintis
la magiisto per krajono: “Vivopulvoro”.
“Ha—jen ĝi!” ŝi ĝoje elkriis. “Kaj nun ni vidu
ĉu ĝi estas potenca. La avara magiisto ne donis al
mi multon, sed verŝajne estas sufiĉe por du-tri
dozoj.”
Tipon multe surprizis aŭdi tiujn vortojn. Poste li
vidis maljunan Mombi levi sian brakon kaj disŝuti la
pulvoron el la skatolo sur la kukurban kapon de lia
viro Joĉjo. Ŝi faris tion sammaniere kiel oni ŝutas
pipron sur rostitan terpomon, kaj la pulvoro disfalis de
la kapo de Joĉjo sur la ruĝan ĉemizon kaj palruĝan
18
!(images/000143.png)
“MALJUNA MOMBI ĈIRKAŬDANCIS LIN”
La Eksterordinara Lando Oz
veŝton kaj purpuran pantalonon per kiu Tip vestintis
lin, kaj iom eĉ falis sur la flikitajn kaj trivitajn ŝuojn.
Remetinte la piproskatolon en la korbon, Mombi
levis sian maldekstran manon, kun la etfingro supren
etentita, kaj diris:
“Ueaŭĥ!”
Post tio ŝi levis la dekstran manon, kun la
dikfingro etendita supren, kaj diris:
“Teaŭĥ!”
Kaj post tio ŝi levis ambaŭ manojn, kun ĉiuj
fingroj disetenditaj, kaj kriis:
“Peaŭĥ!”
Joĉjo Kukurbokapo retrenpaŝis kiam ŝi diris tion,
kaj diris riproĉtone:
“Ne kriu tiel! Ĉu vi kredas min surda?”
Maljuna Mombi ĉirkaŭdancis lin, frenezega pro
ĝojo.
“Li vivas!” ŝi kriis; “li vivas! li vivas!”
Ŝi ĵetis sian stangon enaeren kaj kaptis ĝin dum
ĝi falis; kaj ŝi ĉirkaŭbrakumis sin per ambaŭ brakoj,
kaj klopodis ĵigi; kaj dume ŝi ripetadis ravite:
“Li vivas!—li vivas!—li vivas!”
Nu, vi prave supozus ke Tip vidis ĉion ĉi tre
miroplene.
20
La Mirinda Vivopulvoro
Unue li tiom timis kaj teruriĝis ke li volis forkuri,
sed liaj kruroj tremis kaj malfirmis tiom ke li ne
sukcesis. Post tio subite ekŝajnis al li amuzege ke
Joĉjo viviĝis, des pli ĉar la esprimo sur lia kukurba
vizaĝo estis tiom drola kaj komika ke ĝi tuj ridigis.
Do, perdinte sian unuan ektimon, Tip komencis ridi;
kaj la ĝoja ridado atingis la orelojn de maljuna
Mombi kaj kaŭzis ŝin lami rapide al la heĝo, kie ŝi
kaptis la kolumon de Tipo kaj trenis lin al la loko
kie ŝi estis lasinta sian korbon kaj la kukurbokapan
viron.
“Fia, aĉa, misfara knabo!” ŝi kriis furioze. “Mi
lernigos vin ne spioni miajn sekretojn kaj priridi
min!”
“Mi ne ridis pri vi,” protestis Tip. “Mi ridis pri
tiu Kukurbokapaĉo! Rigardu lin! Li ja misbelas, ĉu
ne?”
“Mi esperas ke vi ne komentas pri mia aspekto,”
diris Joĉjo; kaj estis tiom amuze aŭdi lian seriozan
voĉtonon dum la vizaĝo plu portis sian ĝojan
rideton, ke Tip reekridis.
Eĉ Mombi scivolis pri la viro kiun vivigis ŝia
magio; ĉar, intense rigardinte lin, ŝi baldaŭ
demandis:
21
!(images/000005.png)
MOMBI ENFERMIS JOĈJON EN LA STALON
La Mirinda Vivopulvoro
“Kion vi scias?”
“Nu, malfacilas diri,” respondis Joĉjo. “Ĉar
kvankam mi sentas ke mi scias multon, mi ankoraŭ ne
scias kiom estas trovota en la mondo. Mi bezonos
tempon por sciiĝi ĉu mi estas tre saĝa aŭ tre malsaĝa.”
“Vi pravas,” diris Mombi sobre.
“Sed por kio vi uzos lin, dum li vivas?” demandis
Tip scivole.
“Mi devos pripensi tion,” respondis Mombi. “Sed ni
reir u hejmon tuj, ĉar mallumiĝas. Helpu la
Kukurbokapon marŝi.”
“Ne ĝenu vin pri mi,” diris Joĉjo; “mi povas marŝi
egalbone kiel vi. Ĉu mi ne havas krurojn kaj piedojn,
kaj ĉu ili ne havas artikojn?”
“Ĉu?” demandis la virino, sin turninte al Tip.
“Kompreneble li havas; mi mem faris ilin,”
respondis la knabo fiere.
Do ili ekiris domen, sed kiam ili atingis la
brutokorton maljuna Mombi kondukis la kukurban
viron al la bovinejo kaj enfermis lin en malplenan
stalon, kaj sekurige ligis la pordon.
“Unue mi devos priatenti vin,” ŝi diris, klinetante la
kapon al Tip.
Kiam li aŭdis tion, la knabo malkvietiĝis; ĉar li
23
La Eksterordinara Lando Oz
sciis ke Mombi havas fian venĝeman koron kaj ne
hezitos fifari.
Ili eniris la domon. Ĝi estis ronda, kupolforma
strukturo, kia preskaŭ ĉiu kampara domo en la Lando
Oz.
Mombi ordonis ke la knabo flamigu kandelon,
dum ŝi metis sian korbon en ŝrankon kaj pendigis
sian mantelon. Tip rapide obeis, ĉar li timis ŝin.
Kiam la kandelo lumis, Mombi ordonis ke li
pretigu fajron en la kameno, kaj dum Tip faris tion
la maljunulino manĝis. Kiam la flamoj komencis
kraketadi la knabo iris al ŝi kaj petis iom da pano
kaj fromaĝo; sed Mombi rifuzis.
“Mi malsatas!” diris Tip ploreme.
“Vi ne longe malsatos,” respondis Mombi,
makrabraspekta.
Al la knabo ne plaĉis tiuj vortoj, ĉar ili sonis
minace; sed li memoris ke li havas nuksojn en la
poŝo, do li rompis kelkajn el ili kaj manĝis ilin dum
la virino sin levis, forskuis la panerojn de sia
ŝirmvesto, kaj pendigis super la fajron malgrandan
nigran akvopoton.
Post tio ŝi elverŝis egalajn kvantojn da lakto kaj
vinagro en la poton. Post tio ŝi elprenis plurajn paketojn
24
La Mirinda Vivopulvoro
da herboj kaj pulvoroj kaj komencis enŝuti iom da ĉiu
en la poton. Fojfoje ŝi proksimiĝis al la kandelo por legi
sur flava papero la recepton de sia preparaĵo.
Dum Tip rigardis lia malkvietiĝo pligrandiĝis.
“Por kio estas tio?” li demandis.
“Por vi,” respondis Mombi, abrupte.
Tip torde turnis sin sur sia sidilo kaj longe rigardis
la poton, en kiu komencis vidiĝi vaporbobeloj. Post
tio li rigardetis la severan faltoplenan aspekton de la
magiistino kaj volegis esti en iu ajn alia loko, nur ne
en tiu senluma fumoplena kuirejo, kie eĉ la
kandelombroj sur la muro sufiĉis por teruri. Tiel
forpasis horo, dum kiu la silenton interrompis nur la
bobelado de la poto kaj la siblado de la flamoj.
Finfine, Tip denove parolis.
“Ĉu mi devos trinki tiun aĵon?” li demandis, per
kapskuo indikante la poton.
“Jes,” diris Mombi.
“Kiel ĝi efikos sur min?” demandis Tip.
“Se mi ĝuste preparis ĝin,” respondis Mombi, “ĝi
ŝanĝos aŭ transformos vin kaj faros el vi marmoran
statuon.”
Tip ĝemis, kaj viŝis la ŝviton de sia frunto per sia
maniko.
25
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi ne volas esti marmora statuo!” li protestis.
“Ne gravas; mi volas ke vi estu,” diris la
maljunulino, severe rigardante lin.
“Kiel mi utilos tiam?” demandis Tip. “Vi ne plu
havos laboriston.”
“Mi laborigos la Kukurbokapon,” diris Mombi.
Denove Tip ĝemis.
“Kial vi ne faros el mi kapron, aŭ kokidon?” li
demandis angoroplene. “Ne utilos al vi marmora
statuo.”
“Jes ja ĝi utilos,” respondis Mombi. “Venontprin-
tempe mi plantos florĝardenon, kaj mi ornamos ĝin
per vi en la mezo. Mirigas min ke mi ne elpensis tion
antaŭ nun; jam de jaroj vi ĝenas min.”
Pro tiu terura parolo Tip eksentis ŝvitveziketojn sur
la tuta korpo, sed li sidis senmove kaj tremetis kaj
angoroplene rigardis la poton.
“Eble ĝi malsukcesos,” li murmuris, per voĉo kiu
sonis malforta kaj senespera.
“Jes ja, laŭ mia kredo ĝi sukcesos,” respondis
Mombi gaje. “Malofte mi eraras.”
Denove sekvis silento—tiom longa kaj senesperiga
ke kiam Mombi finfine levis la poton de la fajro jam
estis preskaŭ la noktomezo.
26
!(images/000048.png)
“MI NE VOLAS ESTI MARMORA STATUO.”
!(images/000077.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Vi povos trinki ĝin nur kiam ĝi estos tute
malvarma,” anoncis la maljuna sorĉistino—ĉar
malgraŭ la leĝo ŝi nun agnoskis ke ŝi sorĉas. “Ni
ambaŭ enlitiĝu nun, kaj je la mateniĝo mi vokos vin
kaj tuj fintransformos vin en marmoran statuon.”
Dirinte tion ŝi lamiris en sian ĉambron,
kunportante la vaporantan poton, kaj Tip aŭdis ŝin
fermi kaj ŝlosi la pordon.
La knabo ne enlitiĝis, malgraŭ la ordono, li nur
sidis longe rigardante la ardantajn cindrojn de la
mortanta fajro.
28
!(images/000058.png)
Tip pensadis.
“Estus malagrable daŭre duri,” li pensis ribeleme,
“kaj mi rufuzas. Jam de jaroj mi ĝenas ŝin, laŭ ŝi;
do ŝi volas nuligi min. Nu, ekzistas pli facila maniero
ol fariĝi statuo. Neniu knabo ĝuus staradi senĉese en
la mezo de florĝardeno! Mi forkuros, tion mi faros—
kaj plejbone estos forkuri antaŭ ol mi devos gluti tiun
trinkaĉon en la poto.”
Li atendis ĝis la ronkado de la magiistino sciigis
ke ŝi profunde dormas, kaj levis sin senbrue kaj iris
al la ŝranko por trovi manĝaĵon.
“Ne utilos komenci vojaĝon sen manĝaĵoj,” li
29
La Eksterordinara Lando Oz
decidis, priserĉante la malplenajn bretojn.
Li trovis kelkajn panpecojn; sed li devis serĉi
en la korbo de Mombi por trovi la fromaĝon kiun
ŝi portintis el la vilaĝo. Serĉante en la korbo li
ektrovis la piproskatolon en kiu estis la “Vivo-
pulvoro”.
“Mi kunportu ankaŭ ĉi tion,” li pensis, “se ne, do
Mombi plu misuzos ĝin.” Do li metis la skatolon en
sian poŝon, kun la pano kaj fromaĝo.
Post tio li zorgoplene foriris el la domo kaj fermis
la pordon. Ekster la domo la luno kaj la steloj
briladis, kaj la nokto ŝajnis paca kaj alloga post la
senaera kaj odoraĉa kuirejo.
“Volonte mi foriros,” diris Tip, mallaŭte; “ĉar
neniam mi amis tiun maljunulinaĉon. Mi ne
komprenas kial mi ekloĝis kun ŝi.”
Dum li marŝis malrapide al la vojo penso haltigis
lin.
“Mi ne volas forlasi Joĉjon Kukurbokapon ĉe
amomanka Mombaĉo,” li murmuris. “Joĉjo apartenas
al mi, mi faris lin—kvankam la sorĉistinaĉo vivigis
lin.”
Li retreniris al la bovinejo kaj malfermis la pordon
de la stalo kie la kukurbokapa viro restis.
30
!(images/000105.png)
“TIP KONDUKIS LIN LAŬ LA VOJO.”
La Eksterordinara Lando Oz
Joĉjo staris en la mezo de la stalo, kaj per la
lunlumo Tip povis vidi ke li plu ridetas tute feliĉe.
“Venu!” diris la knabo, pergeste indikante la
pordon.
“Kien?” demandis Joĉjo.
“Vi scios tuj kiam mi scios,” respondis Tip,
ridetante simpatie dum li rigardis la kukurban
vizaĝon. “Nun ni nur bezonas marŝadi.”
“Bone,” respondis Joĉjo, kaj li marŝis mallerte el
la stalo en la lunlumon.
Tip turnis sin al la vojo kaj la viro sekvis. Joĉjo
marŝis lame; fojfoje krurartiko inversigis sin kaj
preskaŭ faligis lin. Sed la Kukurbokapo tuj rimarkis
kaj komencis pli zorge marŝi; sekve li malpli ofte
akcidentis.
Tip kondukis lin laŭ la vojo tute sen halti. Ili ne
povis rapidi, sed ili marŝis senĉese; kiam la suno
forsinkis kaj la luno ekrigardeti super la montetojn ili
jam iris tiom ke la knabo ne bezonis timi ke la
maljuna magiistino sekvos ilin. Krome, li sekvis unue
unu vojon, poste alian, tiel ke se iu sekvus ilin, estus
tre malfacile diveni kiudirekten ili iris, aŭ kie serĉi
ilin.
Sufiĉe kontenta ke li evitis—almenaŭ provizore—
32
!(images/000066.png)
La Forkuro de la Fuĝantoj
fariĝi marmora statuo, la knabo haltigis
sian akompananton kaj sidiĝis sur rokon
apud la vojo.
“Ni iom manĝu,” li diris.
Joĉjo Kukurbokapo rigardis Tipon
i n t e r e s a t e , s e d r i f u z i s
kunmanĝi.
“Ŝajne mi fariĝis alispeca
ol vi,” li diris.
“Mi scias,” respondis Tip;
“ĉar mi faris vin.”
“Ho! Ĉu?” demandis
Joĉjo.
“Certe. Kaj kunmetis vin.
Kaj ĉizis viajn okulojn kaj
n a z o n k a j o r e l o j n k a j
buŝon,” diris Tip fiere. “Kaj
vestis vin.”
Joĉjo kritikocele rigardis
siajn korpon kaj membrojn.
“Laŭ mia opinio, vi tre
33
La Eksterordinara Lando Oz
bone faris min,” li komentis.
“Ne tre,” respondis modeste Tip; ĉar li komencis
vidi kelkajn difektojn en la konstruita viro. “Mi ne
sciis ke ni kunveturos; alie, mi eble pli zorgus.”
“ N u , d o , ” d i r i s l a Ku k u r b o k a p o , p e r
surprizesprima tono, “vi ja estas mia kreinto—vi estas
mia patro!”
“Pli precize, via inventinto,” respondis la knabo
ridante. “Jes, filo; mi kredas ke tio mi estas!”
“Kaj mi ŝuldas al vi obeon,” pludiris la viro, “kaj
vi ŝuldas al mi—subtenon.”
“Precize tiel,” deklaris Tip, levante sin. “Do ni
rekomencu marŝi.”
“Kien ni iras?” demandis Joĉjo, kiam ili plu
marŝadis.
“Mi ne certas,” diris la knabo; “sed mi kredas ke
ni iras suden, kaj tiel pli-malpli baldaŭ ni atingos la
Smeraldan Urbon.”
“Kia estas tiu urbo?” demandis la Kukurbokapo.
“Nu, ĝi estas la centro de la Lando Oz, ĝi estas
la plej granda urbo en la tuta lando. Mi mem neniam
estis tie, sed mi aŭdis ĉion pri ĝia historio. Ĝin
konstruis mirinda Sorĉisto nomita Oz, kaj ĉio tie
estas verdkolora—samkiel ĉio en ĉi tiu lando de la
34
La Forkuro de la Fuĝantoj
Gilikuloj estas purpurkolora.”
“Ĉu ĉio ĉi tie estas purpura?” demandis Joĉjo.
“Kompreneble ke jes. Ĉu vi ne vidas?” respondis
la knabo.
“Mi kredas ke mi estas kolorblinda,” diris la
Kukurbokapo, atente ĉirkaŭrigardinte.
“Nu, la herbaro estas purpura, kaj la arboj estas
purpuraj, kaj la domoj kaj la bariloj estas purpuraj,”
klarigis Tip. “Eĉ la koto sur la vojoj estas purpura.
Sed en la Smeralda Urbo ĉio estas verda kvankam ĝi
estas purpura ĉi tie. Kaj en la Lando de la Manĝtuloj,
oriente, ĉio estas blua; kaj en la suda lando de la
Kveluloj ĉio estas ruĝa; kaj en la okcidenta lando de
la Palpbrumoj, kie regas la Stana Lignohakisto, ĉio
estas flava.”
“Ho!” diris Joĉjo. Post paŭzo li pludemandis: “Ĉu
vi diris ke Stana Lignohakisto regas la Palpbrumojn?”
“Jes; li estis unu el la helpantoj de Doroteo kiam
ŝi devis detrui la Malbonan Sorĉistinon de la
Okcidento, kaj ĉar la Palpbrumoj multe dankemis ili
invitis lin esti la reganto—samkiel la popolo de la
Smeralda Urbo invitis la Birdotimigilon regi ilin.”
“Ve!” diris Joĉjo. “Min konfuzas tiom da historio.
Kiu estas la Birdotimigilo?”
35
La Eksterordinara Lando Oz
“Alia amiko de Doroteo,” respondis Tip.
“Kaj kiu estas Doroteo?”
“Ŝi estis knabino kiu venis ĉi tien el Kansas, loko
en la granda ekstera mondo. Ciklono blovis ŝin al la
Lando Oz, kaj dum ŝi estis ĉi tie la Birdotimigilo kaj
la Stana Lignohakisto akompanis ŝin dum ŝi
marŝadis.”
“Kaj kie ŝi estas nun?” demandis la Kukurbokapo.
“Glinda la Bona, kiu regas la Kvelulojn, resendis
ŝin hejmen,” diris la knabo.
“Ho. Kaj la Birdotimigilo?”
“Mi jam diris. Li regas la Smeraldan Urbon,”
respondis Tip.
“Sed vi diris ke ĝin regas mirinda Sorĉisto,”
kontraŭdiris Joĉjo, ŝajne pli kaj pli konfuzita.
“Nu, jes, mi diris tion. Sed atentu dum mi
klarigos,” diris Tip, malrapide parolante kaj rekte
rigardante en la okulojn de la ridetanta Kukurbokapo.
“Doroteo iris al la Smeralda Urbo por peti la
Sorĉiston resendi ŝin al Kansas; kaj la Birdotimigilo
kaj la Stana Lignohakisto akompanis ŝin. Sed la
Sorĉisto ne povis resendi ŝin, ĉar li efektive ne estis
tre kapabla Sorĉisto. Kaj ili ekkoleris kontraŭ la
Sorĉisto, kaj minacis dissciigi pri li; do la Sorĉisto
36
!(images/000118.png)
La Forkuro de la Fuĝantoj
faris grandan balonon kaj eskapis per ĝi, kaj post tiam
neniu revidis lin.”
“Nu, jen tre interesa historio,” diris Joĉjo, tre
kontenta; “kaj mi plene komprenas ĉion—nur ne la
klarigon.”
“Plaĉas al mi tio,” respondis Tip. “Post la foriro
de la Sorĉisto, la popolo de la Smeralda Urbo reĝigis
Lian Moŝton la Birdotimigilon; kaj mi aŭdis ke li
fariĝis tre amata reganto.”
“Ĉu ni renkontos tiun strangan Reĝon?” demandis
Joĉjo, interesate.
“Kial ne?” respondis la knabo; “krom se vi preferas
ion alian.”
“Ho, ne, kara Paĉjo,” diris la Kukurbokapo. “Mi
volonte iros kun vi kien ajn vi deziros.”
!(images/000064.png)
!(images/000131.png)
Ŝajne iom embarasis la malgrandan kaj iom
delikataspektan knabon, ke lin nomas “Paĉjo” la
alta, malgracia, Kukurbokapa viro, sed por nei tian
parencecon li devus fari ankoraŭ novan longan kaj
tedan klarigon; do li ekŝanĝis la temon per
demando:
“Ĉu vi lacas?”
“Kompreneble ke ne!” respondis la aliulo. “Sed,”
li pludiris, post paŭzo, “estas tute certe ke mi trivos
miajn lignajn artikojn se mi multe pli marŝados.”
Tip pensadis, dum ili plumarŝis, ke tio estas vera.
Li komencis bedaŭri ke li ne pli zorge fortikigis la
lignajn membrojn kiam li konstruis ilin. Sed kiel li
povintus diveni ke la viro, kiun li faris nur por timigi
39
!(images/000082.png)
La Eksterordinara Lando Oz
maljunan Mombin, viviĝos per magia pulvoro en
malnova piproskatolo?
Do li ĉesis riproĉi sin, kaj komencis pripensi kiel
plu ripari la malfortajn artikojn de Joĉjo.
Dum ili konsideris tion, ili atingis la randon de
arbaro, kaj la knabo sidiĝis por ripozi sur malnova
seg-ĉevalo kiun lasis tie iu
lignohakisto.
“ K i a l
v i
n e
sidiĝas?” li demandis
al la Kukurbokapo.
“Ĉu tio ne damaĝus
miajn artikojn?” demandis
la aliulo.
“Kompreneble ke ne. Tio
ripozigus ilin,” deklaris la
knabo.
D o J o ĉ j o p r o v i s
sidiĝi; sed tuj kiam li
fleksis siajn artikojn pli ol
kutime, ili tute cedis kaj li
ekfalis sur la teron tiom brue
ke Tip timis ke li estis tute
ruinigita.
40
Tip Faras Eksperimenton pri Magio
Li rapide kuris al la viro, surpieden levis lin,
rektigis liajn brakojn kaj krurojn, kaj palpis lian
kapon por trovi ĉu eble ĝi fendiĝis. Sed Joĉjo ŝajne
restis sendifekta, kaj Tip diris al li:
“Verŝajne estos plej bone ke vi restu staranta. Tio
ŝajnas plej sendanĝera.”
“Bone, kara Paĉjo, laŭ via ordono,” respondis la
ridetanta Joĉjo, kiun tute ne konfuzis la falo.
Ti p r e s i d i ĝ i s . Po s t k e l k a j m o m e n t o j l a
Kukurbokapo demandis:
“Sur kio vi sidas?”
“Nu, ĝi estas ĉevalo,” respondis la knabo senatente.
“Kio estas ĉevalo?” demandis Joĉjo.
“Ĉevalo? Nu, ekzistas du specoj,” respondis Tip,
ne tute certa kiel klarigi. “Unu speco de ĉevalo vivas,
kaj havas kvar krurojn kaj kapon kaj voston. Kaj oni
rajdas sur ĝia dorso.”
“Mi komprenas,” diris Joĉjo gaje. “Sur tia ĉevalo
vi sidas nun.”
“Tute ne,” tuj respondis Tip.
“Sed kial? Ĝi havas kvar krurojn, kaj kapon, kaj
voston.”
Tip rigardis la Seg-Ĉevalon pli atente, kaj trovis ke
la Kukurbokapo pravas. La korpo estis farita el
41
La Eksterordinara Lando Oz
arbotrunko, sur kiu ĉe unu fino restis vertikala branĉo
kiu ja similis voston. Ĉe la alia fino estis du grandaj
tuberoj kiuj similis okulojn, kaj ero estis elhakita tiel
ke restis buŝaspekto. Rilate al kruroj, nu kvar rektaj
branĉetoj estis dehakitaj el arboj kaj fiksitaj en la
korpon, apartigitaj tiel ke la Seg-Ĉevalo staru firme
kiam ŝtipo estos metita sur ĝin por segiĝo.
“Ĝi similas al vera ĉevalo pli ol mi supozis,” diris
Tip, provante klarigi. “Sed vera ĉevalo estas vivanta,
kaj trotas kaj dancetas kaj manĝas avenon; ĉi tio
estas nur morta ĉevalo el ligno, uzata por segi
ŝtipojn.”
“Se ĝi estus vivanta, ĉu ĝi trotus kaj dancetus kaj
manĝus avenon?” demandis la Kukurbokapo.
“Eble ĝi trotus kaj dancetus; sed ĝi ne manĝus
avenon,” respondis la knabo, kiu ridis pro la ideo.
“Sed komprenble ĝi ne povus esti vivanta, ĉar ĝi estas
el ligno.”
“Ankaŭ mi,” respondis la viro.
Surprizite, Tip rigardis lin.
“Jen, vi pravas!” li kriis. “Kaj la magia pulvoro kiu
vivigis vin estas en mia poŝo.”
Li elprenis la piproskatolon kaj scivoleme rigardis
ĝin.
42
!(images/000004.png)
LA MAGIA VIVOPULVORO.
La Eksterordinara Lando Oz
“Ĉu eble,” diris li, penseme, “ĉu eble ĝi vivigus la
seg-ĉevalon?”
“Se jes,” respondis Joĉjo—trankvila ĉar ŝajne nenio
surprizis lin—“mi povus rajdi sur ĝia dorso, kaj tial
miaj artikoj ne triviĝus.”
“Mi provos ĝin!” kriis la knabo, salte levante sin.
“Sed ĉu mi povos memori la vortojn de Mombaĉo,
kaj kiel ŝi tenis la manojn?”
Li pripensis dum minuto, kaj ĉar li zorge rigardis,
el malantaŭ la heĝo, ĉiun agon de la maljuna
magiistino, kaj aŭskultis ŝiajn vortojn, li kredis povi
precize ripeti kion ŝi diris kaj faris.
Do li komencis, ŝutante iom da magia Vivopulvoro
el la piproskatolo sur la korpon de la seg-ĉevalo. Post
tio li levis sian maldekstran manon, kun la etfingro
supren etendita, kaj diris: “Ueaŭĥ!”
“Kion tio signifas, kara Paĉjo?” demandis Jack
scivoleme.
“Mi ne scias,” respondis Tip. Li levis sian dekstran
manon, kun la dikfingro etendita supren kaj diris:
“Teaŭĥ!”
“Kio tio signifas, kara Paĉjo?” demandis Joĉjo.
“Ĝi signifas ke vi devas silenti!” respondis la
knabo, kiun ĉagrenis la interrompo dum tiu tre grava
44
!(images/000001.png)
Tip Faras Eksperimenton pri Magio
momento.
“Mi ja rapide lernas!” rimarkis la Kukurbokapo,
kun sia eterna rideto.
Tip nun levis ambaŭ manojn super sian kapon,
kun ĉiuj fingroj kaj dikfingroj etenditaj, kaj kriis
laŭtvoĉe: “Peaŭĥ!”
Tuj la seg-ĉevalo sin movis, streĉis siajn krurojn,
oscedis per sia elhakita buŝo, kaj skuis kelkajn
pulvorograjnojn de sia dorso. La restinta pulvoro
ŝajne malaperis en la korpon de la ĉevalo.
“Bone!” vokis Joĉjo, dum la knabo surprizite
rigardadis. “Vi estas tre lerta sorĉisto, kara Paĉjo!”
!(images/000039.png)
!(images/000012.png)
La Seg-Ĉevalo, trovinte sin viva, ŝajnis eĉ pli
surprizita ol Tip. Li rulis siajn tuberajn okulojn de
flanko al flanko, mire vidante unuafoje la mondon en
kiu li nun tiom grave ekzistas. Post tio li provis rigardi
sin; sed li ja ne havis kolon flekseblan; do provante
vidi sian korpon li ekcirkle kuradis tute sen vidi sin.
Liaj kruroj estis rigidaj kaj mallertaj, ĉar ili ne havis
g e n u a r t i k o j n ; k a j b a l d a ŭ l i f r a p i s J o ĉ j o n Kukurbokapon kaj faligis lin sur la muskon kiu apudis
la vojon.
Tipon alarmis tiu akcidento, ankaŭ la persista
47
La Eksterordinara Lando Oz
ĉirkaŭdancado de la Seg-Ĉevalo; do li kriis:
“Halt! Haltu do!”
La Seg-Ĉevalo tute ne atentis tiun ordonon, kaj
tuj metis unu el siaj lignaj kruroj sur piedon de Tip
tiel forte ke la knabo doloroplene formovis sin al pli
sendanĝera distanco, el kie li denove kriis:
“Halt! Halt!”
Joĉjo nun jam sukcesis sidigi sin, kaj li tre
interesate rigardis la Seg-Ĉevalon.
“Mi kredas ke la besto ne povas aŭdi vin,” li
komentis.
“Mi sufiĉe laŭte krias, ĉu ne?” respondis Tip
kolere.
“Jes; sed la ĉevalo ne havas orelojn,” diris la
ridetanta Kukurbokapo.
“Tute vere!” kriis Tip, kiu unuafoje rimarkis tion.
“Kiel, do, mi haltigu lin?”
Sed tiumomente la Seg-Ĉevalo haltigis sin mem,
ĉar li konkludis ke li ne povos vidi sian korpon.
Tamen li vidis Tipon, kaj proksimiĝis al la knabo por
pli bone rigardi lin.
Vere estis komike, vidi la kreaĵon marŝi; ĉar ĝi
kunmovis la dekstrajn krurojn, kaj post tio la
maldekstrajn krurojn, kiel marŝas paŝĉevalo; kaj tio
48
!(images/000090.jpg)
LA KNABO ETENDIS SIN SUR LA HERBARON.
La Vekiĝo de la Seg-Ĉevalo
flankenmovadis ĝian korpon kvazaŭ lulilon.
Tip ameme frapetis ĝian kapon dirante “Bona
ĉevalo! Bona ĉevalo!” pacige; kaj la Seg-Ĉevalo
fordancis por ekzameni per siaj tuberokuloj la
figuron de Joĉjo Kukurbokapo.
“Mi devos trovi kaprimenon por li,” diris Tip;
kaj serĉinte en sia poŝo li elprenis volvaĵon de forta
ŝnuro. Malvolvinte ĝin, li proksimiĝis al la Seg-
Ĉevalo kaj ligis la ŝnuron ĉirkaŭ ĝian kolon, kaj
poste ligis la alian finon al granda arbo. La Seg-
Ĉevalo, kiu ne komprenis la agon, retrenpaŝis kaj
facile rompis la ŝnuron; sed ĝi tute ne provis
forkuri.
“Li estas pli forta ol mi supozis,” diris la knabo,
“kaj ankaŭ iom obstina.”
“Kial ne fari orelojn por li?” demandis Joĉjo.
“Poste vi povos parole ordoni lin.”
“Bonega propono!” diris Tip. “Kiel vi elpensis
ĝin?”
“Mi ne elpensis ĝin,” respondis la Kukurbokapo;
“mi ne bezonis; mi nur diris la plej simplan kaj
facilan rimedon.”
Do Tip elprenis sian tranĉilon kaj ĉizis orelojn el
la ŝelo de malgranda arbo.
49
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi ne tro grandigu ilin,” li diris ĉizante, “por
ne fari azenon el nia ĉevalo.”
“Kiel vi farus tion?” demandis Joĉjo, kiu estis
apud la vojo.
“Nu, ĉevalo havas pli grandajn orelojn ol homo;
kaj azeno havas pli grandajn orelojn ol ĉevalo,”
klarigis Tip.
“Do, se miaj oreloj estus pli longaj, ĉu mi estus
ĉevalo?” demandis Joĉjo.
“Mia amiko,” diris Tip seriozatone, “vi restos nur
Kukurbokapo negrave kiom grandaj estos viaj
oreloj.”
“Ho,” respondis Joĉjo, klinante jese sian kapon;
“mi kredas kompreni.”
“Se jes, do vi estas vere mirinda,” komentis la
knabo; “sed ne estas danĝere ke vi kredas kompreni.
Mi opinias ke la oreloj estas nun pretaj. Bonvolu
teni la ĉevalon dum mi alfiksos ilin.”
“Certe, se vi helpos min leviĝi,” diris Joĉjo.
Do Tip surpieden levis lin, kaj la Kukurbokapo
paŝis al la cevalo kaj tenis ĝian kapon dum la
knabo boris du truojn en ĝi per sia tranĉiloklingo
kaj enmetis la orelojn.
“Ili vere beligas lin,” diris Joĉjo admire.
50
La Vekiĝo de la Seg-Ĉevalo
Sed tiuj vortoj, parolitaj proksime al la Seg-
Ĉevalo, la unuaj sonoj kiujn ĝi aŭdis dum sia tuta
vivo, tiom alarmis la beston ke li antaŭenkuris kaj
faligis Tipon unuflanken kaj Joĉjon aliflanken. Kaj
li plukuris antaŭen kvazaŭ timigate de la propraj
piedpaŝoj.
“Halt!” kriis Tip, levante sin; “halt! stultulo—
halt!”
L a S e g - Ĉ e v a l o v e r ŝ a j n e n e a t e n t u s , s e d
tiumomente ĝi puŝis kruron en ratotruon kaj stumblis
kapmalsupren al la tero, kie ĝi kuŝis sur sia dorso,
frenezete skuante siajn kvar krurojn en la aero.
Tip kuris al ĝi.
“Ĉu vi ja estas ĉevalo?” li kriis. “Kial vi plu kuris
kiam mi kriis ‘halt’?”
“Ĉu ‘halt’ signifas ne plu kuri?” demandis la Seg-
Ĉevalo, surprizite, dum ĝi movis siajn okulojn supren
por rigardi la knabon.
“Certe,” respondis Tip.
“Kaj truo en la tero ankaŭ signifas ne plu kuri,
ĉu ne?” demandis la ĉevalo.
“Kompreneble; se vi ne transpaŝas ĝin,” diris Tip.
“Vere stranga loko,” krietis la besto, kvazaŭ ne
povante kredi. “Kial mi estas ĉi tie?”
51
!(images/000098.png)
“NE MOVU TIUJN KRUROJN.”
La Vekiĝo de la Seg-Ĉevalo
“Nu, mi vivigis vin,” respondis la knabo; “sed tio
ne dolorigos vin se vi obeos min.”
“Do mi obeos vin,” respondis la Seg-Ĉevalo
humile. “Sed kio okazis al mi antaŭ momento? Mi
tute ne sentas min ĝusta, ial.”
“Vi estas renversita,” klarigis Tip. “Sed nur ne
movu tiujn krurojn dum minuto kaj mi restarigos
vin.”
“En kiom da pozicioj mi povos trovi min?”
demandis la besto miroplene.
“Pluraj,” diris Tip nelonge. “Sed bonvolu ne movi
la krurojn.”
La Seg-Ĉevalo nun kvietiĝis kaj rigidigis siajn
krurojn; tiel, Tip, post pluraj provoj, sukcesis restarigi
lin.
“Ha, mi ŝajnas ĝusta, nun,” diris la stranga besto,
ĝemante.
“Orelo rompiĝis,” Tip deklaris, zorge ekzameninte
lin. “Mi devos fari novan.”
Li rekondukis la Seg-Ĉevalon al la loko kie Joĉjo
klopodegas restariĝi, kaj helpinte la Kukurbokapon
stari, Tip ĉizis novan orelon kaj fiksis ĝin en la kapon
de la ĉevalo.
“Nun,” diris li al sia rajdbesto, “atentu kion mi
53
La Eksterordinara Lando Oz
diros. ‘Halt!’ signifas ne plu kuri; ‘Ek!’ signifas paŝi
antaŭen; ‘Trot!’ signifas kuri kiel eble plej rapide. Ĉu
vi komprenas?”
“Mi kredas ke jes,” respondis la ĉevalo.
“Bone. Ni ĉiuj veturos al la Smeralda Urbo, por
vidi Lian Moŝton la Birdotimigilon; kaj Joĉjo
Kukurbokapo rajdos sur via dorso, por ne trivi siajn
artikojn.”
“Ne ĝenos min,” diris la Seg-Ĉevalo. “Kio plaĉas
al vi plaĉas al mi.”
Tip helpis Joĉjon surĉevaliĝi.
“Tenu firme,” li avertis, “por ne fali kaj fendi vian
kukurbokapon.”
“Terura sorto!” diris Joĉjo tremante. “Kion mi
tenu?”
“Nu, tenu liajn orelojn,” respondis Tip, post
momento da hezito.
“Ne!” protestis la Seg-Ĉevalo; “ĉar mi ne povos
aŭdi.”
Tio ŝajnis prava, do Tip penis elpensi alian
rimedon.
“Mi solvos la problemon!” diris li, post pensado.
Li eniris la arbaron kaj detranĉis mallongan branĉon
de juna, dika arbo. Unu finon li pintigis kaj post tio
54
!(images/000138.png)
“ĈU DOLORIGAS?” DEMANDIS LA KNABO.
La Eksterordinara Lando Oz
li boris truon en la dorson de la Seg-Ĉevalo, tuj
malantaŭ ĝia kapo. Poste li alportis malgrandan rokon
de la vojo kaj martelis la stangon firme en la dorson
de la besto.
“Ĉesu! Ĉesu!” kriis la ĉevalo; “vi skuegas min.”
“Ĉu dolorigas?” demandis la knabo.
“Ne vere doloras,” respondis la besto; “sed multe
nervozigas min la skuado.”
“Nu, mi finis nun,” diris Tip kuraĝige. “Kaj Joĉjo,
nepre firme tenu ĉi tiun stangon por ke vi ne falu
kaj frakasiĝu.”
Do Joĉjo firme tenis, kaj Tip diris al la ĉevalo:
“Ek!”
La obeema besto tuj antaŭenpaŝis, skuiĝante de
flanko al flanko dum li levis siajn piedojn de la tero.
Tip marŝis apud la Seg-Ĉevalo, tute kontenta pro
la nova akompananto. Post nelonge li komencis fajfi.
“Kion signifas tiu sono?” demandis la ĉevalo.
“Ne atentu ĝin,” diris Tip. “Mi nur fajfas, tio
signifas ke mi estas kontenta.”
“Mi mem fajfus, se mi povus kunmeti miajn
lipojn,” komentis Joĉjo. “Mi suspektas, kara Paĉjo, ke
kelkrilate mi estas tre mankohava.”
Post iom longa marŝado, la mallarĝa vojo laŭ kiu
56
!(images/000051.png)
La Vekiĝo de la Seg-Ĉevalo
ili iradis fariĝis larĝa strato pavimita per flavaj brikoj.
Tip rimarkis ke apud la vojo estas mejloŝtono sur kiu
estis skribita:
“NAŬ MEJLOJN ĜIS LA SMERALDA URBO.”
Sed nun komencis mallumiĝi, do li decidis
kampadi dumnokte apud la vojo kaj rekomenci la
marŝadon dum la sekva mateno kiam estos taglumo.
Li kondukis la Seg-Ĉevalon al herbokovrita altaĵo sur
kiu kreskis pluraj dikaj arboj, kaj li zorge helpis la
Kukurbokapon surteriĝi.
“Mi planas kuŝigi vin sur la tero, por la nokto,”
diris la knabo. “Tiel estos plej sendanĝere por vi.”
“Kion mi faros?” demandis la Seg-Ĉevalo.
“Vi povos sendanĝere staradi,” respondis Tip. “Kaj
ĉar vi ne povas dormi, vi povos esti gardisto kaj certigi
ke neniu proksimiĝos por ĝeni nin.”
Post tio la knabo etendis sin sur la herbaron apud
la Kukurbokapo, kaj ĉar li estis lacega pro la marŝado,
li baldaŭ profunde dormis.
!(images/000088.png)
!(images/000016.png)
Kiam mateniĝis, la Kukurbokapo vekis Tipon. Li
forfrotis la dormemon el siaj okuloj, banis sin en
rivereto, kaj poste manĝis iom da kunportitaj pano kaj
fromaĝo. Tiel preparinte sin por nova tago, la knabo
diris:
“Ni tuj komencu. Naŭ mejloj estas longa distanco,
sed ni verŝajne atingos la Smeraldan Urbon antaŭ la
tagmezo, se ne okazos akcidentoj.”
Do la Kukurbokapo denove estis sidigita sur la
dorson de la Seg-Ĉevalo kaj la marŝado rekomenciĝis.
Tip rimarkis ke la purpura koloro de la herbaro
kaj arboj nun multe paliĝis kaj post nelonge la
palpurpuro komencis akiri verdan karakteron kiu iom
post iom heliĝis dum ili proksimiĝis al la granda
Urbo kie regas la Birdotimigilo.
59
La Eksterordinara Lando Oz
La grupeto jam marŝis nur apenaŭ du mejlojn kaj
subite la flave pavimita strato estis dividita per larĝa
rapida rivero. Tip cerbumis pri kiel transiri; sed post
kelka tempo li trovis viron en pramo venanta de la
alia flanko de la akvufluo.
Kiam la viro atingis la bordon, Tip demandis:
“Ĉu vi transportos nin al la alia flanko?”
“Jes, se vi pagos,” respondis la pramisto, kies
vizaĝo havis koleretan, malagrablan aspekton.
“Sed mi ne havas monon,” diris Tip.
“Neniom?” demandis la viro.
“Neniom,” respondis la knabo.
“Do mi ne rompos mian dorson remante por vi,”
diris la pramisto, decideme.
“Vere afabla viro!” komentis la Kukurbokapo,
ridetante.
La pramisto kolere rigardis lin, sed ne respondis.
Tip strebis pensi, ĉar multe ĉagrenis lin trovi sian
vojaĝplanon subite finita.
“Mi nepre devas atingi la Smeraldan Urbon,” li
diris al la pramisto; “sed kiel mi transiros la riveron
se vi ne transportos min?”
La viro ridis, kaj la rido ne estis afabla.
“Tiu ligna ĉevalo flosos,” diris li; “kaj vi povos
60
!(images/000023.png)
rajdi lin trans la riveron. Kaj tiu Kukurbokapaĉulo
akompananta vin, nu li sinkos aŭ naĝos, ja ne
gravos.”
“Ne ĝenu vin pri mi,” diris Joĉjo, afable ridetante
al la malagrabla pramisto; “certe mi flosos bele.”
Tip opiniis la eksperimenton farinda, kaj la Seg-
Ĉevalo, kiu tute ne komprenis la signifon de danĝero,
ne kontraŭis. Do la knabo kondukis ĝin en la akvon
kaj grimpis sur ĝian dorson. Joĉjo ankaŭ enpaŝis ĝis
61
La Eksterordinara Lando Oz
la akvo atingis liajn genuojn kaj prenis la voston de
la ĉevalo por ke la kukurba kapo restu super la akvo.
“Nun,” diris Tip, instruante la Seg-Ĉevalon, “se vi
movos viajn krurojn vi verŝajne naĝos; kaj se vi naĝos
ni verŝajne atingos la alian bordon.”
La Seg-Ĉevalo tuj komencis movi siajn krurojn,
kiuj agis kiel remiloj kaj movis la aventuremulojn
malrapide trans la riveron al la alia flanko. Tiom
sukcesis la naĝo ke baldaŭ ili grimpis, malseke kaj
gutante, la herbokovritan bordon.
La kruroj de la pantalono de Tip kaj liaj ŝuoj estis
plene malsekaj; sed la Seg-Ĉevalo estis tiom perfekte
flosinta ke supre, ekde la genuoj, la knabo estis tute
seka. Sed la Kukurbokapo, nu ĉiu ero de lia belega
vestaro gutis malsekege.
“La suno baldaŭ sekigos nin,” diris Tip, “kaj ni
nun sendanĝere atingis ĉi tien malgraŭ la pramisto,
kaj ni povos plumarŝi.”
“Naĝi tute ne ĝenis min,” komentis la ĉevalo.
“Nek min,” diris Joĉjo.
Ili baldaŭ reatingis la vojon el flavaj brikoj, kiu
daŭrigis la vojon kiun ili forlasis ĉe la alia bordo, kaj
Tip denove sidigis la Kukurbokapon sur la dorson de
la Seg-Ĉevalo.
62
!(images/000134.png)
Joĉjo Kukurbokapo Rajdas
“Se vi rapide rajdos,” diris li, “la vento helpos
sekigi viajn vestojn. Mi tenos la voston de la ĉevalo
kaj postkuros vin. Tiel ni ĉiuj sekiĝos tre rapide.”
“Do la ĉevalo devos tre rapide paŝi,” diris Joĉjo.
“Laŭeble plej rapide,” respondis la Seg-Ĉevalo,
gaje.
Tip prenis la finon de la branĉo kiu servis kiel
vosto de la Seg-Ĉevalo, kaj laŭte vokis: “Ek!”
La ĉevalo komencis rapide paŝi, kaj Tip sekvis. Li
baldaŭ decidis ke ili povos pli rapide kuri, do li kriis
“Trot!”
Nu, la Seg-Ĉevalo memoris ke tiu vorto estis
ordono kuri plej rapide; do li komencis skukuradi
laŭ la vojo plej rapide, kaj nur malfacile Tip—
63
La Eksterordinara Lando Oz
kurante pli rapide ol iam antaŭe—povis resti sur siaj
piedoj.
Baldaŭ li ne plu povis spiri, kaj kvankam li volis
krii “Halt!” al la ĉevalo, li trovis sin nekapabla eligi
la vorton el sia gorĝo. Subite la fino de la vosto kiun
li tenis, ĉar ĝi estis nur morta branĉeto, rompiĝis, kaj
tujsekve la knabo trovis sin ruliĝanta en la polvo de
la vojo, dum la ĉevalo kaj ĝia kukurbokapa rajdanto
forrapidis kaj post momento malaperis en la
malproksimon.
Kiam Tip fine levis sin kaj eligis la polvon el sia
gorĝo tiel ke li povus diri “Halt!”, ne plu utilis diri
ĝin, ĉar la ĉevalo estis delonge ne plu videbla.
Do li faris la solan racian agon. Li sidiĝis kaj bone
ripozis, kaj poste li komencis marŝi laŭ la vojo.
“Iam mi reatingos ilin,” li pensis; “ĉar la vojo
finiĝas ĉe la pordoj de la Smeralda Urbo, kaj ili ne
povos pli foren iri.”
Dume, Joĉjo firme tenis la stangon kaj la Seg-
Ĉevalo rapidegis laŭ la vojo kvazaŭ konkurĉevalo.
Neniu el ili sciis ke Tip postrestis, ĉar la
Kukurbokapo ne retrenrigardis, kaj la Seg-Ĉevalo ne
povis.
Dum li rajdis, Joĉjo rimarkis ke la herbaro kaj
64
!(images/000040.jpg)
“TIA ESTAS LA MODO, ĈI TIE,”
Joĉjo Kukurbokapo Rajdas
arboj fariĝis brile verdkoloraj, do li divenis ke ili
proksimas al la Smeralda Urbo eĉ antaŭ ol la altaj
spajroj kaj kupoloj videblis.
Fine, alta muro el verdaj ŝtonoj, kovrita per
smeraldoj, aperis antaŭ ili; kaj timante ke la Seg-Ĉevalo
ne scios halti kaj tial eble frakasos ilin ambaŭ kontraŭ
la muron, Joĉjo kuraĝis krii “Halt!” kiel eble plej laŭte.
Tiom subite obeis la ĉevalo ke sen stango Joĉjo
sendube falus kapantaŭen kaj lia bela vizaĝo ruiniĝus.
“Vere rapida rajdo, kara Paĉjo!” li kriis; kaj,
aŭdinte neniun respondon, li sin turnis kaj unuafoje
trovis ke Tip ne estas kun ili.
Tiu laŭŝajna foriro de Tip estis nekomprenebla por
la Kukurbokapo kaj maltrankviligis lin. Kaj dum li
demandis al si pri kio okazis al la knabo, kaj kion
fari en ĉi tiu malfacila cirkonstanco, la enirejo en la
verda muro malfermiĝis kaj viro elpaŝis.
Tiu viro estis malalta kaj ronda, kun dika vizaĝo
kiu aspektis rimarkinde afabla. Li estis vestita tute per
verdaĵoj kaj portis altan, pintan verdan ĉapelon sur
sia kapo, kaj verdajn okulvitrojn sur siaj okuloj. Li
klinis sin antaŭ la Kukurbokapo kaj diris:
“Mi estas la Pordogardisto de la Smeralda Urbo.
Ĉu mi rajtas demandi kiu vi estas, kaj kion vi celas?”
65
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi nomiĝas Joĉjo Kukurbokapo,” respondis la
aliulo, ridetante; “sed pri mia celo, mi tute ne scias
kio ĝi estas.”
La Pordogardisto evidente estis surprizita, kaj li
skuis sian kapon kvazaŭ nekontenta pro tiu respondo.
“Kio vi estas, homo aŭ kukurbo?” li demandis,
ĝentile.
“Ambaŭ, se plaĉas al vi,” respondis Joĉjo.
“Kaj tiu ligna ĉevalo—ĉu ĝi vivas?” demandis la
Gardisto.
La ĉevalo suprenr ulis unu tuberokulon kaj
palpebrumis al Joĉjo. Poste ĝi dancetis kaj faligis unu
piedon forte sur la piedfingrojn de la Gardisto.
“Ajjj!” kriis tiu viro. “Mi bedaŭras ke mi demandis
tion. Sed via respondo plene konvinkas. Ĉu vi havas
celon, sinjoro, en la Smeralda Urbo?”
“Mi kredas ke jes,” respondis la Kukurbokapo
serioze; “sed mi ne povas pensi kio ĝi estas. Mia patro
plene scias pri ĝi, sed li ne estas ĉi tie.”
“Strange—vere strange!” deklaris la Gardisto. “Sed
vi aspektas tute sendanĝera. Oni ne ridetas tiom bele
kiam oni intencas misagi.”
“Tiurilate,” diris Joĉjo, “mi ne povas ne rideti, ĉar
mian vizaĝon tiel ĉizis poŝtranĉilo.”
66
Joĉjo Kukurbokapo Rajdas
“Nu, eniru mian ĉambron kun mi,” pludiris la
Gardisto, “kaj mi pripensos kion fari por vi.”
Do Joĉjo rajdis la Seg-Ĉevalon tra la enirejon en
malgrandan ĉambron kiu estis enkonstruita en la
muro. La Gardisto tiris sonorilŝnuron, kaj baldaŭ tre
alta soldato—portanta verdan uniformon—eniris tra la
alia pordo. Tiu soldato portis longan verdan pafilon
sur sia ŝultro kaj havis belan verdan barbon kiu atingis
eĉ liajn genuojn. La Gardisto tuj alparolis lin, dirante:
“Jen fremda viro kiu ne scias kial li venis al la
Smeralda Urbo, nek kion li volas. Diru al mi, kion ni
faru pri li?”
La Soldato kun la Verda Barbo rigardis Joĉjon
multe zorgeme kaj scivole. Fine li skuis sian kapon
tiom decide ke malgrandaj ondoj skuiĝis laŭlonge de
lia barbo, kaj poste li diris:
“Mi konduku lin al Lia Moŝto, la Birdotimigilo.”
“Sed kion Lia Moŝto, la Birdotimigilo, faros pri li?”
demandis la Pordogardisto.
“Tion decidu Lia Moŝto,” respondis la soldato. “Mi
havas sufiĉajn taskojn proprajn. Ĉiu elekstera
problemo estas transdonenda al Lia Moŝto. Do metu
la okulvitrojn sur lin kaj mi kondukos lin al la reĝa
palaco.”
67
La Eksterordinara Lando Oz
Do la Gardisto malfermis grandan keston da
okulvitroj kaj strebis trovi vitrojn sufiĉe grandajn por
la rondaj okulegoj de Joĉjo.
“En mia stoko vere ne estas vitroj kapablaj kovri
tiujn okulojn,” diris la viro, ĝemante; “kaj via kapo estas
tiom granda ke mi devos ĉirkaŭligi la okulvitrojn.”
“Sed kial mi bezonas okulvitrojn?” demandis Joĉjo.
“Tia estas la modo, ĉi tie,” diris la Soldato, “kaj ili
malhelpas blindiĝon per la lumbrulado kaj brilado de
la belega Smeralda Urbo.”
“Ho!” krietis Joĉjo. “Nepre ĉirkaŭligu ilin. Mi ne
volas blindiĝi.”
“Nek mi!” interrompis la Seg-Ĉevalo; do oni rapide
ligis verdajn okulvitrojn sur la elstarajn tuberojn kiuj
servis kiel okuloj por ĝi.
Post tio la Soldato kun la Verda Barbo kondukis ilin
tra la interna pordo kaj ili tuj trovis sin sur la ĉefa
strato de la glora Smeralda Urbo.
Brilantaj verdaj gemoj ornamis la antaŭaĵojn de la
belaj domoj kaj la turoj kaj turetoj estis kovritaj per
smeraldoj. Eĉ la verda marmora pavimo brilis pro
karaj ŝtonoj, kaj vere forte kaj mirige aspektis al tiu
kiu unuafoje vidas ĝin.
Tamen, la Kukurbokapo kaj la Seg-Ĉevalo, kiuj
68
Joĉjo Kukurbokapo Rajdas
nenion sciis pri riĉeco kaj beleco, malmulte atentis la
mirigaĵojn kiujn ili vidis tra la verdaj okulvitroj. Ili
trankvile sekvis la verdan soldaton kaj apenaŭ
rimarkis la arojn da verdaj homoj kiuj rigardadis ilin
surprizate. Kiam verda hundo elkuris kaj bojis je ili,
la Seg-Ĉevalo tuj piedfrapis per sia ligna kruro kaj
tio kurigis la hurlantan besteton en domon; sed nenio
pli grava ol tio okazis interrompante ilian antaŭeniron
al la reĝa palaco.
La Kukurbokapo volis rajde grimpi la verdajn
marmorajn ŝtupojn kaj rekte eniri al la Birdotimigilo;
sed la soldato malpermesis. Do Joĉjo deĉevaliĝis, tre
malfacile, kaj servisto kondukis la Seg-Ĉevalon al la
malantaŭo dum la Soldato kun la Verda Barbo
akompanis la Kukurbokapon en la palacon, tra la
antaŭa pordo.
L a f r e m d u l o e s t i s l a s i t a e n b e l e m e b l i t a atendoĉambro dum la soldato foriris anonci lin.
Hazarde, je tiu momento Lia Moŝto estis libera kaj
tre enuis pro manko de sinokupo, do li ordonis ke
oni tuj enkonduku la vizitanton en la tronĉambron.
Joĉjo tute ne sentis timon aŭ embarasiĝon pro la
penso ke li renkontos la reganton de tiu glorega urbo,
ĉar li tute nenion sciis pri la kutimoj de la mondo.
69
!(images/000053.png)
La Eksterordinara Lando Oz
Sed kiam li eniris kaj la unuan fojon vidis Lian
Moŝton la Birdotimigilon sidantan sur sia brilanta
trono, li ekhaltis pro surprizego.
!(images/000122.png)
Mi supozas ke ĉiu leganto de ĉi tiu libro scias kio
estas birdotimigilo; sed Joĉjo Kukurbokapo, kiu
neniam vidis tian kreaĵon, pli surpriziĝis per sia
renkontiĝo kun la rimarkinda Reĝo de la Smeralda
Urbo ol per ĉiu alia sola sperto dum sia mallonga vivo.
Lia Moŝto la Birdotimigilo estis vestita per
paliĝintaj bluaj vestaĵoj, kaj lia kapo estis nur saketo
plena de pajlo, sur la saketo estis krude pentritaj
okuloj, oreloj, nazo, kaj buŝo, por reprezenti vizaĝon.
La vestaĵoj estis ankaŭ plenigitaj per pajlo, tiom
senarte kaj senzorge ke la kruroj kaj brakoj de Lia
Moŝto aspektis pli buloplenaj ol necesis. Sur liaj
manoj estis gantoj longafingraj, kaj ili estis plenigitaj
per kotono. Pajleroj sin puŝis tra la mantelon de la
71
La Eksterordinara Lando Oz
monarko, kaj ankaŭ tra liajn kolon kaj botosuprojn.
Sur sia kapo li portis multepezan oran kronon
ornamitan per multaj brilantaj juveloj, kaj la pezo de
tiu krono ĉifis lian brovon, tiel ke lia pentrita vizaĝo
ricevis penseman esprimon. Efektive, nur la krono
indikis moŝtecon; ĉiel alie, la Birdotimigilo-Reĝo estis
simpla birdotimigilo—malrigida, malgracia, kaj
malvera.
Sed kvankam la stranga aspekto de Lia Moŝto la
Birdotimigilo ŝajnis stranga al Joĉjo, tamen egale
miriga estis la figuro de la Kukurbokapo al la
Birdotimigilo. La purpura pantalono kaj la palruĝa
veŝto kaj ruĝa ĉemizo pendis malstrikte sur la lignaj
artikoj faritaj de Tip, kaj la ĉizita vizaĝo sur la
kukurbo ridetis, kvazau ĝia portanto konsideris la
vivon la plej gaja afero imagebla.
Unue, efektive, Lia Moŝto supozis ke lia kurioza
vizitanto ridas pro li, kaj li emis malaprobi tian
malrespekton; sed ne senkiale la Birdotimigilo akiris
la reputacion ke li estas la plej saĝa ulo en la Lando
Oz. Li pli zorge ekzamenis la vizitanton, kaj li
baldaŭ trovis ke la formo de Joĉo estis ĉizita tiel ke
la rideto ne estis ŝanĝebla, kaj ke li ne povus aspekti
serioza malgraŭ ĉia volo.
72
!(images/000065.png)
La Reĝo parolis la unua.
R i g a r d i n t e J o ĉ j o n d u m
kelkaj minutoj li diris per
mirtono:
“El kie vi venis, kaj kiel
vi viviĝis?”
“Pardonu, via Moŝto,”
respondis la Kukurbokapo;
“sed mi ne komprenas vin.”
“Kion vi ne komprenas?”
demandis la Birdotimigilo.
La Eksterordinara Lando Oz
“Nu, mi ne komprenas vian lingvon. Komprenu,
mi venis el la Lando de la Gilikuloj, do mi estas
fremdulo.”
“Kompreneble!” kriis la Birdotimigilo. “Mi mem
parolas la lingvon de la Manĝtuloj, kiu ankaŭ estas
la lingvo de la Smeralda Urbo. Sed vi, supozeble,
parolas la lingvon de la Kukurbokapoj?”
“ Ĝ u s t e t i e l , M o ŝ t o , ” r e s p o n d i s l a a l i u l o , riverencante; “sekve ni ne povos kompreni unu la
alian.”
“Ja domaĝe,” diris la Birdotimigilo, penseme. “Ni
bezonas interpretiston.”
“Kio estas interpretisto?” demandis Joĉjo.
“Persono kiu komprenas kaj mian lingvon kaj la
vian. Kiam mi parolis, la interpretisto povas diri al vi
kion mi celis komuniki; kaj kiam vi diris ion, la
interpretisto povas diri al mi kion vi volis komuniki.
Ĉar la interpretisto scias paroli ambaŭ lingvojn, kaj
ne nur kompreni ilin.”
“Certe tre lerta persono,” diris Joĉjo, tre feliĉa ĉar
ekzistis tiom simpla solvo de la problemo.
Do la Birdotimigilo ordonis ke la Soldato kun la
Verda Barbo serĉu inter la civitanaro por trovi
personon kapablan kompreni la lingvon de la
74
Lia Moŝto la Birdotimigilo
Gilikuloj kiel ankaŭ la lingvon de la Smeralda Urbo,
kaj tuj venigu tiun personon.
Kiam la Soldato foririntis, la Birdotimigilo diris:
“Bonvolu sidiĝi dum ni atendos.”
“Via Moŝto forgesas ke mi ne komprenas vin,”
respondis la Kukurbokapo. “Se vi volas ke mi sidiĝu,
vi devos indiki tion per signo.”
La Birdotimigilo venis de sur sia trono kaj puŝis
brakseĝon malantaŭ la Kukurbokapon. Post tio, li
subite puŝis Joĉjon, kio sternigis lin sur la kusenojn
tiom senorda ke li faldiĝis kiel poŝtranĉilo, kaj nur
tre malfacile li reordigis sin.
“Ĉu vi komprenas tiun signon?” demandis Lia
Moŝto, ĝentile.
“Plene,” deklaris Joĉjo, etendante siajn brakojn por
turni sian kapon, ĉar la kukurbo estis forturniĝinta
sur la stangeto kiu subtenis ĝin.
“ V i ŝ a j n a s t r o r a p i d e f a r i t a , ” k o m e n t i s l a Birdotimigilo, rigardante la klopodon de Joĉjo sin
ordigi.
“Ne pli ol via Moŝto,” li honeste respondis.
“Sed ni diferencas ĉi tiel,” diris la Birdotimigilo,
“ke mi fleksiĝas sed ne rompiĝas, dum vi povas
rompiĝi sed ne fleksiĝi.”
75
!(images/000128.png)
“LI SUBITE PUŜIS JOĈJON.”
Lia Moŝto la Birdotimigilo
Tiumomente la soldato revenis kondukante
junulinon permane. Ŝi aspektis tre dolĉa kaj modesta,
kaj havis belan vizaĝon kaj belajn verdajn okulojn kaj
verdan hararon. Delikata verda silka jupo atingis ŝiajn
genuojn, kaj videblis silkaj ŝtrumpoj broditaj kun
desegno de pizguŝoj, kaj verdaj satenaj pantofloj kiujn
ornamis laktukoj anstataŭ bantoj kaj bukloj. Sur ŝia
silka talio estis broditaj trifolioj, kaj ŝi surportis gajan
jaketon ornamitan per brilantaj smeraldoj samgrandaj.
“Nu, jen malgranda Ĵelea Konfitaĵ!” elkrietis la
Birdotimigilo, dum la verda junulino klinis sian belan
kapon antaŭ li. “Ĉu vi komprenas la lingvon de la
Gilikuloj, karulino?”
“Jes, Moŝto,” ŝi respondis, “ĉar mi naskiĝis en la
Norda Lando.”
“Do vi interpretos por ni,” diris la Birdotimigilo,
“kaj klarigos al ĉi tiu Kukurbokapo kion ajn mi diros,
kaj ankaŭ klarigos al mi kion ajn li diros. Ĉu jen
kontentiga aranĝo?” li demandis al sia gasto.
“Tute kontentiga,” estis la respondo.
“Do demandu al li, unue,” pludiris la Birdo-
timigilo, turninte sin al Ĵelea Konfitaĵ, “kial li venis
al la Smeralda Urbo.”
Sed anstataŭe, la knabino, kiu atente rigardis Joĉjon,
77
La Eksterordinara Lando Oz
diris al li:
“Vi ja estas miriga persono. Kiu faris vin?”
“Knabo nomita Tip,” respondis Joĉjo.
“Kion li diras?” demandis la Birdotimigilo. “Miaj
oreloj certe trompis min. Kion li diris?”
“Li diras ke ŝajne la cerbo de via Moŝto putris,”
respondis la knabino, modeste.
La Birdotimigilo movis sin malkviete sur sia trono,
kaj palpis sian kapon per sia maldekstra mano.
“Kiel utile estas, kompreni du apartajn lingvojn,” li
diris, ĝemante perplekse. “Demandu al li, karulino, ĉu
li kontraŭas enkarceriĝi pro insultado al la reganto de
la Smeralda Urbo.”
“Mi ne insultis vin!” protestis Joĉjo indigne.
“Ĉit—Ĉit!” avertis la Birdotimigilo; “atendu, Ĵelea
tradukos mian parolon. Kial ni havu interpretiston, se
vi interrompas tiel senhonte?”
“Bone, mi atendos,” respondis la Kukurbokapo,
koleravoĉe—kvankam lia vizaĝo plu ridetis kiel ĉiam.
“Traduku la parolon, junulino.”
“Lia Moŝto demandas ĉu vi estas malsata,” diris Ĵelea.
“Ho, tute ne!” respondis Joĉjo, pli feliĉe, “ĉar mi ne
kapablas manĝi.”
“Nek mi,” komentis la Birdotimigilo. “Kion li
78
Lia Moŝto la Birdotimigilo
diris, Ĵelea, karulino?”
“Li demandis ĉu vi scias ke unu el viaj okuloj
pentriĝis pli granda ol la alia,” diris la knabino petole.
“Ne kredu ŝin, Moŝto,” kriis Joĉjo.
“Ho, mi ne kredas ŝin,” respondis la Birdotimigilo
trankvile. Li severe rigardis la knabinon kaj demandis:
“Ĉu vi estas tute certa ke vi komprenas la
lingvojn de kaj la Gilikuloj kaj la Manĝtuloj?”
“Tute certa, Moŝto,” diris Ĵelea Konfitaĵ,
klopodante ne ridi pri la reĝulo.
“Do kial mi ŝajne mem komprenas ilin?”
demandis la Birdotimigilo.
“Ĉar ili estas unusama lingvo!” deklaris la
knabino, kiu nun ridis gaje. “Ĉu via Moŝto ne scias
ke en la tuta lando Oz oni parolas nur unu
lingvon?”
“Ĉu vere?” kriis la Birdotimigilo, kiun tre
trankviligis aŭdi tion; “sekve, mi facile povus mem
interpreti por mi!”
“Mi plene kulpas, Moŝto,” diris Joĉjo, aspektante
iom embarasita, “mi kredis ke ni nepre parolas
apartajn lingvojn, ĉar ni venis el apartaj landoj.”
“Do pro tio avertiĝu ke vi neniam pensu,”
respondis la Birdotimigilo, severe. “Ĉar se oni ne
79
La Eksterordinara Lando Oz
povas saĝe pensi, estas preferinde resti senparole
kvazaŭ pupo sencerba—kaj tio vi certe estas!”
“Jes ja!—Nepre jes ja!” konsentis la Kukurbokapo.
“Mi opinias,” pludiris la Birdotimigilo, pli milde,
“ke via farinto perdigis al si kelkajn bonajn tortojn
por krei senvaloran viron.”
“Mi certigas al via Moŝto ke mi ne petis kreiĝi,”
respondis Joĉjo.
“Ha! Same pri mi,” diris la Reĝo, agrable. “Do,
ĉar ni diferencas de ĉiuj ordinaraj homoj, ni
amikiĝu.”
“Plenkore!” fervore diris Joĉjo.
“Kion? Ĉu vi havas koron?” demandis la
Birdotimigilo, surprizite.
“Ne; mi parolis nur imageme—mi povas diri,
figure,” diris la aliulo.
“Nu, via plej elstara figuro ŝajnas esti ligna figuro;
do mi devas peti vin ne imagi, ĉar vi ne havas cerbon
do vi ne rajtas imagi,” averte diris la Birdotimigilo.
“Tute prave!” diris Joĉjo, tute sen kompreno.
Lia Moŝto forsendis Ĵelean Konfitaĵon kaj la
Soldaton kun la Verda Barbo, kaj kiam ili foriris li
perbrake kondukis sian novan amikon en la korton,
por ludi per ĵettringoj.
80
!(images/000124.jpg)
“NE KREDU ŜIN, MOŜTO,” KRIIS JOĈJO.
!(images/000112.png)
!(images/000072.png)
!(images/000076.png)
Tip tiom fervoris reesti kun sia kreaĵo Joĉjo kaj la
Seg-Ĉevalo, ke li marŝis plenan duonon de la distanco
al la Smeralda Urbo sen halti por ripozi. Tiam li trovis
ke li malsatas kaj ke la biskvitoj kaj fromaĝo kiujn li
pretigis por la iro estas jam tute manĝitaj.
Dum li demandis al si kion fari en tiu kriza situacio,
li trovis knabinon sidantan apud la vojo. Ŝi surhavis
kostumon kiu al la knabo ŝajnis eksterordinare brila: ŝia
silka talivesto estis smeralde verda kaj ŝia jupo estis
kvarkolora—la antaŭo estis blua, la maldekstra flanko
estis flava, la dorso estis ruĝa kaj la dekstra flanko estis
purpura. Kunligis la antaŭon de la talio kvar butonoj—
83
!(images/000085.png)
La Eksterordinara Lando Oz
la plejsupra estis blua, sub ĝi estis flava, tria estis ruĝa
kaj la lasta estis purpura.
La brilego de tiu robo estis preskaŭ barbara; do
Tip plenprave rigardadis la robon dum kelkaj
momentoj antaŭ ol liajn okulojn allogis la bela vizaĝo
84
La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
pli supre. Jes, la vizaĝo estis sufiĉe bela, li decidis;
sed ĝi havis malkontentan esprimon al kiu aldoniĝis
iom da defio aŭ aŭdaco.
Dum la knabo rigardadis la knabino trankvile
atentetis lin. Korbo da lunĉaĵoj staris apud ŝi. Ŝi tenis
en unu mano delikatan sandviĉon, kaj boligitan ovon
en la alia mano, manĝante videble malsate, kio
simpatiigis Tipon.
Li estis tuj petonta iom da lunĉaĵo kiam la
knabino ekstaris kaj forbrosis la panerojn de sia jupo.
“Do!” diris ŝi; “mi devas nun foriri. Portu tiun
korbon por mi kaj manĝu laŭvole la enhavon se vi
malsatas.”
Tip fervore prenis la korbon kaj komencis manĝi,
sekvante sendemande dum kelka tempo la nekonatan
knabinon. Ŝi marŝadis antaŭ li rapidpaŝe, kaj ŝi havis
etoson de decidemo kaj graveco kiu kredigis lin ke ŝi
estas gravulino.
Fine, kiam li estis sata, li kuris apud ŝin kaj
klopodis laŭpaŝe kunmarŝi rapide—kio estis tre
malfacila, ĉar ŝi estis multe pli alta ol li, kaj klare
sentis urĝon.
“Grandan dankon pro la sandviĉoj,” diris Tip, dum
li trotadis. “Bonvolu diri al mi vian nomon.”
85
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi estas Generalo Zingibra,” estis la mallonga
respondo.
“Ho!” diris la suprizita knabo. “Kia Generalo vi
estas?”
“Mi komandas la Revolucian Armeon en ĉi tiu
milito,” respondis la Generalo, pli akre ol necesis.
“Ho!” li kriis denove. “Mi ne sciis pri la milito.”
“Estis intencite ke vi ne sciu,” ŝi respondis, “ĉar ĝi
estis sekreto; kaj, kiam oni konsideras ke nia armeo
konsistas nur el knabinoj,” ŝi pludiris, iom fiere,
“estas tre rimarkinde ke oni ankoraŭ ne sciiĝis pri nia
Revolucio.”
“Jes ja,” agnoskis Tip. “Sed kie estas via armeo?”
“Proksimume unu mejlon for,” diris Generalo
Zingibra. “La soldatinoj kuniĝis el ĉiuj partoj de la
Lando Oz, pro mia specifa ordono. Ĉar hodiaŭ ni
konkeros Lian Moŝton la Birdotimigilon, kaj
forprenos de li la tronon. La Revolucia Armeo nur
atendas mian alvenon por ataki la Smeraldan Urbon.”
“Nu!” deklaris Tip, profunde enspirante, “certe tio
estas surprizo! Bonvolu diri kial vi volas konkeri Lian
Moŝton la Birdotimigilon.”
“Ĉar jam sufiĉe longe viroj regis la Smeraldan
Urbon, jen unu kialo,” diris la knabino. “Krome, la
86
La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
Urbo brilas pro belaj gemoj, kiujn oni multe pli bone
uzus por ringoj, braceletoj kaj kolĉenoj; kaj troviĝas
sufiĉa mono en la kaso de la Reĝo por aĉeti por ĉiu
knabino en nia Armeo dekon da novaj roboj. Do ni
intencas konkeri la Urbon kaj administri la regadon
laŭ nia plaĉo.”
Zingibra parolis tiujn vortoj tiom entuziasme kaj
decideme ke estis evidente ke ŝi plene seriozas.
“Sed milito estas io terura,” diris Tip, penseme.
“Ĉi tiu milito estos agrabla,” respondis la knabino,
gaje.
“Multaj el vi mortos!” pludiris la knabo, imponite.
“Tute ne,” diris Zingibra. “Kiu viro kontraŭus
knabinon, aŭ aŭdacus damaĝi ŝin? Ne estas malbela
vizaĝo en mia tuta Armeo.”
Tip ridis.
“Eble vi pravas,” diris li. “Sed oni diras ke la
Pordogardisto estas fidela Gardisto, kaj la Armeo de
la Reĝo ne permesos ke la Urbo konkeriĝu sen
rezistego.”
“La Armeo estas maljuna kaj malforta,” respondis
Generalo Zingibra malestime. “Li eluzis sian tutan
forton kreskigante barbon, kaj lia edzino tiom
koleremas ke ŝi jam eltiris pli ol duonon da ĝi de la
87
La Eksterordinara Lando Oz
radiko. Dum la Mirinda Sorĉisto regadis, la Soldato
kun la Verda Barbo estis tre bona Armeo de la Reĝo,
ĉar oni timis la Ŝorĉiston. Sed neniu timas la
Birdotimigilon, do lia Armeo de la Reĝo ne multe
utilas dum milito.”
Post tiu konversacio ili pluiris dum kelka tempo
silente, kaj post nelonge ili atingis grandan liberan
spacon en la arbaro kie ne malpli ol kvarcent junuloj
troviĝis. Ili ridadis kaj kunparoladis gaje kvazaŭ
kunvenintaj por pikniko anstataŭ konkermilito.
Ili dividiĝis en kvar kompaniojn, kaj Tip rimarkis
ke ĉiuj surhavas kostumojn similajn al tiu de Generalo
Zingibra. La sola vera diferenco estis ke kvankam la
knabinoj el la Manĝtula Lando havis la bluan strion
en la antaŭo, tiuj el la lando de la Kveluloj havis
antaŭa la ruĝan strion; kaj tiuj el la lando de la
Palpbrumoj havis la flavan strion antaŭa, kaj la
Gilikulaj knabinoj havis la purpuran strion antaŭa.
Ĉiuj havis verdajn taliojn, por reprezenti la Smeraldan
Urbon kiun ili intencas konkeri, kaj la plejsupra
butono sur ĉiu talio indikis per sia koloro la landon el
kiu venis la portanto. La uniformoj estis gajaj kaj
plaĉaspektaj, kaj tre imponaj kiam ili estis kune.
Tip kredis ke tiu stranga Armeo tute ne portas
88
!(images/000006.png)
La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
armilojn; sed li eraris pri tio. Ĉar ĉiu
knabino portis du longajn, brilantajn
trikilojn en sia hartufo.
Generalo Zingibra tuj iris sur la
supron de arbotrunka stumpo kaj
parolis al sia armeo.
“Amikinoj, kuncivitaninoj, kaj
k n a b i n o j ! ” ŝ i d i r i s ; “ n i b a l d a ŭ
komencos nian grandan Revolucion
kontraŭ la viroj de Oz! Ni marŝos por
konkeri la Smeraldan Urbon—por
detronigi la Birdotimigilan Reĝon—
por akiri milojn da belegaj gemoj—por
prirabi la reĝan kason—kaj por
superforti niajn subpremintojn!”
“Hura!” diris la aŭskultintinoj; sed
Tip rimarkis ke plejparte la Armeo
okupis sin per interbabilado kaj tute
n e a ŭ s k u l t i s l a v o r t o j n d e l a
Generalo.
Sonis la ordono marŝi, kaj la
knabinoj faris el si kvar grupojn, t.e.
kompaniojn, kaj komencis fervore
marŝi direkten al la Smeralda Urbo.
89
!(images/000011.png)
La knabo sekvis ilin, portante plurajn korbojn kaj
mantelojn kaj pakaĵojn kiujn diversaj membroj de la
Revolucia Armeo transdonis al li. Post nelonge ili
atingis la verdajn granitajn murojn de la Urbo kaj
haltis antaŭ la enirejo.
La Pordogardisto tuj elvenis kaj rigardis ilin
90
!(images/000019.png)
La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
scivoleme, kvazaŭ cirko venis. Li portis aron da
ŝlosiloj sur ora ĉeno cirkaŭ sia kolo; kaj liaj manoj
estis senzorge metitaj en liajn poŝojn, kaj ŝajne li tute
ne sciis ke la Urbon minacas revoluciantinoj. Agrable
parolante al la knabinoj, li diris:
“Bonan matenon, karulinoj! Kiel mi povas servi
vin?”
“Cedu la Urbon tuj!” respondis Generalo Zingibra,
starante antaŭ li kaj timige sulkante la frunton, kiom
permesis ŝia bela vizaĝo.
“Cedi!” eĥis la viro surprizegite. “Tio ne estas ebla.
Tio estas kontraŭleĝa! Mi neniam aŭdis tiaĵon dum
mia tuta vivo.”
91
La Eksterordinara Lando Oz
“Tamen, vi devas cedi!” kriis la Generalo, feroce.
“Ni ribelas!”
“Vi rebelas? Sed vi ĉiam estis belaj,” diris la
Gardisto, rigardante de unu al alia, admire.
“Ni ri-i-i-belas!” kriis Zingibra, batante la teron
per piedo, senpacience; “kaj ni intencas konkeri la
Smeraldan Urbon!”
“Je Dio!” respondis la surprizita Pordogardisto;
“tute sensenca ideo! Reiru hejmen, knabinoj, kaj
melku la bovinojn kaj baku la panon. Ĉu vi ne scias
ke estas danĝere konkeri urbon?”
“Ni ne timas!” respondis la Generalo; kaj ŝi
aspektis tiom plene certa ke la Gardisto mal-
trankviliĝis.
Do li sonoris por venigi la Soldaton kun la Verda
Barbo, kaj la postan minuton li bedaŭris tion. Ĉar tuj
lin ĉirkaŭis amaso da knabinoj kiuj eltiris la trikilojn
el siaj hararoj kaj komencis minaci piki la Gardiston,
kaj ili tenis la akrajn pintojn danĝere proksimaj al
liaj dikaj vangoj kaj palpebrumemaj okuloj.
La kompatindulo hurlis petante kompaton kaj tute
ne rezistis kiam Zingibra fortiris de lia kolo la ĉenon
kun la ŝlosiloj.
Sekvate de sia Armeo la Generalo nun impetis al
92
!(images/000121.png)
GENERALO ZINGIBRA KAJ ŜIA ARMEO KONKERAS LA URBON.
La Eksterordinara Lando Oz
la enirejo, kie ŝin frontis la Reĝa Armeo de Oz—
kio estis la alia nomo de la Soldato kun la Verda
Barbo.
“Halt!” li kriis, kaj li etendis sian longan pafilon
kies antaŭo estis rekte antaŭ la vizaĝo de la estrino.
Kelkaj knabinoj kriis kaj retrenkuris, sed Generalo
Zingibra kuraĝe staris senmove kaj diris, riproĉe:
“Nu, do? Ĉu vi pafus kompatindan, sendefendan
knabinon?”
“Ne,” respondis la soldato; “ĉar ne estas kugloj
en mia pafilo.”
“Sen kugloj?”
“Tiel; por ke ne okazu akcidentoj. Kaj mi forgesas
kie mi kaŝis la pulvon kaj kuglojn. Sed se vi
bonvolos atendi, mi serĉos ilin.”
“Ne ĝenu vin,” diris Zingibra, gaje. Ŝi turnis sin
al sia Armeo kaj kriis:
“Knabinoj, la pafilo ne havas kuglojn!”
“Hura!” kriis la ribelantinoj, al kiuj tre plaĉis tiu
bona informo, kaj ili ekkuris amase kontraŭ la
Soldaton kun la Verda Barbo tiel ke nur estis pro
bona ŝanco ke ili ne pikis unu la alian per siaj
trikiloj.
Sed la Reĝa Armeo de Oz tro timis la virinojn kaj
94
!(images/000031.png)
La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
rifuzis fronti la alkurantan homamason. Li nur turnis
sin kaj plenforte kuris tra la pordon direkten al la
reĝa palaco, dum Generalo Zingibra kaj ŝia anaro
gregis en la senprotektan Urbon.
Tiel la Smeralda Urbo konkeriĝis tute sen perdo
de eĉ unu guto da sango. La Revolucia Armeo fariĝis
Konkerinta Armeo!
95
!(images/000038.png)
!(images/000045.png)
Tip kaŝe foriris de la knabinoj kaj rapide sekvis la
Soldaton kun la Verda Barbo. La invadanta Armeo
eniris la Urbon malpli rapide, ĉar ili haltis por fosi
smeraldojn el la muroj kaj el la pavimŝtonoj per la
pintoj de siaj trikiloj. Do la Soldato kaj la knabo
atingis la palacon antaŭ ol diskoniĝis la informo ke la
Urbo estis konkerita.
La Birdotimigilo kaj Joĉjo Kukurbokapo ankoraŭ
ludis ĵetringojn en la korto kiam interrompis la ludon
la abrupta eniro de la Reĝa Armeo de Oz, kiu
enflugis sen siaj ĉapelo kaj pafilo. Liaj vestoj estis tre
malordaj kaj lia longa barbo flosis metron malantaŭ
lin dum li kuris.
97
La Eksterordinara Lando Oz
“Unu punkton por mi,” diris la Birdotimigilo,
trankvile. “Kio estas, servisto?” li pludiris, parolante
al la Soldato.
“Ho! via Moŝto—via Moŝto! La Urbo konkeriĝis!”
anhelis la Reĝa Armeo, kiu apenaŭ povis spiri pro la
kurado.
“Tio okazis subite,” diris la Birdotimigilo. “Sed
bonvolu bari la pordojn kaj fenestrojn de la palaco,
dum mi instruos al ĉi tiu Kukurbokapo ĵeti ringon.”
La Soldato rapidis obei, dum Tip, kiu alvenis tuj
malantaŭ li, restis en la korto por mirante rigardi la
Birdotimigilon.
Lia Moŝto plu ĵetadis ringojn kvazaŭ danĝero ne
minacus lian tronon, sed la Kukurbokapo, ekvidinte
Tipon, marŝis al la knabo tiom rapide kiom permesis
liaj lignaj kruroj.
“Bonan tagon, nobla Patro!” li kriis ĝoje. “Min
plezurigas via alveno. Tiu terura Seg-Ĉevalo forkuris
kunprenante min.”
“Mi suspektis tiel,” diris Tip. “Ĉu vi suferis
damaĝon? Ĉu vi estas fendita?”
“Ne, mi alvenis sendamaĝe,” respondis Joĉjo, “kaj
lia Moŝto tre afablis al mi.”
Tiumomente la Soldato kun la Verda Barbo revenis,
98
La Birdotimigilo Planas Eskapon
kaj la Birdotimigilo demandis:
“Bonvolu diri, kiu konkeris min?”
“Regimento de knabinoj, el la kvar anguloj de la
Lando Oz,” respondis la Soldato, ankoraŭ pala pro
timo.
“Sed kial mia Konstanta Armeo ne staris kontraŭ
ili?” demandis Lia Moŝto, rigardante la Soldaton,
severmiene.
“Ĉar via Konstanta Armeo estis forkuranta,”
respondis la ulo, honeste; “neniu viro povus fronti la
terurajn armilojn de la invadantoj.”
“Nu,” diris la Birdotimigilo, post momento da
pensado, “ne multe ĝenos min perdi mian tronon, ĉar
estas tre tede regi la Smeraldan Urbon. Kaj la krono
estas tiom peza ke mia kapo doloras. Sed mi esperas
ke la Konkerintoj ne intencas damaĝi min nur ĉar mi
maloportune estas la Reĝo.”
“Mi aŭdis ilin diri,” komentis Tip, post iom da
hezito, “ke ili intencas fari ĉifontapiŝon el via eksteraĵo
kaj plenigi siajn sofkusenojn per via internaĵo.”
“Do vere ekzistas danĝero por mi,” deklaris lia
Moŝto, forte, “kaj estos saĝe ke mi konsideru metodon
eskapi.”
“Kien vi povos iri?” demandis Joĉjo Kukurbokapo.
99
!(images/000062.png)
“Nu, al mia amiko la Stana Lignohakisto, kiu regas
la Palpbrumojn, kaj nomas sin ilia Imperiestro,” estis
la respondo. “Mi certas ke li protektos min.”
Dume Tip elrigardadis tra la fenestro.
“La malamikinoj ĉirkaŭas la palacon,” diris li. “Estas
100
La Birdotimigilo Planas Eskapon
tro malfrue, ne eblas eskapi. Ili tuje disŝirus vin.”
La Birdotimigilo ĝemis.
“Dum krizo,” li anoncis, “estas ĉiam bone paŭzi kaj
konsideri. Bonvolu pardoni min dum mi paŭzos kaj
konsideros.”
“Sed ankaŭ danĝeras por ni,” diris la Kukurbokapo,
malkviete. “Se iu el tiuj knabinoj scias kuiri, mia finiĝo
baldaŭ okazos!”
“Absurde!” krietis la Birdotimigilo; “ili ne havas
tempon, eĉ se ili scias kuiri!”
“Sed se mi restus ĉi tie longe,” protestis Joĉjo, “mi
verŝajne putrus.”
“Ha! do ne estus dezirinde longe resti kun vi,”
respondis la Birdotimigilo. “La situacio estas pli grava
ol mi supozis.”
“Vi,” diris la Kukurbokapo, malgaje, “verŝajne vivos
dum multaj jaroj. Mia vivo estas neeviteble mallonga.
Do mi devas utiligi la malmultajn tagojn kiujn mi plu
vivos.”
“Trankvile! Trankvile!” respondis la Birdotimigilo,
konsole; “se vi silentos sufiĉe longe por ke mi pensu, mi
klopodos trovi metodon eskapi.”
Do la aliaj atendis, pacience silentante, dum la
Birdotimigilo marŝis al angulo kaj staris vizaĝ-al-mure
101
La Eksterordinara Lando Oz
dum plenaj kvin minutoj. Post tiu tempo li turnis sin
al ili kun pli feliĉa esprimo sur sia pentrita vizaĝo.
“Kie estas la Seg-Ĉevalo kiun vi rajdis ĉi tien?” li
demandis al la Kukurbokapo.
“Nu, mi diris ke li estas juvelo, do via servisto
enfermis lin en la reĝan trezorejon,” diris Joĉjo.
“Tio ŝajnis al mi taŭga loko, via Moŝto,” diris la
Soldato, timante ke li misagis.
“Al mi multe plaĉas,” diris la Birdotimigilo. “Ĉu vi
donis manĝon al la besto?”
“Ho, jes; mi donis al li grandan bovlon da segaĵoj.”
“Bonege!” kriis la Birdotimigilo. “Tuj venigu la
ĉevalon.”
La Soldato forrapidis, kaj baldaŭ ili aŭdis la
klakadon de la lignaj kruroj de la ĉevalo sur la pavimo
dum li kondukiĝis en la korton.
Lia Moŝto rigardis la rajdbeston kritikeme.
“Li ne ŝajnas tre gracia,” li komentis, kontemplante
lin; “sed supozeble li povas kuri.”
“Jes, ja,” diris Tip, rigardante la Seg-Ĉevalon
admire.
“Do, portante nin sur sia dorso, li kuru tra la vicojn
da ribelantinoj kaj portu nin al mia amiko la Stana
Lignohakisto,” anoncis la Birdotimigilo.
102
La Birdotimigilo Planas Eskapon
“Li ne povas porti kvar!” kontraŭdiris Tip.
“Ne, sed ni povas persvadi lin porti tri,” diris lia
Moŝto. “Do mi postlasos mian Reĝan Armeon. Mi ne
multe fidas lian kapablon, ĉar li tiom facile venkiĝis.”
“Tamen, li ja povas kuregi,” deklaris Tip, ridante.
“Mi atendis tiun forpuŝon,” diris la Soldato,
senplezure; “sed mi povas toleri ĝin. Mi maskos min
per fortranĉo de mia bela verda barbo. Kaj, efektive ne
estas pli danĝere fronti tiujn sentimajn knabinojn ol
rajdi tiun ardan, sovaĝan lignan ĉevalon!”
“Eble vi pravas,” komentis lia Moŝto. “Sed koncerne
min, mi ne estas soldato, do mi amas danĝeron. Nu,
knabo, vi surĉevaliĝu la unua. Kaj bonvolu sidi kiel
eble plej proksime al la kolo de la ĉevalo.”
Tip rapide grimpis al sia loko, kaj la Soldato kaj la
Birdotimigilo sukcesis levi la Kukurbokapon al sidloko
tuj malantaŭ li. Restis tiel malmulta spaco por la Reĝo
ke li riskis forfali tuj kiam la ĉevalo komencos kuri.
“Alportu sekigoŝnuron, kian oni uzas por vestoj,”
diris la Reĝo al sia Armeo, “kaj kunligu nin. Tiel, se
unu el ni forfalos, ni ĉiuj forfalos.”
K a j d u m l a S o l d a t o f o r i r i s p o r t r o v i l a sekigoŝnuron, lia Moŝto pludiris, “mi devas esti
zorgoplena, ĉar mi riskas mian tutan ekziston.”
103
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi devas esti egale zorgoplena,” diris Joĉjo.
“Ne tute same,” respondis la Birdotimigilo, “ĉar se
oni damaĝus min, mi plene finiĝus. Sed se oni
damaĝus vin, oni povus dissemi vin.”
La Soldato nun revenis kun longa ŝnuro kaj firme
kunligis la trion, kaj ankaŭ ligis ilin al la korpo de
la Seg-Ĉevalo; sekve tute ne estis verŝajne ke ili
forfalos.
“Nun malfermu la pordon,” ordonis la Birdo-
timigilo, “kaj ni ekkuros al libereco aŭ al morto.”
La korto en kiu ili staris sin trovis en la centro de
la granda palaco, kiu ĉirkaŭis ĝin ĉiuflanke. Sed en
unu flanko estis koridoro kondukanta al ekstera
barilpordo, kiun la Soldato riglintis laŭ ordono de lia
reganto. Tra tiu pordo Lia Moŝto planis eskapi, kaj
nun la Reĝa Armeo kondukis la Seg-Ĉevalon
laŭlonge de la koridoro kaj malbaris la pordon, kiu
retrensvingiĝis kun laŭta bruego.
“Nun,” diris Tip al la ĉevalo, “vi devas savi nin
ĉiujn. Kuru kiel eble plej rapide direkten al la
barpordo de la Urbo, kaj nenio haltigu vin.”
“Bone!” respondis la Seg-Ĉevalo raŭke, kaj li
forkuregis tiom subite ke Tip bezonis anheli kaj firme
teni la stangon kiun li fiksis en la kolon de la besto.
104
!(images/000070.png)
“NI EKKUROS AL LIBERECO AŬ AL MORTO.”
La Eksterordinara Lando Oz
Pluraj el la knabinoj starantaj ekster la palaco
gardante ĝin estis terenbatitaj de la Seg-Ĉevalo
kureganta. Aliaj kriante kuris por eviti lin, kaj nur
unu-du senespere strebis piki la eskapantajn kaptitojn
per siaj trikiloj. Tip estis pikita unufoje en la
maldekstra brako, kiu doloretis dum la sekva horo;
sed la trikiloj tute ne damaĝis la Birdotimigilon aŭ
Joĉjon Kukurbokapon, kiuj eĉ ne konsciis ke ili estas
pikataj.
Rilate al la Seg-Ĉevalo, li bonege faris rekordon,
renversante fr uktoĉaron, renversante plurajn
mildaspektajn virojn, kaj laste terenbatatante la novan
Pordogardiston—kiu estis malgranda postulema dika
virino postenigita de Generalo Zingibra.
Nek haltis la impetanta rajdbesto tiam. Estante
ekster la muroj de la Smeralda Urbo li impetis laŭ
la vojo okcidenten, saltegante rapide kaj skuante tiom
ke la knabo perdis spiradon kaj la Birdotimigilo
miregis.
Joĉjo jam antaŭe rajdis tiom frenezrapide, do li
dediĉis sian tutan atenton al firma tenado, per ambaŭ
manoj, de la kukurba kapo sur ĝia stangeto, kaj
samtempe li akceptis la teruran skuadon kun la
kuraĝo de filozofo.
106
!(images/000078.png)
LA LIGNA ĈEVALO FARIS LASTAN SALTEGON.
!(images/000093.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Malrapidigu lin! Malrapidigu lin!” kriis la
Birdotimigilo. “Mia pajlo tute subskuiĝas en miajn
krurojn.”
Sed Tip ne povis sufiĉe spiri por paroli, do la Seg-
Ĉevalo daŭrigis sian sovaĝan kuradon senhalte kaj
samrapide.
Baldaŭ ili atingis la bordon de larĝa rivero, kaj sen
paŭzo la ligna ĉevalo faris lastan saltegon kaj
enaerigis ĉiujn.
Post sekundo ili ruliĝadis en la akvo, plaŭdante kaj
balanciĝante. La ĉevalo baraktadis freneze klopodante
trovi firmaĵon sur kiu stari, kaj ĝiaj rajdantoj unue
plonĝis sub la rapidan fluon kaj poste flosis sur la
surfaco kvazaŭ korkoj.
!(images/000101.png)
Tip estis trempita kaj akvo gutadis de ĉiu angulo de
lia korpo; sed li sukcesis klini sin antaŭen kaj krii en
la orelon de la Seg-Ĉevalo:
“Ĉesu barakti, idioto! Ĉesu barakti!”
La ĉevalo tuj ĉesis baraktadi kaj kviete kuŝis sur la
surfaco, ĝia ligna korpo naĝis egalfacile kiel floso.
“Kion signifas tiu vorto ‘idioto’?” demandis la
ĉevalo.
“Ĝi estas riproĉvorto,” respondis Tip, iom honta
pro la vorto. “Mi uzas ĝin nur kiam mi koleras.”
“Do al mi plaĉas ankaŭ vin nomi idioto,” diris la
ĉevalo. “Ĉar ne mi faris la riveron nek mi metis ĝin
109
La Eksterordinara Lando Oz
tien; do nur riproĉvorto taŭgas por persono kiu
ekkoleras kontraŭ min ĉar ni falis en akvon.”
“Tute evidente,” respondis Tip; “mi agnoskas ke
m i m a l t a ŭ g e p a r o l i s . ” Po s t e l i k r i i s a l l a Kukurbokapo: “ĉu vi bone statas, Joĉjo?”
Ili ne aŭdis respondon. Do la knabo vokis al la
Reĝo: “ĉu vi bone statas, via moŝto?”
La Birdotimigilo ĝemis.
“Iel mi malbone statas,” li diris per malforta voĉo.
“Vere malseka estas ĉi tiu akvo!”
Tip estis tiel firme ligita per la ŝnuro ke li ne povis
turni sian kapon por rigardi siajn akompanantojn; do
li diris al la Seg-Ĉevalo:
“Remu per viaj kruroj al la bordo.”
La ĉevalo obeis, kaj kvankam ili flosis malrapide,
ili fine atingis la transan riverbordon ĉe loko sufiĉe
malalta por ke la besto povu rampi surteren.
Iom malfacile la knabo sukcesis preni sian
tranĉilon el poŝo kaj tranĉi la ŝnuron kiu kunligis la
rajdantojn kaj la lignan ĉevalon. Li aŭdis la
Birdotimigilon fali surteren kun sponga sono, kaj post
tio li mem rapide deĉevaliĝis kaj rigardis sian amikon
Joĉjo.
La ligna korpo, kun sia brilega vestaro, ankoraŭ
110
La Veturo al la Stana Lignohakisto
sidis rekta sur la dorso de la ĉevalo; sed mankis la
kukurba kapo, kaj nur la akrigita stangeto kiu
uziĝis kiel kolo videblis. Kaj la Birdotimigilo, nu,
la pajlo en lia korpo estis subskuita de la malglata
irado kaj puŝis sin dense en liajn krurojn kaj la
malsupran parton de lia korpo—kiu aspektis tre
dika kaj ronda dum lia supra parto aspektis kiel
malplena sako. Sur sia kapo la Birdotimigilo
ankoraŭ portis la pezan kronon, kiu kudritis al la
kapo por ke li ne perdu ĝin; sed la kapo estis nun
tiom malseka kaj malrigida ke la pezo de la oro
kaj de la juveloj antaŭenpendis kaj kunpremis la
pentritan vizaĝon tiom ke li aspektis precize kiel
Japana mopso.
Tip volonte ridus—se li ne tiom maltrankviliĝus
pri sia kreito Joĉjo. Nu la Birdotimigilo, kvankam
damaĝita, restis kompleta, sed la kukurba kapo tiom
necesa por la ekzisto de Joĉjo mankis; do la knabo
prenis longan stangon kiu bonfortune kuŝis proksime
kaj maltrankvile returnis sin al la akvo.
Malproksime sur la akvo videblis la ora koloro de
la kukurbo, kiu trankvile balanciĝis sur la ondoj.
Tiumomente ĝi estis tute ne atingebla por la knabo,
sed post iom da tempo ĝi flosis pli proksimen ĝis la
111
!(images/000137.png)
LA KNABO POVIS TIRI LA KUKURBOKAPON AL LA BORDO.
!(images/000141.png)
LA SEG-ĈEVALO SKUIĜADIS KURANTE TRANS LA KAMPOJN.
La Veturo al la Stana Lignohakisto
knabo povis tuŝi ĝin per stango kaj tiri ĝin al la
bordo. Post tio li portis ĝin al la supro de la bordo,
zorge viŝis la akvon de ĝia kukurba vizaĝo per sia
poŝtuko, kaj kuris kun ĝi al Joĉjo kaj remetis la kapon
sur la kolon de la viro.
“Ho ve!” estis la unuaj vortoj de Joĉjo. “Kia
spertaĉo! Ĉu akvo putrigas kukurbojn?”
Tip ne opiniis respondon necesa, ĉar li sciis ke
ankaŭ la Birdotimigilo bezonas helpon. Do li
zorgoplene elprenis la pajlon el la korpo kaj kruroj
de la Reĝo, kaj disetendis ĝin en la sunlumo por ke
ĝi sekiĝu. La malsekan vestaron li pendigis sur la
korpo de la Seg-Ĉevalo.
“Se akvo putrigas kukurbojn,” komentis Joĉjo,
profunde ĝemante, “mia vivo estos tre mallonga.”
“Mi neniam rimarkis putron de kukurboj pro
akvo,” respondis Tip; “kondiĉe ke la akvo ne bolas.
Se via kapo ne krevis, mia amiko, vi estas bonstata.”
“Nu, mia kapo tute ne krevis,” deklaris Joĉjo, pli
feliĉe.
“Sekve, ne vin ĝenu,” respondis la knabo. “Kato
tro pripensas kaj poste lamentas.”
“Do,” diris Joĉjo, serioze, “mi vere ĝojas ke mi ne
estas kato.”
113
La Eksterordinara Lando Oz
La suno rapide sekigadis la vestojn, kaj Tip
disturnis la pajlon de lia Moŝto por ke la varmaj
radioj sorbu la malsekon kaj refreŝigu kaj resekigu
ĝin. Post ĝia sekiĝo, li remetis la pajlon en la
Birdotimigilon, simetriigis la formon, kaj glatigis la
vizaĝon tiel ke li denove portis sian kutiman gajan
kaj ĉarman esprimon.
“Grandan dankon,” diris la monarko, gaje, dum
li ĉirkaŭpromenis kaj trovis sin bonekvilibra. “Vere
estas avantaĝe esti Birdotimigilo. Se apudestas amikoj
por ripari, nenio tro pereiga povas okazi.”
“Ĉu eble varmega sunlumo krevigas kukurbojn?”
diris Joĉjo, kun angora sono en la voĉo.
“Tute ne—tute ne!” respondis la Birdotimigilo,
gaje. “Vi bezonas timi nur maljuniĝon, knabeto.
Kiam via ora juneco pereis ni rapide apartiĝos—sed
ne demandu al vi ĉu vi jam pereas; ni mem scios kaj
informos vin. Sed venu! Ni rekomencu veturi. Mi
volegas saluti mian amikon la Stanan Lignohakiston.”
Do ili residiĝis sur la Seg-Ĉevalon, Tip tenis
firme la stangon, la Kukurbokapo tenis firme Tipon,
kaj la Birdotimigilo tenis firme la lignan framon de
Joĉjo.
“Ne rapidu, ĉar nun oni ne plu postsekvas nin,”
114
!(images/000073.png)
TIP REMETIS LA PAJLON EN LA BIRDOTIMIGILON.
La Eksterordinara Lando Oz
diris Tip al sia rajdbesto.
“Nur ke la suno ne bruligu miajn orelojn,” diris
la Seg-Ĉevalo.
“Se tio okazos, ni donos al vi ĉapeleton kaj faros
el vi seĝ-ĉevalo,” diris la Kukurbokapo malice.
La Seg-Ĉevalo kolere stampfis kaj retrenrulis
tuberan okulon por rigardi Tipon.
“Jen,” li henis, “ĉu vi ne protektos min kontraŭ
insultoj?”
“Kompreneble!” respondis Tip, komfortige. “Mi
certas ke Joĉjo ne celis ofendi vin. Kaj ni nepre ne
kverelu; ni devas resti bonaj amikoj.”
“Bone!” respondis la besto, “sed ne fidu kion diras
tiu kukurbulo, li tro rapide perdas la kapon!”
Ne eblis trovi taŭgan respondon al tio, do dum
kelka tempo ili rajdadis sen paroli.
Post iom da tempo la Birdotimigilo komentis:
“Memorigas pri la antaŭa tempo. Sur ĉi tiu herba
teraltaĵo mi iam savis Doroteon kiam ŝin minacis la
Pikantaj Abeloj de la Malbona Sorĉistino de la
Okcidento.”
“Ĉu Pikantaj Abeloj damaĝas kukurbojn?”
demandis Joĉjo, ĉirkaŭrigardante timoplene.
“Ili ĉiuj mortis, do ne gravas,” respondis la
116
La Veturo al la Stana Lignohakisto
Birdotimigilo. “Kaj ĉi tie Noĉjo Hakisto detruis la
Grizajn Lupojn de la Malbona Sorĉistino.”
“Kiu estis Noĉjo Hakisto?” demandis Tip.
“Tiel nomiĝas mia amiko la Stana Lignohakisto,”
respondis lia Moŝto. “Kaj ĉi tie la Flugantaj Simioj
kaptis kaj ligis nin, kaj forflugis portante malgrandan
Doroteon,” li pludiris, kiam ili veturis iom pli.
“Ĉu Flugantaj Simioj manĝas kukurbojn?”
demandis Joĉjo, tremante pro timo.
“Mi ne scias; sed vi ne bezonas ĝeni vin, ĉar la
Flugantaj Simioj nun estas sklavoj de Glinda la Bona,
kiu posedas la Oran Ĉapon kiu estras iliajn servojn,”
diris la Birdotimigilo, penseme.
Tiam la pajloplena monarko perdiĝis en sia
pensado pri la iamaj aventuroj. Kaj la Seg-Ĉevalo
skuiĝadis kurante trans la florkovritajn kampojn kaj
portis siajn rajdantojn rapide survoje.
* * * * * * * * * Vesperiĝis post nelonge, kaj sekvis la senlumaj
ombroj de la nokto. Do Tip haltigis la ĉevalon kaj
ĉiuj deĉevaliĝis.
“Mi lacegas,” diris la knabo, oscedegante; “kaj la
herbaro estas mola kaj nevarma. Ni kuŝu ĉi tie kaj
dormu ĝis la mateno.”
117
La Eksterordinara Lando Oz
“Mi ne povas dormi,” diris Joĉjo.
“Mi neniam dormas,” diris la Birdotimigilo.
“Mi eĉ ne komprenas kion signifas dormi,” diris la
Seg-Ĉevalo.
“Tamen, ni devas kompati ĉi tiun kompatindan
knabon, kiu konsistas el karno kaj ostoj kaj sango,
kaj laciĝas,” proponis la Birdotimigilo laŭ sia kutima
helpema maniero. “Mi memoras ke estis same rilate
al malgranda Doroteo. Ni ĉiam devis sidi dumnokte
dum ŝi dormis.”
“Mi bedaŭras,” diris Tip plorete, “mi ne kulpas.
Kaj mi ankaŭ malsategas!”
“Jen nova danĝero!” komentis Joĉjo, malĝoje.
“Espereble vi ne amas manĝi kukurbojn.”
“Nur se oni boligas ilin kaj metas ilin en tortojn,”
respondis la knabo, ridante. “Do vi ne bezonas timi
min, amiko Joĉjo.”
“Kia malkuraĝulo, tiu Kukurbokapo!” diris la Seg-
Ĉevalo, malestime.
“Ankaŭ vi eble estus malkuraĝa, se vi scius ke vi
putros!” respondis Joĉjo, kolere.
“Trankvile!—trankvile!” interrompis la Birdo-
timigilo; “ni ne kverelu. Ĉiu el ni havas mankojn,
karaj amikoj; do ni strebu kompati unu la alian. Kaj
118
!(images/000089.png)
La Veturo al la Stana Lignohakisto
ĉar ĉi tiu kompatinda knabo estas malsata kaj havas
tute nenian manĝaĵon, ni ĉiuj silentu kaj lasu lin
dormi; ĉar oni diras ke dormante karnulo povas
forgesi eĉ malsaton.”
“Dankon!” krietis Tip, dankeme. “Via Moŝto estas
egale bona kiel saĝa—kaj tio estas tre granda laŭdo!”
Do li etendis sin sur la herbaro kaj, uzante la
pajloplenan Birdotimigilon kiel kusenon por sia kapo,
li baldaŭ endormiĝis.
!(images/000103.png)
!(images/000104.png)
Tip vekiĝis post mateniĝo, sed la Birdotimigilo jam
estis levinta sin kaj kolektinta, per siaj mallertaj
fingroj, du manplenojn da maturaj beroj de kelkaj
proksimaj arbustoj. Ilin la knabo manĝis avide,
trovante ilin kontentiga matenmanĝo, kaj poste la
grupeto rekomencis veturi.
Post horo da rajdado ili atingis la supron de
monteto de kie ili vidis la Urbon de la Palpbrumoj
kaj vidis la altajn kupolojn de la palaco de la
Imperiestro, leviĝintajn super la grupojn de pli
modestaj loĝejoj.
La Birdotimigilo tre ekscitiĝis pro la vidaĵo, kaj
kriis:
“Mi ĝojege revidos mian malnovan amikon la
Stanan Lignohakiston! Mi esperas ke li regas sian
popolon pli sukcese ol mi regis la mian!”
“Ĉu la Stana Lignohakisto estas la Imperiestro de
121
La Eksterordinara Lando Oz
la Palpbrumoj?” demandis la ĉevalo.
“Jes ja. Ili invitis lin regi ilin tuj post la detruiĝo
de la Sorĉistino; kaj ĉar Noĉjo Hakisto havas la plej
bonan koron en la tuta mondo mi certas ke li
montriĝis bonega kaj kapabla imperiestro.”
“Mi kredis ke ‘Imperiestro’ estas titolo de persono
kiu regas imperion,” diris Tip, “kaj la Lando de la
Palpbrumoj estas nur regneto.”
“Ne diru tion al la Stana Lignohakisto!” kriis la
Birdotimigilo, tre serioze. “Vi multe ofendus lin. Li
estas tre fiera, tute prave, kaj al li plaĉas titoliĝi
Imperiestro kaj ne Reĝo.”
“Nu, ja ne gravas al mi,” respondis la knabo.
La Seg-Ĉevalo nun trotis antaŭen tiom rapide ke
la rajdantoj nur malfacile restis sur ĝia dorso; do estis
malmulta konversacio antaŭ ol ili haltis apud la
ŝtupoj de la palaco.
Maljuna Palpbrumo, vestita per arĝentoŝtofa
uniformo, antaŭeniris por helpi ilin deĉevaliĝi. Diris
la Birdotimigilo al tiu elegantulo:
“Konduku nin tuj al via mastro, la Imperiestro.”
La viro rigardis de unu al alia de la grupo
embarasite, kaj fine respondis:
“Domaĝe, mi devas peti ke vi atendu. La
122
Nikelkovrita Imperiestro
Imperiestro ne akceptas gastojn ĉimatene.”
“Kial?” demandis la Birdotimigilo, maltrankvile.
“Mi esperas ke li ne spertis akcidenton.”
“Tute ne,” respondis la viro. “Sed hodiaŭ estas la
kutima polurtago por lia Moŝto; kaj ĝuste nun lia
glora Moŝto estas dike kovrita per polurvakso.”
“Ha, mi komprenas!” kriis la Birdotimigilo, multe
trankviligite. “Mia amiko de ĉiam emas esti dando,
kaj mi supozas ke nun li eĉ pli fieras pro sia
aspekto.”
“Jes ja,” diris la viro, ĝentile klinante sin. “Nia
potenca Imperiestro antaŭnelonge nikelkovrigis sin.”
“Je Dio!” la Birdotimigilo kriis aŭdinte tion. “Se
lia sprito egale brilas, kiom blindiga ĝi sendube estas!
Sed enkonduku nin—mi certas ke la Imperiestro
akceptos nin, eĉ malgraŭ sia aktuala stato.”
“La stato de la Imperiestro estas ĉiam impona,”
diris la viro. “Sed mi informos lin pri via alveno, kaj
ricevos liajn ordonojn pri vi.”
Do la grupo sekvis la serviston en elegantan
atendoĉambron, kaj la Seg-Ĉevalo sekvis ilin
malgracie, ĉar li tute ne sciis ke ĉevalo devus resti
ekstere.
La veturintoj unue sentis imponegon pro la
123
La Eksterordinara Lando Oz
ĉirkaŭaĵo, kaj eĉ la Birdotimigilo ŝajnis imponita
kiam li ekzamenis la multekostegajn arĝentoŝtofajn
drapojn node ligitajn per etaj arĝentaj hakiloj. Sur
bela centra tablo estis granda arĝenta oleujo, sur kiu
estis riĉe gravuritaj scenoj el la iamaj aventuroj de
la Stana Lignohakisto, Doroteo, la Malkuraĝa Leono
kaj la Birdotimigilo: la linioj de la gravuraĵo estis
paŭsitaj sur la arĝenton per flava oro. Sur la muroj
pendis pluraj portretoj, la portreto de la Birdotimigilo
ŝajnis la plej elstara kaj plej zorge farita, dum la
granda portreto de la fama Sorĉisto de Oz kiam li
transdonis koron al la Stana Lignohakisto kovris
preskaŭ tutan flankon de la ĉambro.
Dum la vizitantoj silente admiradis tiujn
gloraĵojn, ili subite aŭdis laŭtan voĉon el la apuda
ĉambro:
“Ĉu! ĉu! ĉu! Grandega surprizo!”
La pordo ekmalfermiĝis kaj Noĉjo Hakisto kuris
inter ilin kaj kaptis la Birdotimigilon per tenera,
amanta ĉirkaŭbrakumo kiu multmaniere ĉifis lin.
“Mia karega amiko! Mia nobla kamarado!” kriis
la Stana Lignohakisto, ĝoje; “kiom ĝojege mi
rerenkontas vin!”
Dirinte tion li apartigis sin de la Birdotimigilo kaj
124
!(images/000108.png)
KAPTIS LA BIRDOTIMIGILON PER TENERA, AMANTA ĈIRKAŬBRAKUMO.
La Eksterordinara Lando Oz
tenis lin iomete for de si dum li rigardadis la amatan
pentritan vizaĝon.
Sed, ve! la vizaĝo de la Birdotimigilo kaj multaj
p a r t o j d e l i a k o r p o n u n s u r h a v i s g r a n d a j n vaksmakulojn; ĉar la Stana Lignohakisto, fervora
saluti sian amikon, plene forgesis la staton de sia
tualeto kaj la dika tavolo da vakso sur lia korpo
frotiĝintis sur la korpon de lia kamarado.
“Ve!” diris la Birdotimigilo malĝoje. “Kia fuŝo!”
“Ne gravas, amiko,” respondis la Stana Ligno-
hakisto, “mi sendos vin al la Imperia Vestlavejo, kaj
ili plene repurigos vin.”
“Sed ĉu tiel mia vestaĵo fariĝos nur vestiĝo?”
demandis la Birdotimigilo.
“Tute ne! Sed diru, kiel via Moŝto venis ĉi tien?
kaj kiuj estas viaj akompanantoj?”
La Birdotimigilo tre ĝentile konigis al li Tipon kaj
Joĉjon Kukurbokapon, kaj ĉi tiu ŝajne tre interesis la
Stanan Lignohakiston.
“Vi estas malmulte fortika, konfesendas,” diris la
Imperiestro; “sed vi ja estas nekutima, tial vi indas
membriĝi en nia elita grupo.”
“Mi dankas vian Moŝton,” diris Joĉjo humile.
“Mi esperas ke vi fartas bone,” pludiris la Hakisto.
126
!(images/000115.png)
“Ĝuste nun, jes;” respondis la Kukurbokapo,
ĝemante; “sed mi konstante timas la tagon kiam mi
putros.”
“Absurde!” diris la Imperiestro—sed amikeme,
simpatie. “Mi petegas, ne kovr u la sunlumon
hodiaŭan per la pluvo morgaŭa. Ĉar antaŭ ol via
kapo putros, vi povos enladskatoligi ĝin, kaj tiel
konservi ĝin por ĉiam.”
Tip, dum tiu konversacio, rigardadis la Hakiston
videble miregante, kaj rimarkis ke la fama Imperiestro
de la Palpbrumoj konsistas tute el pecoj de stano,
nete lutitaj kaj nititaj por fari virfiguron. Li metale
klikis kaj klakis iomete dum li movis sin, sed
127
La Eksterordinara Lando Oz
plejparte li ŝajnis tre lerte konstruita, kaj lian
aspekton malbeligis nur la dika tavolo de polurvakso
kiu kovris lin de kapo ĝis piedoj.
La intensa rigardado de la knabo memorigis al la
Stana Lignohakisto ke li ne estas vere belaspekta
tiumomente, do li petis siajn amikojn pardoni lin
dum li reiros al siaj privataj ĉambroj por ke liaj
servistoj poluru lin. Tion ili faris tre rapide, kaj kiam
la imperiestro revenis lia nikelkovrita korpo tiom glore
brilis ke la Birdotimigilo elkore gratulis lin pro la
plibonigita aspekto.
“Tiu nikelkovro estis, mi konfesas, tre bona ideo,”
diris Noĉjo; “kaj ĝi estis des pli bezonata ĉar mi iom
gratiĝis dum miaj aventuraj spertoj. Rimarku ĉi tiun
gravuritan stelon maldekstre sur mia brusto. Ĝi ne
nur indikas kie kuŝas mia bonega koro, sed kovras
tre bele la flikon kiun faris la Mirinda Sorĉisto post
kiam li metis tiun valoregan organon en mian
bruston per lerta manipulado.”
“Ĉu li do enmetis vian koron per man’pulio?”
demandis la Kukurbokapo, scivoleme.
“Neniel,” respondis la Imperiestro, indigne. “Li
faris, mi certas, tute ortodoksan operacion. Kaj mia
koro estas mola, ne ligna kiel tiu de iuj.”
128
Nikelkovrita Imperiestro
Li turnis sin al la Birdotimigilo kaj demandis:
“Ĉu viaj regatoj estas feliĉaj kaj kontentaj, mia
kara amiko?”
“Mi ne scias,” estis la respondo; “ĉar la knabinoj
de Oz ribelas kaj forpelis min el la Smeralda Urbo.”
“Je Dio!” kriis la Stana Lignohakisto. “Kia
katastrofo! Certe ili ne plendas pri via ŝaga,
gracoplena regado?”
“Ne, sed ili diras ke fleksebla Reg-ulo ne estas
fidebla regulo,” respondis la Birdotimigilo; “kaj tiuj
inoj opinias ke viroj sufiĉe longe regis la landon. Do
ili kaptis mian urbon, forŝtelis la juvelojn el la
trezorejo, kaj regas laŭ sia plaĉo.”
“Ve! Kia eksterordinara ideo!” kriis la Imperiestro,
kaj ŝokita kaj surprizita.
“Kaj mi aŭdis kelkajn diri,” diris Tip, “ke ili
intencas marŝi ĉi tien kaj konkeri la kastelon kaj
urbon de la Stana Lignohakisto.”
“Nu, ni ne lasu al ili sufiĉan tempon por tio,” diris
la Imperiestro, rapide; “ni tuj iru rekonkeri la
Smeraldan Urbon kaj resurtronigi la Birdotimigilon.”
“Mi estis certa ke vi helpos min,” komentis la
Birdotimigilo plaĉite. “Kiom da soldatoj vi povos
provizi?”
129
!(images/000116.png)
ONI DISPARTIGIS KAJ ZORGE LAVIS LA BIRDOTIMIGILON.
Nikelkovrita Imperiestro
“Ni ne bezonas armeon,” respondis la Ligno-
hakisto. “Ni kvar, per la helpo de mia brilanta hakilo,
sufiĉas por teruri la korojn de la ribelantinoj.”
“Ni kvin,” korektis la Kukurbokapo.
“Kvin?” ripetis la Stana Lignohakisto.
“Jes; la Seg-Ĉevalo estas kuraĝa kaj sentima,”
respondis Joĉjo, forgesante sian ĵusan kverelon kun la
kvarpiedulo.
La Stana Lignohakisto ĉirkaŭrigardis senkomprene,
ĉar ĝis nun la Seg-Ĉevalo restis en angulo, starante
kviete, kie la Imperiestro ne rimarkis lin. Tip tuj
alvokis la strangaspektan beston, kaj ĝi proksimiĝis
tiom mallerte ke ĝi preskaŭ renversis la belan centran
tablon kaj la gravuritan oleujon.
“Mi komencas pensi,” komentis la Stana
Lignohakisto dum li zorge pririgardis la Seg-Ĉevalon,
“ke konstante estas novaj mirindaĵoj! Kiel viviĝis tiu
besto?”
“Mi vivigis lin per magia pulvoro,” modeste
deklaris la knabo; “kaj la Seg-Ĉevalo montriĝis tre
utila.”
“Li helpis nin eskapi de la ribelantinoj,” diris la
Birdotimigilo.
“Do nepre ni devas akcepti lin kiel kamaradon,”
131
La Eksterordinara Lando Oz
deklaris la imperiestro. “Vivanta Seg-Ĉevalo klare
estas novaĵo, kaj certe estos studinda. Ĉu li havas
sciojn?”
“Nu, mi ne povas pretendi multan vivosperton,” la
Seg-Ĉevalo diris por si mem; “sed ŝajnas ke mi tre
rapide lernas, kaj ofte mi pensas ke mi scias pli ol la
apudstarantoj.”
“Povas esti ke jes,” diris la imperiestro; “ĉar sperto
ne ĉiam donas saĝon. Sed tempo mankas ĝuste nun,
do ni rapide preparu nian veturon.”
La imperiestro alvokis sian Moŝtan Altan
Kancelieron kaj instrukciis lin pri kiel regi la regnon
dum lia foresto. Intertempe oni dispartigis la
Birdotimigilon kaj zorge lavis la pentritan sakon kiu
servis kiel lia kapo, kaj reenmetis la cerbon unue
donitan al li de la granda Sorĉisto. Liajn vestojn
ankaŭ purigis kaj gladis la Imperiaj Tajloroj, kaj oni
poluris kaj realkudris lian kronon, ĉar la Stana
Lignohakisto insistis ke li ne formetu tiun signon de
reĝeco. La Birdotimigilo nun aspektis tre respektinda.
Kvankam li tute ne estis vantema, li multe plaĉis al
si kaj fiere tenis sin dum li marŝis. Dum oni faris
tion, Tip riparis la lignajn membrojn de Joĉjo
Kukurbokapo, kaj faris ilin pli fortaj ol antaŭe, kaj li
132
!(images/000120.png)
Nikelkovrita Imperiestro
ankaŭ inspektis la Seg-Ĉevalon por certigi ke li bone
funkcias.
Kaj frue dum la sekva mateno ili komencis la
reiron al la Smeralda Urbo. La Stana Lignohakisto
portis sur sia ŝultro brilantan hakilon kaj kondukis la
aliajn, dum la Kukurbokapo rajdis sur la Seg-Ĉevalo
kaj Tip kaj la Birdotimigilo marŝis ambaŭflanke por
certigi ke li ne falos nek estos damaĝita.
!(images/000123.png)
!(images/000126.png)
Nu, Generalo Zingibra—kiu, memoru, komandis la
Revolucian Armeon—tre malkvietiĝis pro la eskapo de
la Birdotimigilo for de la Smeralda Urbo. Ŝi timis, ne
senkaŭze, ke se lia Moŝto kaj la Stana Lignohakisto
kuniĝos, ekzistos danĝero por ŝi kaj ŝia tuta armeo; ĉar
la popolo de Oz ankoraŭ ne forgesis la agojn de tiuj
famaj herooj, kiuj sukcesis dum tiom da mirigaj
aventuroj.
Do Zingibra tuj sendis komunikaĵon al maljuna
Mombi, kaj promesis al ŝi grandan pagon se ŝi venos
helpi la Revolucian Armeon.
Mombi furiozis pro la petolo farita de Tip kaj
ankaŭ pro lia eskapo kaj lia ŝtelo de la valorega
Vivopulvoro; do ne necesis multe urĝi ŝin veturi al la
135
La Eksterordinara Lando Oz
Smeralda Urbo por helpi Zingibran venki la
Birdotimigilon kaj la Stanan Lignohakiston, la novaj
amikoj de Tip.
Tuj kiam Mombi atingis la reĝan palacon ŝi trovis,
per sia sekreta magio, ke la aventurantoj komencas
sian veturon al la Smeralda Urbo; do ŝi fermis sin
en malgrandan ĉambron alte en turo kaj ŝlosis la
pordon dum ŝi uzis siajn magiajn artojn por
malebligi la revenon de la Birdotimigilo kaj de liaj
akompanantoj.
Pro tio la Stana Lignohakisto baldaŭ haltis kaj
diris:
“Io tre kurioza okazis. Mi parkere konas ĉiun
paŝon de ĉi tiu vojo, sed iel ni perdiĝis.”
“Tute neeble!” protestis la Birdotimigilo. “Kial, mia
kara amiko, vi kredas ke ni perdiĝis?”
“Nu, jen antaŭ ni granda kampo de sunfloroj—kaj
mi neniam antaŭe vidis ĉi tiun kampon, ne dum mia
tuta vivo.”
Kiam li diris tion ili ĉirkaŭrigardis kaj trovis ke
ilin ja ĉirkaŭas kampo de altaj tigoj, kaj ĉe la supro
de ĉiu tigo estis giganta sunfloro. Kaj la floroj ne nur
preskaŭ blindigis per siaj helegaj koloroj ruĝa kaj ora,
ĉiu floro rapidege ĉirkaŭturniĝadis sur sia tigo kvazaŭ
136
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
eta ventmuelilo, tute konfuzante la okulojn de la
rigardantoj kaj mistifikante ilin tiel ke ili ne sciis kien
turni la kapon.
“Sorĉaĵo!” kriis Tip.
Dum ili paŭzis, hezitante kaj mirante, la Stana
Lignohakisto senpacience kriis kaj antaŭeniris
svingante sian hakilon por dehaki la tigojn. Sed nun
la sunfloroj ekĉesis rapide ĉirkaŭturniĝadi, kaj la
veturantoj klare vidis la vizaĝon de knabino en la
centro de ĉiu floro. Tiuj belaj vizaĝoj rigardis la
mirantan grupon kun mokaj ridetoj, kaj koruse gaje
ekridis pro la ĉagreniĝo kiun ili kaŭzis.
“Haltu! haltu!” kriis Tip, ekprenante la brakon de
la Stana Lignohakisto; “ili vivas! ili estas knabinoj!”
Tiumomente la floroj rekomencis turniĝadi, kaj la
vizaĝoj komencis malaperadi kaj ne estis plu videblaj
en la rapida ĉirkaŭturniĝado.
La Stana Lignohakisto faligis sian hakilon kaj
sidiĝis sur la teron.
“Estus senkore, dehaki tiujn belulinojn,” diris li,
malgaje; “tamen mi ne scias alian rimedon, por ke ni
povu pluiri.”
“Al mi ili aspektis strange similaj al la vizaĝoj de
la Revolucia Armeo,” diris la Birdotimigilo penseme.
137
La Eksterordinara Lando Oz
“Sed mi ne povas kompreni kiel la knabinoj sekvis
nin ĉi tien tiom rapide.”
“Mi kredas ke ĉi tio estas magiaĵo,” diris Tip
certeme, “kaj ke iu trompas nin. Mi scias ke
Mombaĉo faris tiaĵojn antaŭ nun. Verŝajne ĝi estas
nur iluzio, kaj tute ne estas sunfloroj tie.”
“Do ni fermu niajn okulojn kaj antaŭenpaŝu,”
proponis la Lignohakisto.
“Pardonu,” respondis la Birdotimigilo. “Miaj
pentritaj okuloj ne povas fermiĝi. Vi mem havas
stanajn palpebrojn, sed ne supozu ke ĉiu el ni
konstruiĝis kiel vi.”
“Kaj la okuloj de la Seg-Ĉevalo estas tro plenaj
por fermiĝi, ĉar ili estas tub-eroj,” diris Joĉjo, klinante
sin por ekzameni ilin.
“Tamen nepre necesas rapidi antaŭen,” ordonis
Tip, “kaj ni sekvos vin kaj tiel ni klopodos eskapi.
Miaj okuloj jam tiom blindiĝis ke mi preskaŭ ne
povas vidi.”
Do la Kukurbokapo rajdis kuraĝe antaŭen, kaj Tip
tenis la stumpan voston de la Seg-Ĉevalo kaj sekvis
kun fermitaj okuloj. La Birdotimigilo kaj la Stana
Lignohakisto estis lastaj, kaj antaŭ ol ili kuris multajn
metrojn ĝojoplena krio de Joĉjo anoncis ke la vojo
138
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
antaŭ ili nun estas neokupata.
Ili ĉiuj paŭzis por retrenrigardi, sed neniu spuro
restis de la kampo de sunfloroj.
Pli feliĉe ili nun veturadis; sed maljuna Mombi
tiom ŝanĝis la aspekton de la pejzaĝo ke ili nepre
perdiĝus se la Birdotimigilo ne decidus direkti ilin laŭ
la suno. Ĉar neniom da sorĉado povus ŝanĝi la
pozicion de la suno, do ĝi estis fidinda gvidilo.
Tamen aliaj problemoj kuŝis antaŭ ili. La Seg-
Ĉevalo paŝis en kuniklotruon kaj falis surteren. La
Kukurbokapo ĵetiĝis enaeren, kaj lia historio verŝajne
ĉesus je tiu preciza momento se la Stana Ligno-
hakisto ne lerte kaptus la kukurbon dum ĝi falis kaj
savis ĝin.
Tip rapide refiksis ĝin al la kolo kaj restarigis
Joĉjon. Sed la Seg-Ĉevalo ne egalbone fartis. Ĉar
kiam ili tiris lian kruron el la kuniklotruo montriĝis
ke ĝi estis rompita kaj estis anstataŭigenda aŭ
riparenda antaŭ ol li povus denove paŝi.
“Severa problemo,” diris la Stana Lignohakisto. “Se
troviĝus arboj proksime, mi povus rapide fari alian
kruron por tiu besto. Sed mi vidas eĉ ne arbuston,
tute nenion.”
“Nek troviĝas bariloj nek domoj en ĉi parto de la
139
!(images/000129.png)
LA STANA LIGNOHAKISTO LERTE KAPTIS LA KUKURBON
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
Lando Oz,” diris la Birdotimigilo, malĝoje.
“Do kion ni faru?” demandis la knabo.
“Mi supozas ke mi devos funkciigi mian cerbon,”
respondis lia Moŝta Birdotimigilo; “ĉar spertoj instruis
al mi ke mi povas fari kion ajn, se mi nur sufiĉe
zorge pripensas la metodon.”
“Ni ĉiuj pensu,” diris Tip; “eble ni elpensos
metodon ripari la Seg-Ĉevalon.”
Do ili sidis vice sur la herbaro kaj komencis pensi,
dum la Seg-Ĉevalo okupis sin per scivola rigardado
al sia rompita kruro.
“Ĉu doloras?” demandis la Stana Lignohakisto per
milda, simpatiplena voĉo.
“Neniom,” respondis la Seg-Ĉevalo; “sed vundiĝis
mia fiero pro la trovo ke mia anatomio estas tiom
malfortika.”
Dum iom da tempo la grupeto plu pensadis
silente. Baldaŭ la Stana Lignohakisto levis sian kapon
kaj transrigardis la kampojn.
“Kia ulo nun venas?” li demandis miroplene.
La aliaj sekvis la direkton de lia rigardo kaj vidis
ke venas io pli eksterordinara ol ili iam antaŭe vidis.
Ĝi antaŭeniris rapide kaj senbrue sur la mola
herbaro kaj post kelkaj minutoj ĝi staris antaŭ la
141
!(images/000132.png)
La Eksterordinara Lando Oz
aventurantoj kaj rigardadis ilin tiom mire kiom ili
miris pro ĝi.
La Birdotimigilo ĉiam estis trankvila.
“Bonan matenon!” li diris, ĝentile.
La fremdulo forprenis sian ĉapelon elegante,
malalten klinis sin, kaj respondis:
“Bonan matenon al vi ĉiuj. Mi esperas ke vi,
kungregiĝinte, ĝuas eksterordinaran bonfarton.
Permesu ke mi montru al vi mian karton.”
Post tiu ĝentilega parolo ĝi etendis malgrandan
karton al la Birdotimigilo, kiu akceptis ĝin, plurfoje
turnis ĝin, kaj transdonis ĝin al Tipo, skuetante sian
kapon.
La knabo laŭtlegis:
“S-RO M. P. ŜANCEL-INSEKTO P. E.”
142
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
“Je Dio!” krietis la Kukurbokapo, rigardante iom
intense.
“Eksterordinare!” diris la Stana Lignohakisto.
La okuloj de Tip rondiĝis kaj li miregis, kaj la
Seg-Ĉevalo ĝemis kaj forturnis sian kapon.
“Ĉu vi vere estas Ŝancel-Insekto?” demandis la
Birdotimigilo.
“Tute certe, sinjoro!” respondis la fremdulo,
bruske. “Ĉu mia nomo ne troviĝas sur la karto?”
“Ĝi ja estas tie,” diris la Birdotimigilo. “Sed
bonvolu, kion signifas ‘M. P.’?”
“ ‘M. P.’ signifas Multe Pligrandigita,” respondis la
Ŝancel-Insekto, fiere.
“Ho, mi komprenas.” La Birdotimigilo rigardis la
fremdulon kritikeme. “Kaj ĉu vi estas vere multe
pligrandigita?”
“Sinjoro,” diris la Ŝancel-Insekto, “klare vi estas
inteligenta kaj sagaca persono. Ĉu ne estas evidente
al vi ke mi estas plurmiloble pli granda ol ĉiu alia
Ŝancel-Insekto kiun vi ĝis nun vidis? Sekve estas
plene evidente ke mi estas Multe Pligrandigita, kaj vi
tute ne povas pravigi dubon pri tio.”
“Pardonu min,” respondis la Birdotimigilo. “Mia
cerbo iomete konfuziĝis kiam oni lastafoje lavis min.
143
La Eksterordinara Lando Oz
Ĉu estus maldece ankaŭ demandi kion signifas la
‘P. E.’ ĉe la fino de via nomo?”
“Tiuj literoj indikas mian diplomon,” respondis la
Ŝancel-Insekto, kompateme ridetante. “Mi precizigos.
Ili signifas ke mi estas Plene Edukita.”
“Ho!” diris la Birdotimigilo, multe pli trankviligita.
Tip ankoraŭ ne ĉesis miroplene rigardadi tiun
novulon. Li vidis grandan, rondan, insektaspektan
korpon sur du maldikaj kruroj ĉe kies fino estis
d e l i k a t a j p i e d o j — l a p i e d fi n g r o j e s t i s i o m suprenturnitaj. La korpo de la Ŝancel-Insekto estis iom
plata, kaj laŭ kion li povis vidi, ĝi estis brilete
m a l h e l b r u n a d o r s e , d u m l a a n t a ŭ o s u r h a v i s helbrunajn kaj blankajn striojn, kiuj kuntuŝiĝis ĉe la
randoj. Ĝiaj brakoj estis egale maldikaj kiel la kruroj,
kaj sur iom longa kolo sidis ĝia kapo—ne malsimila
al homa kapo, krom ke ĝia nazo finiĝis per bukla
anteno, “sentilo,” kaj ĝiaj oreloj ĉe sia supro portis
antenojn kiuj ornamis la flankojn de ĝia kapo kvazaŭ
du etaj buklaj plektaĵoj. Estas agnoskende ke la rondaj,
nigraj okuloj estis iom ŝvelaspektaj; sed la esprimo sur
la vizaĝo de la Ŝancel-Insekto tute ne estis malplaĉa.
Rilate al vestoj, la insekto surportis malhelbluan
hirundovostan jakon kun flava silka interna tegaĵo kaj
144
!(images/000133.jpg)
LA FREMDULO FORPRENIS SIAN ĈAPELON ELEGANTE.
S-ro M. P. Ŝancel-Insekto P. E.
floro en la butontruo; veŝton el blanka tiko etendita
strikte trans la larĝan korpon; kuloton el flavbruna
pluŝo, kun orkoloraj bukoj ĉe la genuoj; kaj, supre de ĝia
malgranda kapo, estis gaje poziciigita alta silka ĉapelo.
Starante etendita antaŭ niaj mirantaj amikoj la
Ŝancel-Insekto aspektis egale alta kiel la Stana
Lignohakisto; kaj certe neniu insekto en la tuta
Lando Oz iam antaŭe estis tiom giganta.
“Mi agnoskas,” diris la Birdotimigilo, “ke via
abrupta alveno surprizis min, kaj sendube ankaŭ
miajn akompanantojn. Mi tamen esperas ke tio ne
ĉagrenas vin. Ni verŝajne kutimiĝos al vi dum la
forpaso de tempo.”
“Bonvolu nepre ne pardonpeti!” respondis la
Ŝancel-Insekto, sincere. “Multe plezurigas min
surprizi homojn; ĉar certe mi ne estas el la sama
klaso kiel ordinaraj insektoj kaj mi meritas kaj la
scivolemon kaj la admiron de miaj renkontatoj.”
“Tute prave,” akordis lia Moŝto.
“Se vi permesos sidigi min en via aŭgusta grupo,”
pludiris la fremdulo, “mi volonte rakontos mian
historion, por ke vi povu pli bone kompreni mian
nekutiman—ĉu mi rajtas diri rimarkindan?—
aspekton.”
145
!(images/000003.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Diru kion ajn vi volas,” respondis la Stana
Lignohakisto, bruske.
Do la Ŝancel-Insekto sidis sur la herbaro, antaŭ la
grupeto de vagantoj, kaj rakontis al ili ĉi tiel:
146
!(images/000008.png)
“Mi devas honeste agnoski jam je la komenco de
mia rakonto ke mi naskiĝis ordinara Ŝancel-Insekto,”
komencis la besto, malkaŝe kaj amikeme. “Ĉar mi
neniun alian kutimon konis, mi marŝis per miaj brakoj
kaj ne nur per miaj kruroj, kaj mi rampadis sub la
randoj de ŝtonoj aŭ kaŝadis min inter la radikoj de
herboj, celante nenion pli ol trovi kelkaj insektojn
malpli grandajn ol mi por manĝi ilin.
“La malvarmaj noktoj rigidigis kaj senmovigis min,
ĉar mi ne surportis vestojn, sed ĉiumatene la varmaj
sunradioj donis al mi novan vivon kaj revigligis min.
Aĉa ekzistado estis tio, sed memoru ke tia estas la
normala ekzisto de Ŝancel-Insektoj, kaj ankaŭ de
multaj aliaj bestetoj loĝantaj sur la tero.
“Sed la Destino decidis doni al mi, kvankam humila
147
La Eksterordinara Lando Oz
mi estis, multe pli grandan sorton! Unu tagon mi
rampis proksime al kampara lernejo, kaj la monotona
zuma sono de la studentoj en ĝi ekscitis min, do mi
aŭdacis eniri kaj rampi laŭ libera spaco inter du traboj
ĝis mi atingis la finon, kie, antaŭ kameno kun ardantaj
cindroj, sidis la instruisto ĉe sia tablo.
“Neniu rimarkis min, nur etan Ŝancel-Insekton, kaj
kiam mi trovis ke la kameno estas eĉ pli varma kaj
komforta ol la sunlumo, mi decidis establi mian estontan
hejmon apud ĝi. Do mi trovis ĉarman neston inter du
brikoj kaj kaŝis min en ĝi dum multaj, multaj monatoj.
“Profesoro Ĉionsciul estas, sendube, la plej fama
klerulo en la Lando Oz, kaj post kelkaj tagoj mi
komencis aŭskultadi la lekciojn kaj prelegojn kiujn li
faris por siaj lernantoj. Neniu el ili estis pli atentema
ol la humila, ne rimarkita Ŝancel-Insekto, kaj tiel mi
akiris sciaron kiu, laŭ mia propra agnosko, estas vere
mirinda. Tial mi skribis ‘P. E.’—Plene Edukita—sur
mian kartojn; ĉar plej fierigas min ke la mondo ne
posedas alian Ŝancel-Insekton kun eĉ dekono da miaj
propraj kulturo kaj erudicio.”
“Vi prave fieras,” diris la Birdotimigilo. “Edukiĝo
estas prifierinda. Mi mem estas edukita. La cerbaro
donita al mi de la Granda Sorĉisto estas, laŭ miaj
148
!(images/000018.png)
Multe Pligrandigita Rakonto
amikoj, nesuperebla.”
“Tamen,” interrompis la Stana Lignohakisto, “bona
koro estas, laŭ mia opinio, multe pli dezirinda ol
edukiĝo aŭ cerbo.”
“Laŭ mi,” diris la Seg-Ĉevalo, “bona kruro estas
pli dezirinda ol ambaŭ.”
“Ĉu semoj estas speco de cerbo?” demandis la
Kukurbokapo, abrupte.
“Silentu!” ordonis Tip, severe.
“Jes, kara Paĉjo,” respondis obeeme Joĉjo.
L a Ŝ a n c e l - I n s e k t o a ŭ s k u l t i s p a c i e n c e — e ĉ
respekteme—tiujn komentojn, kaj poste plu rakontis.
“Certe mi loĝis dum tri plenaj jaroj en tiu izola
lerneja kameno,” diris li, “soife trinkante el la
ĉiamflua fonto de kristala scio kuŝanta antaŭ mi.”
“Vera poeto,” komentis la Birdotimigilo, aprobe
skuetante sian kapon.
“Sed unu tagon,” pludiris
l a I n s e k t o , “ m i r i n d a
cirkonstanco okazis, ŝanĝante
m i a n e k z i s t o n m e m k a j
portante min al mia aktuala
apogeo de grandeco. La
Profesoro trovis min dum mi
149
“Kaptis min per siaj dik-
kaj antaŭ-fingroj.”
La Eksterordinara Lando Oz
rampadis trans la kamenon, kaj antaŭ ol mi povis
eskapi, li kaptis min per siaj dik- kaj antaŭ-fingroj.
“ ‘Karaj infanoj,’ diris li, ‘mi kaptis Ŝancel-
Insekton—tre maloftan, interesan specimenon. Ĉu iu
el vi scias kio estas Ŝancel-Insekto?’
“ ‘Ne!’ koruse kriis la studentaro.
“ ‘Do,’ diris la Profesoro, ‘mi elprenos mian faman
lupeaparaton kaj ĵetos la insekton sur ekranon en
multe pligrandigita formo, por ke vi ĉiuj zorge studu
ĝian nekutiman strukturon kaj ekkonu ĝiajn kutimojn
kaj vivmanieron.’
“Dirinte tion, li prenis el ŝranko vere kuriozan
ilon, kaj antaŭ ol mi komprenis kio okazas, mi trovis
min ĵetita sur ekranon en multe pligrandigita
formo—tute tia kia vi nun vidas min.
“La studentoj ekstaris sur siaj seĝoj kaj puŝis la
kapon antaŭen por pli bone vidi min, kaj du
knabinetoj saltis sur la breton de malfermita fenestro
kie ili povis pli klare vidi.
“ ‘Jen!’ kriis la Profesoro, laŭtavoĉe, ‘ĉi tiu multe
pligrandigita Ŝancel-Insekto; unu el la plej kuriozaj
ekzistantaj insektoj!’
“Ĉar mi estis Plene Edukita, kaj sciis kion devas
fari kulturoplena sinjoro, mi tiam ekstaris kaj metis
150
!(images/000022.png)
LA STUDENTOJ EKSTARIS SUR SIAJ SEĜOJ.
La Eksterordinara Lando Oz
mian manon sur mian bruston, kaj tre ĝentile klinis
min. Mia neatendita ago sendube alarmis ilin, ĉar
unu el la knabinetoj starantaj sur la fenestrobreto
ekkriis kaj dorsenfalis el la fenestro, kuntirante sian
akompanantinon dum ŝi falis.
“La Profesoro kriis terurite kaj kuris tra la
pordon por trovi ĉu la kompatindulinoj estis
damaĝitaj de la falo. La studentaro sekvis lin kaoze,
kaj mi trovis min sola en la lernejĉambro, ankoraŭ
en Multe Pligrandigita formo kaj libera fari kion
ajn mi volas.
“Tuj mi ekkonsciis ke jen bonega oportuno por
eskapi. Mi fieris pri mia grandeco, kaj mi komprenis
ke nun mi povos sendanĝere veturi tra la tuta
mondo, kaj mia superkulturo faros min inda
kunlaboranto de la plej erudicia persono kiun mi
renkontos.
“Do, dum la Profesoro levis la knabinetojn—kiuj
estis timoplenaj sed ne damaĝitaj—de la tero, kaj la
studentoj amasiĝis ĉirkaŭ ilin, mi trankvile marŝis el
la lernejo, ĉirkaŭiris angulon, kaj eskapis nerimarkite
al arbareto proksima.”
“Mirinde!” kriis la Kukurbokapo, admirante.
“Jes, vere,” akordis la Ŝancel-Insekto. “Mi ankoraŭ
152
!(images/000130.png)
Multe Pligrandigita Rakonto
gratulas min pro mia eskapo dum mi estis Multe
Pligrandigita; ĉar eĉ mia eksternatura sciego malmulte
utilus al mi se mi restus eta, tute malgrava insekto.”
“Mi antaŭ nun ne sciis,” diris Tip, rigardante la
153
La Eksterordinara Lando Oz
Ŝancel-Insekton dubkompreneme, “ke insektoj
surportas vestojn.”
“En la naturo, ne,” respondis la fremdulo. “Sed
dum mia vagado mi bonsorte savis morteminacitan
naŭafoje vivantan tajloron—vi verŝajne jam scias ke
tajloroj, same kiel katoj, vivas naŭfoje. Li estis treege
dankema, ĉar se li perdus tiun naŭan vivon li tute
finiĝus; do li forte petis doni al mi ĉi tiun laŭmodan
vestaron kiun mi nun surhavas. Ĝi bonege taŭgas al
mi, ĉu ne?” kaj la Ŝancel-Insekto ekstaris kaj turnis
sin malrapide, por ke ili povu zorge rigardi lin.
“Nepre bona tajloro,” diris la Birdotimigilo, iom
envie.
“Nu, certe bonkora tajloro,” komentis Noĉjo
Hakisto.
“Sed kien vi celis, kiam vi renkontis nin?” Tip
demandis la Ŝancel-Insekton.
“Nenien, precize,” ĝi respondis; “kvankam mi
intencas baldaŭ viziti la Smeraldan Urbon kaj aranĝi
serion de lekcioj al speciale elektitaj aŭskultantoj pri
la ‘Avantaĝoj de Multpligrandiĝo’.”
“Ni iras cele la Smeraldan Urbon nun,” diris la
Stana Lignohakisto; “do, se vi deziras, ni volonte
akceptos vin kiel nian akompananton.”
154
Multe Pligrandigita Rakonto
La Ŝancel-Insekto riverencis tre gracie.
“Multe plezurigos min,” diris li, “akcepti vian
afablan inviton; ĉar nenie en la Lando Oz mi povus
renkonti alian grupon egale amikeman.”
“Jes, prave,” agnoskis la Kukurbokapo. “Ni estas
tiom amikemaj kiom muŝoj kaj mielo.”
“Sed—pardonu min se mi ŝajnas demandema—ĉu
vi ne ĉiuj estas iom—ahem!—iom nekutimaj?”
demandis la Ŝancel-Insekto, rigardante de unu al alia
kun malkaŝa scivolemo.
“Ne pli ol vi,” respondis la Birdotimigilo. “Ĉio en
la vivo estas nekutima ĝis kiam oni kutimiĝas al ĝi.”
“Kia nekutima filozofio!” krietis la Ŝancel-Insekto,
admire.
“Jes, mia cerbo bone funkcias hodiaŭ,” agnoskis la
Birdotimigilo, fiere.
“Nu, se vi sufiĉe ripozis kaj refreŝiĝis, ni fleksu
niajn genuojn paŝe al la Smeralda Urbo,” proponis la
pligrandigito.
“Ne eble,” diris Tip. “La Seg-Ĉevalo havas
rompitan kruron, do li ne povas fleksi genuon. Kaj
ne troviĝas ligno el kiu fari novan kruron. Kaj ni ne
povas lasi la ĉevalon ĉi tie ĉar la artikoj de la
Kukurbokapo estas tro rigidaj kaj li devas rajdi.”
155
La Eksterordinara Lando Oz
“Kia misfortuno!” kriis la Ŝancel-Insekto. Li tre
zorge rigardis la grupon kaj diris:
“Se la Kukurbokapo rajdos, kial ne uzu kruron
lian por fari kruron por la ĉevalo kiu portos lin?
Laŭaspekte, ambaŭ estas el ligno.”
“Nu, jen vera lerteco!” diris la Birdotimigilo,
aprobe. “Estas malfacile kompreni kial mia cerbo ne
elpensis tion antaŭ longe! Ek, kara Noĉjo, kaj fiksu
la kruron de la Kukurbokapo al la Seg-Ĉevalo.”
Al Joĉjo ne multe plaĉis tiu propono; sed li akceptis
ke lian kruron detranĉu la Stana Lignohakisto kaj ke
ĝi estu ĉizita por utiligo kiel la maldekstra kruro de la
Seg-Ĉevalo. Ankaŭ al la Seg-Ĉevalo ne tre plaĉis la
operacio; li grumblis multe pri la “buĉado”, tiel li
nomis ĝin, kaj poste li deklaris ke la nova kruro estas
hontaĵo por respektinda Seg-Ĉevalo.
“Bonvolu pli zorge paroli,” diris la Kukurbokapo,
akre. “Bonvolu memori ke mian kruron vi kondamnas.”
“Mi ne povas forgesi,” kolere respondis la Seg-
Ĉevalo, “ĉar ĝi estas egale misfarita kiel ĉiu alia parto
via.”
“Misfarita! mi, misfarita!” kriis Joĉjo kolerege. “Vi
ne rajtas nomi min misfarita!”
“Vi estas egale absurde konstruita kiel saltpupeto,”
156
!(images/000107.png)
Multe Pligrandigita Rakonto
rikanis la ĉevalo, rulante siajn tuberajn okulojn
malice. “Eĉ via kapo ne estas fiksita, kaj neniam oni
scias ĉu vi rigardas antaŭen aŭ retren!”
“Amikoj, mi petegas, ne kverelu!” pledis la Stana
Lignohakisto, maltrankvile. “Efektive, al neniu el ni
mankas kritikindaĵo; do ni toleru la mankojn unu de
la alia.”
“Bonega propono,” diris la Ŝancel-Insekto, aprobe.
“Certe vi havas tre bonan koron, mia metala amiko.”
“Jes ja,” respondis Noĉjo, tre plaĉita. “Mia koro
estas vere mia plej bona parto. Sed ni komencu nian
veturon.”
Ili sidigis la Kukurbokapon sur la Seg-Ĉevalon, kaj
ligis lin al la ĉevalo per ŝnuro, tiel ke li ne povos
forfali.
Poste, kondukate de la Seg-Ĉevalo, ili ĉiuj
komencis marŝi al la Smeralda Urbo.
!(images/000125.png)
!(images/000117.png)
Ili baldaŭ trovis ke la Seg-Ĉevalo lamas, ĉar lia
nova kruro estis iom tro longa. Do ili devis halti dum
la Stana Lignohakisto mallongigis ĝin per sia hakilo,
kaj post tio la ligna rajdbesto marŝis pli komforte. Sed
la Seg-Ĉevalo eĉ nun ne estis tute kontenta.
“Domaĝe ke rompiĝis mia alia kruro!” ĝi grumblis.
“Neniel,” arogante komentis la Ŝancel-Insekto, kiu
marŝadis apude, “opiniu la akcidenton tre oportuna.
Via kruro estis kia via historio: nek leg-enda nek
legenda.”
“Bonvolu,” diris Tip, iom kolereta, ĉar li amis kaj
la Seg-Ĉevalon kaj sian serviston Joĉjon; “permesu
min diri ke via ŝerco estas vere aĉa, kaj egale
maloriginala.”
159
La Eksterordinara Lando Oz
“Tamen, ŝerco,” deklaris la Ŝancel-Insekto, firme,
“kaj ŝerco derivita el vortludo estas, laŭ edukitoj,
eminente deca.”
“Kion tio signifas?” demandis la Kukurbokapo,
stultamaniere.
“Ĝi signifas,” klarigis la Ŝancel-Insekto, “ke nia
lingvo posedas multajn vortojn dusignifajn; kaj ke fari
ŝercon kiu ebligas ambaŭ signifojn de certa vorto,
pruvas ke la ŝercanto estas altkultura kaj nobla, kaj
krome ke li plene regas la lingvon.”
“Mi ne kredas tion,” diris Tip, malkaŝe; “ĉiu povas
vortludi.”
“Neniel,” respondis la Ŝancel-Insekto, rigide.
“Necesas tre alta edukado. Ĉi vi estas edukita, juna
sinjoro?”
“Ne multe,” agnoskis Tip.
“Sekve ne indas ke vi taksu. Mi mem estas
Plene Edukita, kaj mi diras ke vortludoj indikas
genion. Ekzemple, se ĉi tiu besto estus ne nur
besto sed ankaŭ maristo, li estus kaj ĉe-valo kaj
ĉe-velo.”
Aŭdinte tion la Birdotimigilo ĝemegis kaj la Stana
Lignohakisto ekhaltis kaj riproĉrigardis la Ŝancel-
Insekton. Samtempe la Seg-Ĉevalo laŭte ronkis
160
!(images/000111.jpg)
LA KAMPOMUSOJ KAŜIS SIN EN LA PAJLO DE LIA BRUSTO.
Maljuna Mombi Sorĉas
malestime; kaj eĉ la Kukurbokapo etendis manon por
kaŝi la rideton kiun, ĉar ĝi estis ĉizita parto de lia
vizaĝo, li ne povis ŝanĝi en rikanon.
Sed la Ŝancel-Insekto fiere marŝadis kvazaŭ
genie parolinte, kaj la Birdotimigilo kontraŭvole
devis diri:
“Mi aŭdis, mia kara amiko, ke eblas troedukiĝi; kaj
kvankam mi multe respektas cerbojn, negrave kiaj kaj
kiel klasifikitaj, mi komencas suspekti ke la via estas
iom implikita. Ĉiuokaze, mi petas vin kaŝi vian
superedukiĝon dum vi restas kun ni.”
“Ni ne estas tropostulemaj,” diris la Stana
Lignohakisto; “kaj ni estas ege bonkoraj. Sed se via
supera kulturo denove likos—” Li ne finis la frazon,
sed li turnadis sian brilantan hakilon tiom senzorge
ke la Ŝancel-Insekto ektimis kaj forpaŝis al malpli
danĝera distanco.
La aliaj plu marŝadis silente, kaj la Plene Edukita,
post meditado, diris humilvoĉe:
“Mi strebos bridi min.”
“Nenion pli ni rajtas peti,” respondis la
Birdotimigilo agrable; kaj ĉar bonhumoro nun
reinfektis la grupon, ili plu marŝadis.
Kiam ili denove haltis por ke Tip ripozu—ĉar la
161
La Eksterordinara Lando Oz
knabo estis la sola kiu, ŝajne, laciĝis—la Stana
Lignohakisto rimarkis plurajn malgrandajn, rondajn
truojn en la herbokovrita kampo.
“Nepre ni estas ĉe vilaĝo de la Kampomusoj,” li
diris al la Birdotimigilo. “Ĉu eble mia malnova
amikino, la Reĝino de la Musoj, estas proksima?”
“Se jes, ŝi povos multe helpi nin,” respondis la
Birdotimigilo, kiun trafis subita plano. “Provu voki
ŝin, kara Noĉjo.”
Do la Stana Lignohakisto sonigis orelŝiran noton
per arĝenta fajfilo kiu pendis de ŝnuro ĉirkaŭ lia kolo,
kaj baldaŭ eta griza muso saltis el apuda truo kaj
venis sentime al ili. Ĉar la Stana Lignohakisto iam
savis ŝian vivon, kaj la Reĝino de la Kampomusoj
sciis ke li estas fidinda.
“Saluton, via Moŝtino,” diris Noĉjo, ĝentile
parolante al la muso; “mi esperas ke vi bone
fartas.”
“Dankon, mi fartas tre bone,” respondis la Reĝino,
modeste, dum ŝi sidiĝis kaj eblis vidi la etan oran
kronon sur ŝia kapo. “Ĉu mi povas iel helpi miajn
malnovajn amikojn?”
“Jes ja,” respondis la Birdotimigilo, fervore. “Mi
petas, bonvolu permesi ke mi kunportu dekduon da
162
Maljuna Mombi Sorĉas
viaj regatoj al la Smeralda Urbo.”
“Ĉu ili iumaniere suferos?” demandis la Reĝino,
dubeme.
“Mi kredas ke ne,” respondis la Birdotimigilo. “Mi
portos ilin kaŝe en la pajlo kiu plenigas mian korpon,
kaj kiam mi signalos, per malbutonumado de mia
jako, ili nur bezonos elkuri kaj rapidi hejmen kiom
eble plej rapide. Farante tion ili helpos min regajni
mian tronon, kiun la Revolucia Armeo forprenis de
mi.”
“Se estos tiel,” diris la Reĝino, “mi ne rifuzos vian
peton. Kiam vi estos preta, mi alvokos dekdu el miaj
plej inteligentaj regatoj.”
“Mi estas preta jam nun,” respondis la Birdo-
timigilo. Li sternis sin sur la teron kaj malbutonumis
sian jakon, malkovrante la pajlan amason kiu plenigis
lin.
La Reĝino akre pepis, kaj post momenteto dek du
belaj kampomusoj kuris el siaj truoj kaj staris antaŭ
sia regantino, atendante ŝiajn ordonojn.
Kion la Reĝino diris al ili, neniu el niaj veturantoj
povis kompreni, ĉar ŝi parolis per la musa lingvo;
sed la kampomusoj obeis senhezite, kurante, unu
post la alia, al la Birdotimigilo kaj kaŝante sin en
163
La Eksterordinara Lando Oz
la pajlo de lia brusto.
Kiam ĉiuj dek du musoj jam kaŝis sin tiel, la
Birdotimigilo sekurige butonumis sian jakon kaj
poste levis sin kaj dankis la Reĝinon pro ŝia
komplezo.
“Ion pli vi povos fari por helpi nin,” proponis la
Stana Lignohakisto; “nome, kuri antaŭen kaj indiki
al ni la vojon al la Smeralda Urbo. Ĉar iu malamiko
penas malebligi ke ni atingu ĝin.”
“Volonte mi faros tion,” respondis la Reĝino. “Ĉu
vi estas pretaj?”
La Stana Lignohakisto rigardis al Tip.
“Mi ne plu lacas,” diris la knabo. “Ni komencu.”
Do ili rekomencis sian veturon. La malgranda
griza Reĝino de la Kampomusoj kuradis rapide
antaŭen, paŭzante ĝis la veturantoj proksimiĝis, kaj
poste ŝi denove forrapidadis.
Sen tiu ĉiam ĝusta gvido la Birdotimigilo kaj liaj
kamaradoj eble tute ne atingus la Smeraldan Urbon,
ĉar multaj estis la obstakloj amasigitaj de la artoj de
maljuna Mombi. Sed ne eĉ unu el la obstakloj vere
ekzistis—ili ĉiuj estis lerte koncipitaj trompoj. Ĉar
kiam ili venis al la bordo de furioze plaŭdanta rivero
kiu ŝajne baris ilin, la Reĝineto nur senhalte plukuris,
164
Maljuna Mombi Sorĉas
trairante la ŝajnan akvofluegon sendanĝere; kaj niaj
veturantoj sekvis ŝin sen renkonti eĉ unu akvoguton.
Denove, alta granita muro turis alte super iliaj
kapoj por malebligi ilian antaŭeniron. Sed la griza
Kampomuso marŝis rekte tra ĝin, kaj la aliaj agis
same, la muro degelis kaj fariĝis nur nebuleto dum
ili trairis.
Poste, kiam ili haltis dum momento por ke Tip
ripozu, ili vidis kvardek vojojn komenciĝi ĉe iliaj
piedoj, irantajn en kvardek direktoj; kaj baldaŭ tiuj
kvardek vojoj ekkirliĝis kvazaŭ grandega rado, unue
unudirekte, poste alidirekte, tute konfuzante ilian
vidpovon.
Sed la Reĝino vokis ke ili sekvu ŝin kaj kuris rekte
antaŭen; kaj kiam ili pluiris kelkajn paŝojn la
kirliĝantaj vojoj malaperis kaj ne plu vidiĝis.
La lasta trompo de Mombi estis la plej timiga. Ŝi
sendis amason da krakantaj flamoj trans la kampon
por konsumi ilin; kaj unuafoje la Birdotimigilo
ektimis kaj turnis sin por forkuregi.
“Se tiu fajro atingos min mi tuj forbruliĝos!” diris
li, tremante ĝis lia pajlo klakis. “Neniam mi vidis ion
pli danĝeran.”
“Ankaŭ mi foriras!” kriis la Seg-Ĉevalo, turnante
165
!(images/000042.png)
La Eksterordinara Lando Oz
sin kaj dancante pro agitiĝo; “ĉar mia ligno estas tiom
seka ke ĝi brulus kvazaŭ fajrigilo.”
“Ĉu fajro estas danĝera por kukurboj?” demandis
Joĉjo, timoplene.
“Vi bakiĝos kvazaŭ torto—kaj ankaŭ mi!”
respondis la Ŝancel-Insekto, mallevante sin al ĉiuj
kvar membroj por povi kuri pli rapide.
Sed la Stana Lignohakisto, kiu ne timis fajron,
evitigis kaosan forkuron per kelkaj sencoplenaj vortoj.
“Rigardu la Kampomuson!” li kriis. “La fajro tute
166
Maljuna Mombi Sorĉas
ne bruligas ŝin. Efektive, ne ekzistas fajro, ĝi estas
nur trompo.”
Efektive, rigardante la malgrandan Reĝinon marŝi
trankvile tra la alvenantaj flamoj ĉiu en la grupo
rekuraĝiĝis, kaj ili sekvis ŝin sen eĉ bruleto.
“Certe ĉi tiu estas plej eksterordinara aventuro,”
diris la Ŝancel-Insekto, kiu miregis; “ĉar ĝi renversas
ĉiujn Naturajn Leĝojn kiujn instruis Profesoro
Ĉionsciul en la lernejo.”
“Kompreneble,” diris la Birdotimigilo, saĝe. “Ĉia
magio estas kontraŭnatura, kaj tial ĝi estas timenda
kaj evitenda. Sed mi vidas antaŭ ni la pordojn de la
Smeralda Urbo, do mi supozas ke ni nun superis
ĉiun magian obstaklon kiu ŝajne kontraŭis nin.”
Efektive, la muroj de la Urbo estis facile videblaj,
kaj la Reĝino de la Kampomusoj, kiu gvidis ilin
fidele, proksimiĝis al ili por adiaŭi ilin.
“Mi multe dankas vian Moŝtinon pro via afabla
komplezo,” diris la Stana Lignohakisto, klinante sin
antaŭ la bela besteto.
“Ĉiam estas plezuro helpi miajn amikojn,”
respondis la Reĝino, kaj kvazaŭtuje ŝi jam malaperis
rekurante hejmen.
167
!(images/000046.png)
!(images/000055.png)
Proksimiĝinte al la pordoj de la Smeralda Urbo la
veturantoj trovis ĝin gardata de du knabinoj de la
Revolucia Armeo, kiuj obstaklis ilian eniron, tirinte
siajn trikilojn el sia hararo kaj minacante piki la
unuan proksimiĝanton.
Sed la Stana Lignohakisto ne timis.
“Plej malbone, ili sukcesos grati mian belan nikelan
kovraĵon,” li diris. “Sed ne estos ‘plej malbone’, ĉar mi
kredas ke mi povos fortimigi tiujn absurdajn
soldatinojn tre facile. Zorge sekvu min, ĉiu el vi!”
Post tio, svingante sian grandan hakilon dekstren
kaj maldekstren antaŭ si, li iris al la pordo, kaj la
aliaj sekvis lin senhezite.
La knabinoj, kiuj tute ne anticipis reziston, timegis
169
La Eksterordinara Lando Oz
pro la svingado de la brila hakilo kaj forkuris kriante
en la urbon; kaj niaj veturantoj trapasis la pordojn
sendanĝere kaj marŝis laŭ la verda marmora pavimo
de la larĝa strato direkte al la reĝa palaco.
“Ni baldaŭ remetos vian Moŝton sur la tronon,”
diris la Stana Lignohakisto, ridante pro sia facila
konkero je la gardistinoj.
“Dankon, amiko Noĉjo,” respondis la Birdo-
timigilo, dankeme. “Nenio povas rezisti vian amantan
koron kaj vian akran hakilon.”
Dum ili preteriris la vicojn de domoj ili vidis tra
la malfermitaj pordoj ke viroj balaadas kaj senpolvigas
kaj purigas telerojn, dum la virinoj sidas en grupoj
klaĉante kaj ridante.
“Kio okazis?” la Birdotimigilo demandis al
malfeliĉaspektanta viro kun granda barbo, kiu portas
antaŭveston kaj puŝas infanĉareton laŭ la trotuaro.
“Nu, okazis revolucio, via Moŝto—kion vi certe
nur tro bone scias,” respondis la viro; “kaj post via
foriro, la virinoj estras laŭ sia volo. Mi ĝojas ĉar vi
decidis reveni kaj reestigi ordon, ĉar mastrumadi en
la hejmo kaj prizorgi infanojn eltrivas ĉiun viron en
la Smeralda Urbo.”
“Hmm!” diris la Birdotimigilo, penseme. “Se estas
170
Kaptitaj de la Reĝino
tiom malfacile, kiel la virinoj tiel facile sukcesis pri
ĝi?”
“Mi tute ne scias,” respondis la viro, profunde
ĝemante. “Eble la virinoj estas faritaj el fero.”
Dum ili laŭiradis la straton, neniu penis obstakli
ilin. Pluraj virinoj ĉesis klaĉadi sufiĉe longe por
scivoleme rigardi niajn amikojn, sed tuj ili forturnis
sin ridante aŭ rikanante kaj rekomencis babiladi.
Kaj kiam ili renkontis plurajn knabinojn el la
Revolucia Armeo, tiuj soldatinoj, anstataŭ ektimi aŭ
surpriziĝi, nur flanken paŝis kaj senproteste permesis
ilin pluiri.
Tiu ago maltrankviligis la Birdotimigilon.
“Mi timas ke ni eniras kaptilon,” diris li.
“Absurde!” respondis Noĉjo Hakisto, fidoplene; “la
malsaĝulinoj jam estas konkeritaj!”
Sed la Birdotimigilo skuis sian kapon dubo-
maniere, kaj Tip diris:
“Estas multe tro facile. Tute certe atendas nin
danĝero.”
“Mi atentos,” respondis lia Moŝto.
Sen obstaklo ili atingis la reĝan palacon kaj
suprenpaŝis la marmorajn ŝtupojn, kiuj iam estis dike
kovritaj per smeraldoj sed nun estis plenaj de truetoj
171
!(images/000067.png)
“ESTAS MULTE TRO FACILE.”
Kaptitaj de la Reĝino
kie la juveloj senkompate estis eltiritaj de la
Revolucia Armeo. Kaj eĉ ne unu ribelantino baris la
vojon.
Tra la arkaj koridoroj kaj en la belegan
tronĉambron marŝis la Stana Lignohakisto kaj liaj
sekvantoj, kaj tie, kiam la verdaj silkaj kurtenoj estis
malantaŭ ili, ili vidis kuriozaĵon.
Sidanta sur la brilanta trono estis Generalo
Zingibra, kun la preskaŭ-plej-bona krono de la
Birdotimigilo sur ŝia kapo, kaj la reĝa sceptro estis en
ŝia dekstra mano. Skatolo da karamelaj bombonoj, el
kiu ŝi manĝadis, kuŝis sur ŝiaj genuoj, kaj la knabino
ŝajnis tute komforta en la reĝa medio.
La Birdotimigilo antaŭenpaŝis kaj frontis ŝin, dum
la Stana Lignohakisto apogis sin sur sia hakilo kaj la
aliaj staris duoncirkle malantaŭ lia Moŝto.
“Ĉu vi aŭdacas sidi sur mia trono?” demandis la
Birdotimigilo, severe okulumante la entrudiĝintan
knabinon. “Ĉu vi ne scias ke vi kulpe perfidis, kaj ke
leĝo ordonas punon pro perfido?”
“La trono apartenas al kiu ajn sukcesis preni ĝin,”
respondis Zingibra, dum ŝi malrapide manĝis plian
bombonon. “Vi vidas ke mi prenis ĝin; do ĝuste nun
mi estas Reĝino, kaj kiu min kontraŭas estas perfidulo
173
La Eksterordinara Lando Oz
kaj estas punenda laŭ la leĝo menciita de vi.”
Tiu vidpunkto pri la afero konfuzis la Birdo-
timigilon.
“Ĉu estas tiel, amiko Noĉjo?” li demandis, turninte
sin al la Stana Lignohakisto.
“Nu, kiam temas pri la Juro, mi nenion povas diri,”
respondis la Stana Moŝto; “ĉar oni neniam intencis ke
la leĝoj estu kompreneblaj, kaj estas stulte provi.”
“Do kion ni faru?” demandis la Birdotimigilo,
ĉagrenite.
“Kial ne edziĝi kun la Reĝino? Kaj tiam kaj ŝi kaj
vi povos regi,” proponis la Ŝancel-Insekto.
Zingibra fikse rigardis la insekton kolerante.
“Kial ne resendi ŝin al ŝia patrino, kie ŝi devas esti?”
demandis Joĉjo Kukurbokapo.
Zingibra sulkis la frunton.
“Kial ne enfermi ŝin en ŝrankon ĝis ŝi bone
kondutos kaj promesos daŭre bonkonduti?” demandis
Tip. La lipo de Zingibra kurbiĝis malestime.
“Aŭ bone skui ŝin!” diris la Seg-Ĉevalo.
“Ne,” diris la Stana Lignohakisto, “ni milde kaj
ameme pritraktu la kompatindan knabinon. Ni donu
al ŝi tiom da juveloj kiom ŝi povos porti, kaj forsendu
ŝin feliĉa kaj kontenta.”
174
Kaptitaj de la Reĝino
Kiam li diris tion, Reĝino Zingibra ridis laŭte, kaj
la postan minuton ŝi trifoje kunfrapis siajn manojn,
kvazaŭ signale.
“Vi estas tre absurdaj uloj,” diris ŝi; “sed enuigas
min via sensencaĵo kaj mi ne plu akceptas toleri vin.”
Dum la monarko kaj liaj amikoj aŭskultis mirigate
tiun impertinentan parolon, konsternaĵo okazis. La
hakilo de la Stana Lignohakisto estis kaptita el liaj
manoj de iu persono malantaŭ li, kaj li trovis sin
senarmita kaj senhelpa. Samtempe ridego sonis en la
oreloj de la fidela grupo, kaj kiam ili turnis sin por
trovi el kie venis la sono, ili trovis sin ĉirkaŭitaj de
la Revolucia Armeo. La knabinoj portis en ĉiu mano
brilan trikilon. La tuta tronĉambro ŝajnis plena de la
ribelantinoj, kaj la Birdotimigilo kaj liaj kamaradoj
komprenis ke ili nun estas kaptitaj.
“Nun vi komprenas ke estas malsaĝe, oponi la
planon de virino,” diris Zingibra, gaje; “kaj ĉi tiu
evento nur pruvas ke mi pli taŭgas por regi la
Smeraldan Urbon ol Birdotimigilo. Mi havas nenian
malbonvolon kontraŭ vi, mi certigas al vi; sed por ke
vi ne ĝenu min estontece, mi ordonos ke vi ĉiuj
detruiĝu. Escepte de la knabo, kiu apartenas al
maljuna Mombi kaj estas redonenda al ŝi. La aliaj ne
175
La Eksterordinara Lando Oz
estas homoj, do ne estos fie detrui vin. La Seg-
Ĉevalon kaj la korpon de la Kukurbokapo mi
dishakigos por fajrobruligado; kaj la kukurbo mem
estos utila en tortoj. La Birdotimigilo estos bona por
komenci festofajron, kaj ni povos distranĉi la Stanan
Lignohakiston kaj doni la pecetojn al la kaproj por
manĝo. Kaj tiun gigantan Ŝancel-Insekton—”
“Multe Pligrandigitan, mi petas,” interrompis la
insekto.
“Mi opinias ke mi petos la kuiristinon prepari verd-
kelonian supon el vi,” pludiris la Reĝino, mediteme.
La Ŝancel-Insekto tremetis.
“Aŭ, se tio ne sukcesus, ni povus uzi vin por
Hungara gulaŝo, boligitan kaj forte spicitan,” ŝi
pludiris, kruele.
Tiu programo de ekstermado estis tiom terura ke
la kaptitoj regardis unu la alian panikotime. Nur la
Birdotimigilo ne cedis al malespero. Li staradis kviete
antaŭ la Reĝino kaj lia frunto sulkiĝis pro profunda
pensado dum li strebis elpensi eskapmanieron.
Dum li faris tion li sentis moviĝeton en la pajlo
en la brusto. Tuj lia mieno transiris de malĝojo al
ĝojo, kaj levinte manon li rapide malbutonumis la
antaŭon de sia jako.
176
!(images/000071.jpg)
SIDANTA SUR LA TRONO ESTIS GENERALO ZINGIBRA.
!(images/000079.png)
Kaptitaj de la Reĝino
Tiun agon ja rimarkis la amaso da knabinoj ĉirkaŭ
li, sed neniu el ili suspektis la signifon de lia ago ĝis eta
griza muso saltis el lia brusto al la planko kaj forkuris
inter la piedoj de la Revolucia Armeo. Alia muso rapide
177
La Eksterordinara Lando Oz
sekvis; kaj poste alia kaj alia, rapide kaj sinsekve. Kaj
subite la Armeo aŭdigis terurkrion kiu facile plenigus
la plej kuraĝan koron per konsterniĝo. La forkuro kiu
sekvis fariĝis amasa, kaj la amasa forkuro fariĝis paniko.
Ĉar dum la alarmitaj musoj diskuradis ĉirkaŭ la
ĉambro estis nur sufiĉa tempo por ke la Birdotimigilo
rimarku kirlon de jupoj kaj briletadon de piedoj dum
la knabinoj malaperis el la palaco—puŝante kaj
kunfrapiĝante pro sia panikaj klopodoj eskapi.
La Reĝino, je la unua alarmo, ekstaris sur la kusenon
de la trono kaj komencis danci frenezete sur la pintoj
de siaj piedfingroj. Post tio muso suprenkuris la
kusenojn, kaj per terurita salto kompatinda Zingibra
flugis tute super la kapon de la Birdotimigilo kaj
eskapis tra arka pordo—ŝi tute ne paŭzis dum sia
sovaĝa forkuro ĝis ŝi atingis la baril-pordojn de la urbo.
Do, dum malpli longa tempo ol mi bezonas por
priskribi la agon, la tronĉambro malpleniĝis kaj restis
nur la Birdotimigilo kaj liaj amikoj, kaj la Ŝancel-
Insekto profunde ĝemis pro rekuraĝiĝo dum li diris:
“Dank’ al la dioj, ni saviĝis!”
“Provizore, jes,” respondis la Stana Lignohakisto.
“Sed la malamikinoj revenos baldaŭ, mi certas.”
“Ni baru ĉiun enirejon de la palaco!” diris la
178
!(images/000083.png)
Kaptitaj de la Reĝino
Birdotimigilo. “Tiel ni akiros sufiĉan tempo por
elpensi kion fari.”
Do ĉiuj, kun escepto de Joĉjo Kukurbokapo, kiu
ankoraŭ estis ligita al la Seg-Ĉevalo, kuris al la
diversaj enirejoj de la reĝa palaco kaj fermis la pezajn
pordojn, riglis kaj ŝlosis ilin firme. Poste, sciante ke
la Revolucia Armeo bezonos plurajn tagojn por rompi
la barilojn, la aventurantoj kuniĝis denove en la
tronĉambro por plani pri la milito.
!(images/000102.png)
!(images/000025.png)
“Ŝajnas al mi,” komencis la Birdotimigilo, kiam ĉiuj
rekunestis en la tronĉambro, “ke la knabino Zingibra
plene pravas kiam ŝi pretendas esti Reĝino. Kaj se ŝi
pravas, mi malpravas, kaj ni tute ne rajtas okupi ŝian
palacon.”
“Sed vi estis la Reĝo antaŭ ol ŝi venis,” diris la
Ŝancel-Insekto, arogante marŝadante tien kaj reen kun
la manoj en la poŝoj; “do ŝajnas al mi ke ŝi estas la
entrudiĝinto, ne vi.”
“Precipe ĉar ni ĵus venkis ŝin kaj forkurigis ŝin,”
pludiris la Kukurbokapo, dum li levis siajn manojn
por turni sian vizaĝon por ke ĝi rigardu la
Birdotimigilon.
“Ĉu ni vere venkis ŝin?” demandis la Birdo-
timigilo, kviete. “Rigardu tra la fenestro, kaj diru al
181
La Eksterordinara Lando Oz
mi kion vi vidas.”
Tip kuris al la fenestro kaj elrigardis.
“La palacon ĉirkaŭas duobla vico de soldatinoj,” li
anoncis.
“Mi supozis tion,” respondis la Birdotimigilo. “Ni
estas egale iliaj kaptitoj kiel antaŭ ol la musoj
fortimigis ilin el la palaco.”
“Mia amiko pravas,” diris Noĉjo Hakisto, kiu
poluradis sian br uston per iom da ŝamoledo.
“Zingibra restas la Reĝino, kaj ni estas ŝiaj kaptitoj.”
“Sed mi esperas ke ŝi ne povos atingi nin,” kriis
la Kukurbokapo, tremante pro timo. “Ŝi minacis fari
tortojn el mi, vi scias.”
“Ne maltrankviliĝu,” diris la Stana Lignohakisto.
“Ja ne multe gravas. Se vi restos fermita en ĉi tiun
ĉambron, vi putros. Bona torto estas multe pli
admirinda ol putra intelekto.”
“Ja vere,” akordis la Birdotimigilo.
“Ve!” ĝemis Joĉjo; “kia aĉa sorto estas la mia! Kial,
kara Paĉjo, vi ne faris min el stano—aŭ eĉ el pajlo—
por ke mi konserviĝu senfine?”
“Fu!” respondis Tip, indigne. “Ĝoju ke mi eĉ faris
vin.” Li pludiris, penseme, “ĉio finiĝos, iam.”
“Sed mi petas memori,” interrompis la Ŝancel-
182
La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
Insekto, kies elstaraj, rondaj okuloj malĝoje mienis,
“ke tiu terura Reĝino Zingibra proponis fari gulaŝon
el mi—Mi! la sola Multe Pligrandigita kaj Plene
Edukita Ŝancel-Insekto en la tuta grandega mondo!”
“Mi opinias tion bonega plano,” komentis la
Birdotimigilo, aprobe.
“Ĉu vi ne supozas ke li pli bonus en supo?” demandis
la Stana Lignohakisto, turninte sin al sia amiko.
“Nu, eble,” agnoskis la Birdotimigilo.
La Ŝancel-Insekto ĝemis.
“Mi povas vidi per mia menso,” diris li, malgaje,
“la kaprojn manĝi pecetojn de mia kara kamarado, la
Stana Lignohakisto, dum mia supo kuiriĝas super
festofajro konsistanta el flamigo de la Seg-Ĉevalo kaj
la korpo de Joĉjo Kukurbokapo, kaj Reĝino Zingibra
rigardas mian boliĝon dum ŝi pligrandigas la flamojn
per mia amiko la Birdotimigilo!”
Tiu senesperiga bildo malgajigis la tutan grupon
kaj faris ilin malkvietaj kaj maltrankvilaj.
“Tio certe okazos nur post longe,” diris la Stana
Lignohakisto, klopodante paroli gaje; “ĉar ni povos
restigi Zingibran ekster la palaco ĝis ŝi sukcesos
trarompi la pordojn.”
“Kaj intertempe mi verŝajne mortos pro malsato,
183
La Eksterordinara Lando Oz
kaj ankaŭ la Ŝancel-Insekto,” anoncis Tip.
“Nu, mi,” diris la Ŝancel-Insekto, “mi kredas ke
mi povus manĝigi min longatempe per Joĉjo
Kukurbokapo. Mi preferas ne manĝi kukurbojn; sed
mi kredas ke ili estas iom nutrikapablaj, kaj la kapo
de Joĉjo estas granda kaj dika.”
“Senkorulo!” kriis la Stana Lignohakisto, multe
ŝokite. “Ĉu ni estas kanibaloj? Aŭ ĉu ni estas fidelaj
amikoj?
“Mi tute klare komprenas ke ni devas ne resti
fermitaj en ĉi tiun palacon,” diris la Birdotimigilo,
d e c i d e m e . “ D o n i ĉ e s i g u ĉ i t i u n m a l ĝ o j a n konversaciadon kaj strebu trovi rimedon por eskapi.”
Aŭdinte tiun proponon, ili ĉiuj fervore grupiĝis
ĉirkaŭ la tronon en kiu sidadis la Birdotimigilo, kaj
dum Tip sidiĝis sur seĝon falis el lia poŝo
piproskatolo, kiu ruliĝis sur la planko.
“Kio estas tio?” demandis Noĉjo Hakisto, prenante
la skatolon.
“Atentu!” kriis la knabo. “Jen mia Vivopulvoro. Ne
perdu iom, ĉar preskaŭ neniom restas.”
“Kaj kio estas la Vivopulvoro?” demandis la
Birdotimigilo, dum Tip remetis la skatolon en sian
poŝon zorgeme.
184
!(images/000037.png)
La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
“Ia magiaĵo kiun Mombaĉo akiris de fisorĉisto,”
klarigis la knabo. “Ŝi vivigis Joĉjon per ĝi, kaj poste
mi uzis ĝin por vivigi la Seg-Ĉevalon. Mi supozas ke
ĝi vivigas ĉion sur kion oni ŝutas ĝin; sed plu restas
nur eble unu dozo.”
“Do ĝi estas vere multevalora,” diris la Stana
Lignohakisto.
“Jes,” akordis la Birdotimigilo. “Ĝi eble estos nia plej
bona eskapilo el niaj problemoj. Mi intencas pensi dum
kelkaj minutoj; bonvolu, amiko Tip, elpreni vian
tranĉilon kaj fortondi
ĉi pezan kronon de
mia frunto.”
Tip rapide tranĉis
la fadenojn kiuj ligis
la kronon al la kapo
de la Birdotimigilo,
kaj la eksmonarko
de la Smeralda Urbo
forprenis ĝin kun
kontenta ĝemo kaj
p e n d i g i s ĝ i n s u r
hoko apud la trono.
“La lasta spuro
185
La Eksterordinara Lando Oz
de mia reĝeco,” diris li; “kaj min plezurigas forigi ĝin.
La eksreĝo de ĉi tiu Urbo, nomita Pastoria, perdis la
kronon al la Mirinda Sorĉisto, kiu transdonis ĝin al
mi. Nun la knabino Zingibra pretendas ĝin, kaj mi
sincere esperas ke ŝi ne ricevos kapdoloron pro ĝi.”
“Afabla penso, kiun mi multe admiras,” diris la
Stana Lignohakisto, aprobe kapjesante.
“Kaj nun mi faros rapidan pensadon,” pludiris la
Birdotimigilo, klinante sin malantaŭen sur la trono.
La aliaj restis laŭeble plej silentaj, por ne ĝeni lin;
ĉar ĉiuj forte fidis la eksterordinaran cerbon de la
Birdotimigilo.
Kaj, post atendo kiu ŝajnis vere tre, tre longa al la
malkvietaj rigardantoj, la pensisto sidiĝis, ekrigardis
siajn amikojn per sia plej kapricema esprimo, kaj diris:
“Mia cerbo bonege funkcias hodiaŭ. Mi tre fieras
pri ĝi. Nun, aŭskultu! Se ni provos eskapi tra la
pordoj de la palaco ni certe kaptiĝos. Kaj, ĉar ni ne
povas eskapi sur la tero, nur unu alternativo ekzistas.
Ni devos eskapi tra la aero!”
Li paŭzis por rimarki la efikon de tiu vortoj; sed
liaj aŭskultantoj ŝajnis perpleksaj kaj nekonvinkitaj.
“La Mirinda Sorĉisto eskapis per balono,” li
pludiris. “Ni ne povas fari balonon, kompreneble; sed
186
!(images/000049.png)
La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
io ajn kapabla flugi tra la aero povos facile porti nin.
Do mi proponas ke mia amiko la Stana Lignohakisto,
kiu estas lerta mekanikisto, konstruu ian maŝinon
kun bonaj fortaj flugiloj, por porti nin; kaj nia amiko
Tip povos tiam vivigi la Aĵon per sia magia pulvoro.”
“Brave!” kriis Noĉjo Hakisto.
“ B e l e g a
c e r b o ! ”
murmuris Joĉjo.
“Verte tre lerta!” diris
la Edukita Ŝancel-Insekto.
“ M i k r e d a s k e t i o
eblos,” deklaris Tip; “se,
efektive, la Stana Ligno-
hakisto kapablos fari la
Aĵon.”
“Mi volonte provos,”
diris Noĉjo, gaje; “kaj,
e f e k t i v e , m i m a l o f t e
m a l s u k c e s a s k i a m m i
provas fari ion. Sed necesos
konstr ui la Aĵon sur la
tegmento de la palaco, por
ke ĝi povu leviĝi komforte
en la aeron.”
187
La Eksterordinara Lando Oz
“Certe,” diris la Birdotimigilo.
“Do ni traserĉu la palacon,” pludiris la Stana
Lignohakisto, “kaj portu ĉian troveblan materialon al
la tegmento, kie mi komencos mian laboron.”
“Unue, tamen,” diris la Kukurbokapo, “bonvolu
liberigi min de ĉi tiu ĉevalo, kaj fari por mi novan
kruron per kiu mi povos marŝi. Ĉar estante kia mi
nun estas, mi utilas nek al mi mem nek al iu alia.”
Do la Stana Lignohakisto dispecigis mahagonan
tablon per sia hakilo kaj fiksis unu el la bele ĉizitaj
kruroj al la korpo de Joĉjo Kukurbokapo, kiu multe
fieris pro la novakiraĵo.
“Ŝajnas strange,” diris li, dum li rigardis la Stanan
Lignohakiston labori, “ke mia maldekstra kruro estos
mia plej eleganta kaj fortika parto.”
“Tio pruvas vin malkutima,” respondis la Birdo-
timigilo; “kaj mi konvinkiĝis ke la solaj konsiderindaj
personoj en ĉi tiu mondo estas la malkutimaj. Ĉar la
ordinaraj homoj estas kiaj la folioj de arbo, ili vivas
kaj mortas nerimarkate.”
“Estas kvazaŭ filozofo parolis!” kriis la Ŝancel-
Insekto, helpante la Stanan Lignohakiston surpiedigi
Joĉjon.
“Kiel estas nun?” demandis Tip, rigardante la
188
!(images/000063.png)
La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
Kukurbokapon paŝadi por provi sian novan kruron.
“Kvazaŭ nova,” respondis Joĉjo, ĝoje, “kaj tute
preta helpi vin ĉiujn eskapi.”
“Do ni komencu labori,” diris la Birdotimigilo,
direktore.
Do, feliĉaj ĉar ili povas fari ion kio ebligos fini la
kaptitecon, la amikoj disiris tra la palaco serĉante
taŭgajn materialojn por konstrui sian aviadmaŝinon.
189
!(images/000114.png)
!(images/000097.png)
Kiam la aventurantoj rekuniĝis sur la tegmento ili
trovis ke rimarkinde strangan aron da materialoj
alportis la diversaj membroj de la grupo. Ŝajne neniu
klare konceptis kion oni bezonas, sed ĉiu alportis ion.
La Ŝancel-Insekto prenis el ĝia pozicio super la
kamenbreto en la granda kunvenĉambro la kapon de
Gumpo, kiun beligis larĝetendaj kornoj; kaj tion, kun
multa zorgo kaj eĉ pli multa malfacilo, la insekto
portis supren laŭ la ŝtuparo al la tegmento. Tiu
Gumpo similis la kapon de alko, sed la nazo kurbiĝis
supren petole kaj barbo troviĝis sur ĝia mentono,
191
La Eksterordinara Lando Oz
kvazaŭ de virkapro. Kial la Ŝancel-Insekto elektis tiun
objekton li ne povis klarigi, krom diri ke ĝi altiris lian
atenton.
Tip, helpate de la Seg-Ĉevalo, portis grandan,
remburitan sofon al la tegmento. Ĝi estis malnov-
moda meblo, kun altaj dorso kaj finaĵoj, kaj ĝi tiom
pezis ke eĉ kvankam la plejgranda parto de la pezo
kuŝis sur la dorso de la Seg-Ĉevalo, la knabo trovis
sin senspira kiam finfine la malgracia sofo estis metita
sur la tegmenton.
La Kukurbokapo alportis balailon, la unua objekto
kiun li trovis. La Birdotimigilo alvenis kun volvaĵo de
ŝnuroj kaj ŝnuregoj kiujn li prenis el la korto, kaj
dum sia supreniro de la ŝtupoj li tiom implikiĝis en
la malstriktaj partoj de la ŝnuregoj ke kaj li kaj lia
portaĵo falis kvazaŭ amasaĵo sur la tegmento kaj eĉ
eble deruliĝus se Tip ne savus lin.
La Stana Lignohakisto laste alvenis. Ankaŭ li iris
al la korto, kie li forhakis kvar grandajn, larĝajn
foliojn de grandega palmo pri kiu fieris ĉiuj loĝantoj
de la Smeralda Urbo.
“Mia kara Noĉjo!” kriis la Birdotimigilo, vidante
kion faris lia amiko; “vi faris la plej grandan krimon
fareblan en la Smeralda Urbo. Se mi ne mismemoras,
192
!(images/000061.jpg)
TIU SENESPERIGA BILDO MALGAJIGIS LA TUTAN GRUPON.
!(images/000069.png)
ĈIU ALPORTIS ION AL LA TEGMENTO.
La Eksterordinara Lando Oz
la puno por persono kiu dehakis foliojn de la reĝa
palmo estas sepobla mortiĝo kaj post tio dumviva
enkarceriĝo.”
“ N e r i p a r e b l a s n u n , ” r e s p o n d i s l a S t a n a Lignohakisto, ĵetante la grandajn foliojn sur la
tegmenton. “Sed eble jen ankoraŭ nova kialo por ke
ni eskapu. Nun mi vidu kion vi trovis por mia
laboro.”
Multajn dubajn rigardojn oni ĵetis sur la amason
de diversspecaj materialoj kiuj nun kovris la
tegmenton, kaj fine la Birdotimigilo skuis sian kapon
kaj komentis:
“Nu, se amiko Noĉjo povos fari, el ĉi tiu
rubamaso, Aĵon kiu flugos tra la aero kaj portos nin
al sendanĝera loko, nu mi agnoskos ke li estas multe
pli bona mekanikisto ol mi supozis.”
Sed la Stana Lignohakisto unue ne ŝajnis tute
certa pri sia kapablo, kaj nur polurinte sian frunton
forte per la ŝamledo li decidis entrepreni la laboron.
“Kion oni unue bezonas por la maŝino,” diris li,
“estas korpo sufiĉe granda por porti la tutan grupon.
Ĉi tiu sofo estas la plej granda aĵo ĉi tie, kaj eble
estos uzebla kiel korpo. Sed, se la maŝino kliniĝos
flanken, ni ĉiuj deglitos kaj falos sur la teron.”
194
La Miriga Flugo de la Gumpo
“Kial ne uzi du sofojn?” demandis Tip. “Troviĝas
alia identa al ĉi tiu sur la malsupra etaĝo.”
“Tre sencoplena sugesto,” kriis la Stana Ligno-
hakisto. “Tuj alportu la alian sofon.”
Do Tip kaj la Seg-Ĉevalo sukcesis, per multa
laboro, porti-tiri la duan sofon al la tegmento; kaj
kiam la du sofoj estis kunaj, rando-al-rando, la dorsoj
kaj finaĵoj estis protektilo ĉirkaŭ la sidejo.
“Bonege!” kriis la Birdotimigilo. “Ni povos veturi
en ĉi tiu komforta nesto tute kontente.”
La du sofojn ili nun firme kunligis per ŝnuroj kaj
ŝnuregoj, kaj post tio Noĉjo Hakisto fiksis la kapon
de la Gumpo al unu finaĵo.
“Per tio ni scios kiu estas la antaŭo de la Aĵo,”
diris li, ĉar lin multe plaĉis lia ideo. “Kaj vere, se vi
ekzamenos kritikeme, la Gumpo tre bone aspektas
kiel flugkapo. Tiuj grandaj palmfolioj, por kiuj mi
sepoble endanĝerigis mian vivon, devos esti la
flugiloj.”
“Ĉu ili estas sufiĉe fortikaj?” demandis la knabo.
“Ili estas la plej fortikaj aĵoj troveblaj ĝuste nun,”
respondis la Stana Lignohakisto; “kaj kvankam ili ne
estas proporciaj al la korpo de la Aĵo, ni ja ne rajtas
tro kritikemi.”
195
La Eksterordinara Lando Oz
Do li fiksis la palmfoliojn al la sofoj, po du
ĉiuflanke.
Diris la Ŝancel-Insekto, multadmire:
“La Aĵo nun estas kompleta kaj nur bezonas viviĝi.”
“Momenton!” kriis Joĉjo. “Ĉu vi ne uzos mian
balailon?”
“Por kio?” demandis la Birdotimigilo.
“Nu, eblos ligi ĝin al la malantaŭo por esti vosto,”
respondis la Kukurbokapo. “Certe oni ne povus diri ke
la Aĵo estas kompleta sen vosto.”
“Hmm!” diris la Stana Lignohakisto; “mi ne
komprenas la utilon de vosto. Ni ne celas kopii beston,
aŭ fiŝon, aŭ birdon. Ni nur volas ke la Aĵo portu nin
tra la aero.”
“Eble, kiam la Aĵo vivos ĝi povos uzi voston por
direkti sin,” proponis la Birdotimigilo. “Ĉar se ĝi
flugos tra la aero, ĝi ne malsimilos al birdo. Mi
rimarkis ke ĉiuj birdoj havas vostojn, ili uzas la voston
kiel rudron.”
“Bone,” respondis Noĉjo, “la balailo uziĝos kiel
vosto,” kaj li firme fiksis ĝin al la malantaŭa finaĵo de
la sofkorpo.
Tip prenis la piproskatolon el sia poŝo.
“La Aĵo aspektas tre granda,” li diris, dubeme;
196
La Miriga Flugo de la Gumpo
“kaj mi ne certas ke restas sufiĉa pulvoro por vivigi
la tuton. Sed mi ŝutos ĝin kiel eble plej zorge.”
“Plej ŝutu sur la flugilojn,” diris Noĉjo Hakisto;
“ĉar ili devos esti kiel eble plej fortaj.”
“Kaj ne forgesu la kapon!” kriis la Ŝancel-
Insekto.
“Kaj la voston!” diris Joĉjo Kukurbokapo.
“Silentu,” diris Tip, nervoze; “lasu min ĝuste uzi
la sorĉaĵon.”
Tre zorge li komencis ŝuti la valoregan pulvoron
sur la Aĵon. Unue li ŝutis maldikan tavolon sur
ĉiun el la kvar flugiloj, poste li ŝutis sur la sofojn,
kaj ŝutis iom sur la balailon.
“La kapon! La kapon! Ne, mi petegas, forgesu
la kapon!” kriis la Ŝancel-Insekto, ekscitite.
“Restas nur tre malmulta pulvoro,” anoncis Tip,
rigardante en la skatolon. “Kaj ŝajnas al mi ke estas
pli grave vivigi la sofokrurojn ol la kapon.”
“Tute ne,” decidis la Birdotimigilo. “Ĉio bezonas
kapon por direkti sin; kaj ĉar ĉi tiu kreaĵo devos
flugi, ne marŝi, ja ne gravos ĉu aŭ ne ĝiaj kruroj
vivas.”
Do Tip akceptis tiun decidon kaj ŝutis la
restantan pulvoron sur la kapon de la Gumpo.
197
!(images/000087.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Nun,” diris li, “silentu dum mi diros la sorĉvortojn!”
Aŭdinte maljunan Mombin prononci la magiajn
vortojn, kaj ankaŭ sukcese viviginte la Seg-Ĉevalon,
Tip ne hezitis parolante la tri kabalajn vortojn, el kiuj
ĉiu vorto akompaniĝis per la stranga mangesto.
Solena kaj impona ceremonio.
Kiam li finis la sorĉdiron, la tuta korpego de la Aĵo
tremegis, la Gumpo faris la kriĉan sonon kiun tiaj bestoj
kutime faras, kaj la kvar flugiloj komencis furioze
supren kaj suben leviĝadi.
Ti p s u k c e s i s k a p t i
kamentubon, sen tio li
b l o v i ĝ u s f o r d e l a
tegmento pro la ter ura
vento farita de la flugiloj.
L a B i r d o t i m i g i l o , t r e
m a l m u l t e p e z a , e s t i s
kaptita kaj portita tra la
aero de la vento ĝis Tip
b o n ŝ a n c e k a p t i s u n u
kruron kaj firme tenis lin.
La Ŝancel-Insekto kuŝis
plata sur la tegmento kaj
tiel ne suferis damaĝon,
198
La Miriga Flugo de la Gumpo
kaj la Stana Lignohakisto, kies peza stano ankris lin
firme, ĉirkaŭbrakis Joĉjon Kukurbokapon kaj sukcesis
savi lin. La Seg-Ĉevalo renversiĝis kaj kuŝis kun la
kruroj moviĝantaj senhelpe super li.
Kaj nun, dum ĉiuj baraktis por reĝustigi sin, la
Aĵo malrapide leviĝis de la tegmento kaj flugis en la
aeron.
“He! Revenu!” kriis Tip, timvoĉe, dum li firmtenis
la kamentubon per unu mano kaj la Birdotimigilon
per la alia. “Revenu tuj, mi ordonas!”
Tiel pruviĝis tute eksterdube saĝa la sagaco de la
Birdotimigilo, pro lia prefero ke viviĝu la kapo de la
Aĵo anstataŭ la kruroj. Ĉar la Gumpo, jam alta en
la aero, turnis sian kapon kiam Tip kriis sian ordonon
kaj iom post iom ĉirkaŭturniĝis ĝis ĝi povis vidi la
tegmenton de la palaco.
“Revenu!” rekriegis la knabo.
Kaj la Gumpo obeis, malrapide kaj gracie skuante
siajn kvar flugilojn en la aero ĝis la Aĵo denove estis
senmova kaj kvieta sur la tegmento.
199
!(images/000099.png)
“REVENU!”
!(images/000136.png)
“Ĉi tiu,” diris la Gumpo, kies voĉo estis grinca, tute
ne proporcia al la dimensio de ĝia granda korpo, “estas
la plej eksterordinara sperto iam spertita de mi. Mia
plejfreŝa klara memoro estas ke mi marŝadis tra la
arbaro kaj aŭdis laŭtan bruon. Verŝajne io mortigis
min tiam, kaj tio certe devus esti mia finiĝo. Tamen,
jen mi denove viva, kun kvar grandegaj flugiloj kaj
korpo kiu, mi aŭdacas deklari, larmigus pro honto
ĉiun respektindan beston aŭ birdon. Kion ĉio ĉi
signifas? Ĉu mi estas Gumpo, aŭ ĉu mi estas
monstro?” La besto, parolante, skuetis sian
mentonbarbon tre komike.
“Vi estas nur Aĵo,” respondis Tip, “kun la kapo de
Gumpo. Kaj ni faris vin kaj vivigis vin por ke vi
portu nin tra la aero kien ajn ni volos flugi.”
201
La Eksterordinara Lando Oz
“Tute bone!” diris la Aĵo. “Ĉar mi ne estas
Gumpo, mi ne povas posedi la fieron aŭ sendependan
spiriton de Gumpo. Do mi fariĝu senproteste via
servisto. Nur kontentigas min ke ŝajne mi ne estas
tre fortika, do mi verŝajne ne longe vivos sklave.”
“Ne dir u tion, mi petegas!” kriis la Stana
Lignohakisto, kies simpatiegan koron malfeliĉigis tiu
senĝoja parolo. “Ĉu vi malbone fartas hodiaŭ?”
“Nu, pri tio,” respondis la Gumpo, “ĉar mi nur
hodiaŭ komencis ekzisti; mi ne povas taksi ĉu aŭ ne
mi bone fartas.” K aj ĝi skuis sian balavoston
mediteme.
“Nu, nu!” diris la Birdotimigilo, afable; “strebu esti
pli gaja kaj akceptu la vivon kia vi spertas ĝin. Ni
estos kompatemaj mastroj, kaj ni strebos kiel eble plej
plezurigi vian ekziston. Ĉu vi akceptas porti nin tra
la aero kien ajn ni volos?”
“Certe,” respondis la Gumpo. “Mi multe preferas
navigi tra la aero. Ĉar se mi veturus sur la tero kaj
renkontus samspecanon, mi plenplene embarasiĝus!”
“Mi komprenas tion,” diris la Stana Lignohakisto,
simpatie.
“Tamen,” pludiris la Aĵo, “kiam mi zorge
ekzamenas vin, miaj mastroj, laŭaspekte neniu el vi
202
En la Nesto de la Monedoj
estas pli artisme konstruita ol mi.”
“Aspekto povas trompi,” diris la Ŝancel-Insekto
serioze. “Mi estas kaj Multe Pligrandigita kaj Plene
Edukita.”
“Ĉu?” murmuris la Gumpo, neimponite.
“Kaj oni opinias mian cerbon rimarkinde malofta
specimeno,” diris la Birdotimigilo, fiere.
“Tio mirigas min!” komentis la Gumpo.
“Kvankam mi konsistas el stano,” diris la
Lignohakisto, “mi posedas koron kiu estas la plej
varma kaj admirinda koro en la tuta mondo.”
“Plezurigas min aŭdi tion,” respondis la Gumpo,
tusetante.
“Mia rideto,” diris Joĉjo Kukurbokapo, “meritas
vian plenan atenton. Ĝi estas senvaria.”
“Semper idem,” klarigis la Ŝancel-Insekto, pompe;
kaj la Gumpo turnis sin por rigardi lin.
“Kaj mi,” deklaris la Seg-Ĉevalo, plenigante iom
ĝenan paŭzon, “estas rimarkinda nur ĉar mi fariĝis
tia.”
“Mi vere fieras ricevi tiom neordinarajn mastrojn,”
diris la Gumpo, per tono ne tre serioza. “Se mi povus
akiri tiom intiman komprenon pri mi, mi pli ol
kontentiĝus.”
203
La Eksterordinara Lando Oz
“Iam vi kapablos,” komentis la Birdotimigilo.
“ ‘Koni sin’ estas malfacila lertaĵo, kaj ni, viaj
pliaĝuloj, bezonis monatojn por perfektigi ĝin. Sed
nun,” li diris, “ni suriĝu kaj komencu nian veturon.”
“Kien ni iru?” demandis Tip, dum li grimpis al
sidloko sur la sofoj kaj helpis la Kukurbokapon
sekvi.
“En la Suda Lando regas vere ĉarma Reĝino
nomata Glinda la Bona, kaj mi certas ke ŝi volonte
gastigos nin,” diris la Birdotimigilo, mallerte enirante
la Aĵon. “Ni veturu al ŝi kaj petu ŝian konsilon.”
“Tre lerta plano,” deklaris Noĉjo Hakisto,
helplevante la Ŝancel-Insekton kaj post tio ĵetante la
Seg-Ĉevalon sur la malantaŭan parton de la
kusenkovritaj seĝoj. “Mi konas Glindan la Bonan,
kaj mi kredas ke ŝi montriĝos tre helpema amikino.”
“Ĉu ni pretas?” demandis la knabo.
“Jes,” anoncis la Stana Lignohakisto, sidigante sin
apud la Birdotimigilo.
“Do,” diris Tip, parolante al la Gumpo, “bonvolu
flugigi nin suden; kaj ne iru pli alten ol necesos por
maltrafi la domojn kaj arbojn, ĉar mi kapturniĝas
pro la alto.”
“Bone,” respondis la Gumpo, mallonge.
204
En la Nesto de la Monedoj
Ĝi skuis siajn kvar flugilegojn kaj leviĝis nerapide
en la aeron; kaj post tio, nia grupeto de aventurantoj
kroĉis sin al la dorsoj kaj flankoj de la sofoj kaj la
Gumpo turnis sin suden kaj forflugis rapide kaj
majeste.
“La pejzaĝo vidata el ĉi tiu alto estas belega,”
komentis la edukita Ŝancel-Insekto, dum ili veturadis.
“Malatentu la pejzaĝon,” diris la Birdotimigilo.
“Firme kroĉu vin, por ne fali. La Aĵo tre timige
skuiĝas.”
“Baldaŭ noktiĝos,” diris Tip, vidante ke la suno
kuŝas malalte sur la horizonto. “Eble ni pli bone
agintus atendante ĝis la mateno. Ĉu la Gumpo povos
flugi dumnokte?”
“Ankaŭ mi demandas al mi tion,” respondis la
Gumpo mallaŭtavoĉe. “Ĉio ĉi estas nova sperto por
mi. Dum la antaŭa vivo mi havis krurojn por porti
min rapide trans la teron. Sed nun ŝajnas ke miaj
kruroj dormas.”
“Ili ja dormas,” diris Tip. “Ni ne vivigis ilin.”
“Vi devas flugi,” klarigis la Birdotimigilo; “ne
marŝi.”
“Ni povas mem marŝi,” diris la Ŝancel-Insekto.
“Mi komencas kompreni kion vi postulas de mi,”
205
La Eksterordinara Lando Oz
komentis la Gumpo; “do mi penos kiel eble plej plaĉi
vin,” kaj li pluflugis silente dum kelka tempo.
Baldaŭ Joĉjo Kukurbokapo malkvietiĝis.
“Ĉu veturi tra la aero putrigas kukurbojn?” li diris.
“Nur se vi senzorge faligos vian kapon sur la
teron,” respondis la Ŝancel-Insekto. “Se tio okazos,
via kapo ne plu estos ku-kurbo, ĝi estos ku-plato.”
“Ĉu mi ne petis vin ne plu fari tiajn stultajn
ŝercojn?” diris Tip, severe rigardante la Ŝancel-
Insekto.
“Jes, kaj tre multajn mi ne faris,” respondis la
insekto. “Sed ekzistas oportunoj por multegaj bonegaj
vortludoj en nia lingvo, kaj edukita persono kia mi
ne povas rezisti la tenton esprimi ilin.”
“Homoj pli- kaj malpli-edukitaj trovis tiujn
vortludojn antaŭ tre longe,” diris Tip.
“Ĉu vi estas certa?” demandis la Ŝancel-Insekto,
alarmite.
“Mi estas plene certa,” respondis la knabo.
“Edukita Ŝancel-Insekto eble estas novaĵo, sed la
eduko ricevita de Ŝancel-Insekto estas malnovega, se
mi rajtas juĝi laŭ viaj ekzemploj.”
Ŝajne tre impresis la insekton tiu komento, kaj
dum kelka tempo li mildigite silentadis.
206
En la Nesto de la Monedoj
La Birdotimigilo, iom movinte sin, vidis sur la
kusenoj la piproskatolon kiun Tip apudenĵetintis, kaj
komencis ekzameni ĝin.
“Forĵetu ĝin,” diris la knabo; “ĝi estas tute
malplena nun, ne utilas konservi ĝin.”
“Ĉu vere malplena?” demandis la Birdotimigilo,
interesate rigardante en la skatolon.
“Jes,” respondis Tip. “Mi elŝutis ĉiun grajnon de
la pulvoro.”
“Do la skatolo havas du malsupraĵojn,” anoncis la
Birdotimigilo; “ĉar la malsupraĵo interne de la skatolo
estas almenaŭ du centimetrojn pli alta ol la
malsupraĵo de la ekstero de la skatolo.”
“Mi vidu,” diris la Stana Lignohakisto, prenante la
skatolon de sia amiko. “Jes,” li deklaris, rigardinte ĝin,
“ĝi nepre havas falsan malsupraĵon. Kial?”
“Ĉu vi ne povos dispecigi ĝin kaj trovi la kialon?”
demandis Tip, nun tre interesata de la mistero.
“Nu, jes; eblas malŝraŭbi la eksteran malsupraĵon,”
diris la Stana Lignohakisto. “Miaj fingroj estas iom
rigidaj, bonvolu mem provi.”
Li transdonis la piproskatolon al Tip, kiu tre facile
malŝraŭbis la malsupran parton de la skatolo. En la
malsupra kavaĵo estis tri arĝentaj piloloj, kun zorge
207
La Eksterordinara Lando Oz
faldita paperfolieto kuŝanta sub ili.
Tiun paperfolieton la knabo malfaldis, zorgante ne
elŝuti la pilolojn, kaj trovis pluraj liniojn klare
skribitajn per ruĝa inko.
“Laŭtlegu ĝin,” diris la Birdotimigilo; do Tip legis
tion:
“LA FAMAJ DEZIRPILOLOJ DE D-RO NIKIDIKO.
Instrukcioj: Englutu unu pilolon; kalkulu per duoj ĝis deksep; esprimu Deziron.
—La Deziro tuj plenumiĝos.
AVERTO: Gardu en Seka Senluma Loko.”
“Nu, jen tre valora trovo!” kriis la Birdotimigilo.
“Jes, vere,” respondis Tip, tre serioze. “Tiuj piloloj
povos esti tre utilaj al ni. Ĉu Mombaĉo sciis ke ili
estas en la malsupra parto de la piproskatolo? Mi
memoras ke ŝi diris ke ŝi akiris la Vivopulvoron de
tiu sama Nikidiko.”
“Certe li estas potenca Sorĉisto!” krietis la Stana
Lignohakisto; “kaj ĉar la pulvoro sukcesis, ni povas
fidi la pilolojn.”
“Sed kiel,” demandis la Birdotimigilo, “oni povas
kalkuli ĝis dek sep per duoj? Deksep estas malpara
nombro.”
“Vi pravas,” respondis Tip, tre malĝojigita. “Tute
ne eblas kalkuli ĝis dek sep per duoj.”
208
!(images/000142.jpg)
LA GUMPO FORFLUGIS RAPIDE KAJ MAJESTE.
En la Nesto de la Monedoj
“Sekve la piloloj tute ne utilas al ni,” ploris la
Kukurbokapo; “kaj tiu fakto tre malplezurigas min.
Ĉar mi intencis peti ke mia kapo neniam putru.”
“Absurde!” diris la Birdotimigilo, akre. “Se ni ja
povus uzi la pilolojn, ni petus multe pli gravajn
aferojn.”
“Mi ne konas ion pli gravan,” protestis kompatinda
Joĉjo. “Se vi ambaŭ ĉiumomente riskus putri, vi
komprenus mian timon.”
“ N u m i , ” d i r i s l a S t a n a L i g n o h a k i s t o ,
“ĉiumaniere kunsentas kun vi. Sed ĉar ni ne povas
kalkuli ĝis dek sep per duoj, nur kunsenton vi
akiros de mi.”
Jam mallumiĝis, kaj la veturantoj trovis super si
nuboplenan ĉielon, tra kiun ne povis penetri la radioj
de la luno.
La Gumpo pluflugadis senĉese, kaj ial la grandega
sofokorpo skuiĝis pli kaj pli kapskue ĉiun horon.
La Ŝancel-Insekto deklaris sin marmalsana; kaj Tip
ankaŭ estis pala kaj iom malsana. Sed la aliaj
firmtenis la dorsojn de la sofoj kaj ŝajne ne ĝenis ilin
la skuiĝo, kondiĉe ke ili ne elskuiĝos.
Pli kaj pli nigriĝis la nokto, kaj plu kaj plu rapidis
la Gumpo tra la nigra ĉielo. La veturantoj eĉ ne povis
209
La Eksterordinara Lando Oz
vidi unu la alian, kaj subprema silento kuŝiĝis sur
ilin.
Post longe, Tip, kiu profunde pensadis, parolis.
“Kiel ni scios ke ni atingis la palacon de Glinda
la Bona?” li demandis.
“La vojo al la palaco de Glinda estas tre longa,”
respondis la Stana Lignohakisto; “mi laŭiris ĝin.”
“Sed kiel ni scios la rapidon de la Gumpo?”
persistis la knabo. “Ni tute nenion povas vidi sur la
tero, kaj antaŭ la mateniĝo ni eble estos longe preter
nia celo.”
“Vi plene pravas,” la Birdotimigilo respondis, iom
malkviete. “Sed mi ne scias kiel ni povus halti ĝuste
nun; ĉar ni eble surteriĝus en rivero, aŭ sur la pinto
de spajro; kaj tio estus katastrofa.”
Do ili lasis la Gumpon pluflugadi, per regula
skuado de siaj flugilegoj, kaj atendis pacience la
mateniĝon.
Kiam venis la mateno, la timoj de Tip montriĝis
b o n e b a z i t a j . Ĉ a r k i a m e k l u m i s l a g r i z a j krespukostrietoj, ili malsuprenrigardis trans la
flankojn de la sofoj kaj trovis grandajn ebenaĵojn sur
kiuj estis strangaj vilaĝoj, kie la domoj, anstataŭ
kupolformaj—kiel ĉie en la Lando Oz—havis
210
En la Nesto de la Monedoj
deklivajn tegmentojn kiuj pintiĝis en la mezo.
Strangaspektaj bestoj ankaŭ moviĝadis sur la
nekovritaj ebenaĵoj, kaj la lando estis nefamiliara kaj
por la Stana Lignohakisto kaj por la Birdotimigilo,
kiuj jam antaŭe vizitis la regnon de Glinda la Bona
kaj bone konis ĝin.
“Ni perdiĝis!” diris la Birdotimigilo, malĝoje.
“Klare la Gumpo portis nin tute el la Lando Oz kaj
trans la sablajn dezertojn kaj en tiun mondaĉon pri
kiu rakontis Doroteo.”
“Ni devas retreniri,” krietis la Stana Lignohakisto,
tre serioze. “Ni devas retreniri kiel eble plej baldaŭ!”
“Turnu vin!” kriis Tip al la Gumpo; “turnu
rapidege!”
“Se mi faros tion, mi renversiĝos,” respondis la
Gumpo. “Mi ne kutimiĝis al flugado, kaj estos plej
bone ke mi surteriĝu ie. Tie mi povos turni min kaj
rekomenci.”
Ĝuste tie, tamen, ŝajne ne estis taŭga haltejo. Ili
transflugis vilaĝon tiom grandan ke la Ŝancel-Insekto
insistis ke ĝi estas urbo; kaj ili atingis altan
montaron kun multaj profundaj valoj kaj krutaj
deklivoj.
“Nun ni povas halti,” diris la knabo, trovante ke
211
La Eksterordinara Lando Oz
ili estas tre proksimaj al la montosuproj. Li turnis sin
al la Gumpo kaj ordonis: “Haltu sur la unua ebena
loko kiun vi vidos!”
“Jes, bone,” respondis la Gumpo, kaj malleviĝis sur
ebenan roktavolon kiu staris inter du deklivoj.
Ĉar li estis nesperta pri tiaj agoj, la Gumpo
mistaksis sian rapidecon; kaj anstataŭ ekhalti sur la
ebena roko li maltrafis ĝin, estante duonon de sia
larĝo for de la ebenaĵo, tiel ke ambaŭ dekstraj flugiloj
rompiĝis pro la akra rando de la roko, kaj la Gumpo
falis daŭre renversiĝante kaj rerenversiĝante suben,
flanke de la deklivaĵo.
Niaj amikoj firmtenis la sofojn laŭeble, sed kiam
la Gumpo trafis eletendiĝantan rokon, ĝi ekhaltis—
renversite—kaj ĉiuj tuj elfalis.
Bonŝance ili falis nur metron; ĉar sub ili estis
giganta nesto, konstruita de grego de Monedoj en
kava rokobreto; sekve neniu el ili—eĉ ne la
Kukurbokapo—estis damaĝita pro la falo. Ĉar Joĉjo
trovis sian valoregan kapon kuŝanta sur la mola
brusto de la Birdotimigilo, kiu estis bonega kuseno;
kaj Tip falis sur amason da folioj kaj paperaĵoj, kaj
tio neebligis damaĝon al li. La Ŝancel-Insekto trovis
sian kapon batita kontraŭ la Seg-Ĉevalon, sed tio ne
212
!(images/000135.png)
ĈIUJ TUJ ELFALIS.
La Eksterordinara Lando Oz
pli ol nur dummomente ĝenetis lin.
La Stana Lignohakisto estis unuamomente multe
alarmita; sed trovinte ke li eskapis sen eĉ grateto sur
sia bela nikelkovraĵo, li tuj refariĝis laŭkutime gaja
kaj turnis sin por paroli al siaj kamaradoj.
“Nia veturo finiĝis iom subite,” diris li; “kaj ni ne
prave kulpigus nian amikon la Gumpon pri nia
akcidento, ĉar li agis laŭ sia plejpovo, en malfacila
cirkonstanco. Sed kiel ni eskapos el ĉi tiu nesto? Mi
devas lasi ke iu kun pli bona cerbo ol la mia informu
pri tio.”
Nun li rigardis al la Birdotimigilo, kiu rampis al
la rando de la nesto kaj transrigardis. Sub ili estis
kruta klifo kelkcent metrojn alta. Super ili estis ebena
klifo interrompita nur de la rokpinto de kiu ankoraŭ
pendis la rompita sofokorpo de la Gumpo. Ja vere
ŝajne ne estis eblo eskapi, kaj kiam ili ekkomprenis
sian senesperan staton, la grupeto de aventurantoj
cedis al perplekseco.
“Eĉ malpli favora karcero ol la palaco,” malgaje
komentis la Ŝancel-Insekto.
“Kial ni ne restis tie?” ĝemis Joĉjo. “Mi suspektas
ke la montaero damaĝas kukurbojn.”
“Nu, damaĝos kiam revenos la Monedoj,” grumblis
214
En la Nesto de la Monedoj
la Seg-Ĉevalo, kiu kuŝadis sur sia dorso, skuante siajn
krurojn pro vana strebado resurpiediĝi. “Monedoj
amegas manĝi kukurbojn.”
“Ĉu vi kredas ke la birdoj venos ĉi tien?”
demandis Joĉjo, alarmite.
“Kompreneble ke jes,” diris Tip; “ni estas en ilia
nesto. Kaj certe ili estas plurcent,” li diris, “ĉar
rimarku kiom da aĵoj ili jam alportis ĉi tien!”
Prave; la nesto estis duone plena de tre kurioza
kolekto da malgrandaĵoj kiuj tute ne utilus al la
birdoj, sed kiujn la ŝtelemaj Monedoj ŝtelis dum
multaj jaroj el la hejmoj de homoj. Kaj ĉar la nesto
estis sekura, kaŝita kie neniu homo povus atingi ĝin,
tiuj perdaĵoj neniam reakiriĝos.
La Ŝancel-Insekto, serĉante inter la rubaĵoj—ĉar la
Monedoj ŝtelis senvaloraĵojn kiel ankaŭ valoraĵojn—
frapis per sia piedo belan diamantan kolĉenon. Ĝin
tiom admiris la Stana Lignohakisto ke la Ŝancel-
Insekto donacis ĝin al li, farante gracian prelegeton,
kaj la Stana Lignohakisto ĉirkaŭkoligis ĝin tre fiere,
tre ĝojante kiam la grandaj diamantoj brilis pro la
sunradioj.
Sed nun ili aŭdis laŭtan grakadon kaj batadon de
flugiloj, kaj dum la sono proksimiĝis Tip kriis:
215
!(images/000139.png)
FRAPIS PER SIA PIEDO BELAN DIAMANTAN KOLĈENON.
En la Nesto de la Monedoj
“Venas la Monedoj! Kaj se ili trovos nin ĉi tie ili
certe mortigos nin pro sia kolero.”
“Mi anticipis tion!” ĝemis la Kukurbokapo. “Venis
mia fino!”
“Kaj ankaŭ la mia!” diris la Ŝancel-Insekto; “ĉar
Monedoj estas la grandaj malamikoj de mia raso!”
La aliaj tute ne timis; sed la Birdotimigilo tuj
decidis savi la grupanojn kiujn eble damaĝus la
koleraj birdoj. Do li ordonis ke Tip deprenu la kapon
de Joĉjo kaj kuŝu kun ĝi en la malsupro de la nesto,
kaj kiam tio estis farita li ordonis ke la Ŝancel-Insekto
kuŝiĝu apud Tip. Noĉjo Hakisto, kiu sciis pro jamaj
spertoj precize kion fari, dispecigis la tutan
Birdotimigilon—sed ne la kapon—kaj disŝutis la
pajlon super Tipon kaj la Ŝancel-Insekton, tute
kovrante iliajn korpojn.
Tio estis ĵus nur farita kiam la grego da Monedoj
atingis ilin. Rimarkinte la entrudiĝintojn en la nesto
la birdoj flugis al ili kolerege kriĉante.
217
!(images/000044.png)
!(images/000000.png)
La Stana Lignohakisto kutime estis pacema, sed kiam
necesis li povis batali feroce kvazaŭ Romia gladiatoro.
Do, kiam la Monedoj preskaŭ renversis lin per sia subita
alflugo, kaj iliaj akraj bekoj kaj ungoj minacis damaĝi
lian brilantan kovraĵon, la Hakisto prenis sian hakilon
kaj rapide cirkligis ĝin ĉirkaŭ sia kapo.
Sed kvankam multaj estis fortimigitaj tiumaniere, la
birdoj estis tiom multaj kaj kuraĝaj ke ili daŭrigadis la
atakon egale freneze kiel antaŭe. Kelkaj el ili pikis la
okulojn de la Gumpo, kiu pendadis senhelpe super la
nesto; sed la okuloj de la Gumpo estis el vitro kaj ne
estis vundeblaj. Aliaj Monedoj atakis la Seg-Ĉevalon,
sed tiu besto, ankoraŭ sur sia dorso, tiom koleroplene
batadis per siaj lignaj kruroj ke li forpelis tiom da
atakantoj kiom la hakilo de la Hakisto.
219
La Eksterordinara Lando Oz
Trovinte sin tiel oponataj, la birdo ekatakis la
pajlon de la Birdotimigilo, kuŝanta en la mezo de la
nesto, kovranta Tipon kaj la Ŝancel-Insekton kaj la
kapon de Joĉjo Kukurbokapo, kaj komencis forŝiri ĝin
kaj forflugi kun ĝi, kaj disfaligi ĝin, pajleron post
pajlero en la grandan abismon suban.
La kapo de la Birdotimigilo, ĉagrenate rimarkante
tiun fidetruadon de lia interno, kriis al la Stana
Lignohakisto ke tiu savu lin; kaj tiu bona amiko
respondis per nova fluo de energio. Lia hakilo senĉese
atakis la Monedojn, kaj feliĉe la Gumpo komencis
rapide skuadi la du restantajn flugilojn fiksitajn al la
maldekstra flanko de ĝia korpo. La moviĝo de tiuj
flugilegoj plenteruris la Monedojn, kaj kiam la
Gumpo per sia energiego liberigis sin de la roka hoko
de kiu ĝi pendis, ĝi falis, skuante siajn flugilojn, sur
la neston, kaj ĝiskore alarmite la birdoj forflugis
kriante trans la montojn.
Kiam la lasta birdo jam malaperis, Tip rampis el
sub la sofoj kaj helpis la Ŝancel-Insekton lin sekvi.
“Ni estas savitaj!” kriis la knabo, ĝojoplene.
“Vere jes!” respondis la Edukita Insekto, preskaŭ
ame premante la rigidan kapon de la Gumpo pro sia
ĝojo; “kaj savis nin la skuiĝado de la Aĵo kaj la bona
220
!(images/000050.png)
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
hakilo de la Hakisto!”
“Se mi estas savita, do elprenu min!” kriis Joĉjo,
kies kapo ankoraŭ restis sub la sofoj; kaj Tip sukcesis
elruli la kukurbon kaj remeti ĝin sur ĝian kolon. Li
ankaŭ ĝustigis la Seg-Ĉevalon, kaj diris al ĝi:
“Ni ŝuldas al vi multajn dankojn pro via brava
batalado.”
“Mi kredas ke efektive ni tre bele eskapis,”
komentis la Stana Lignohakisto, fiertone.
“Tute ne!” kriis kaveca voĉo.
Surprizite, ĉiuj turnis sin por rigardi la kapon de
la Birdotimigilo,
kiu kuŝas en la
malantaŭo de la
nesto.
“Mi estas tute
ruinigita!” deklaris
la Birdotimigilo,
kiam li rimarkis
i l i a n m i r e g o n .
“Ĉar kie estas la
pajlo por plenigi
mian korpon?”
Ti u
t i m i g a
La Eksterordinara Lando Oz
demando alarmis ilin ĉiujn. Ili terurite ĉirkaŭrigardis
en la nesto, ĉar eĉ ne unusola pajlero restis. La
Monedoj ŝtelintis eĉ la plej lastan eron kaj ĵetis ĉiom
en la abismon kiu oscedis centojn da metroj suben.
“ M i a p o v r a , p o v r a a m i k o ! ” d i r i s l a S t a n a Lignohakisto, preninte la kapon de la Birdotimigilo
kaj ameme karesante ĝin; “kiu supozus ke vin trafos
tia sorto?”
“Mi agis por savi miajn amikojn,” respondis la kapo;
“kaj min ĝojigas ke mi pereis noble kaj malegoisme.”
“Sed kial vi ĉiuj estas tiom malgajaj?” demandis la
Ŝancel-Insekto. “La vestoj de la Birdotimigilo restas
nedamaĝitaj.”
“Jes,” respondis la Stana Lignohakisto; “sed la
vestoj de nia amiko estas senutilaj sen plenigaĵo.”
“Kial ni ne plenigu lin per mono?” demandis Tip.
“Mono!” ĉiuj kriis koruse, mirigite.
“Certe,” diris la knabo. “En la malsupro de la nestoj
estas miloj da unudolaraj biletoj—kaj dudolaraj—kaj
kvindolaraj—kaj dek-, kaj dudek-, kaj kvindek-dolaraj.
Sufiĉe por plenigi dekon da Birdotimigiloj. Kial ne uzi
la monon?”
La Stana Lignohakisto komencis dismovi la rubaĵon
per la tenilo de sia hakilo; kaj, ja vere, kion ili antaŭe
222
!(images/000010.png)
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
supozis nur senvaloraj paperaĵoj montriĝis esti biletoj
diversvaloraj, kiujn la Monedoj dum multaj jaroj ŝteladis
el la vilaĝoj kaj urboj kiujn ili vizitis.
G i g a n t a r i ĉ a r o k u ŝ a d i s e n t i u
neatingebla nesto; kaj, post konsento
de la Birdotimigilo, oni rapide
plenumis la proponon de Tip.
Ili prenis la plej novajn, plej
p u r a j n b i l e t o j n k a j
apartigis ilin laŭ valoroj. Ili
plenigis la mal-
dekstran kr uron
k a j b o t o n d e l a
Birdotimigilo per
kvindolaraj biletoj;
l i a n d e k s t r a n
kr uron per dek-
dolaraj, kaj lian
korpon ili plen-
plenigis per kvin-
d e k d o l a r a j ,
centdolaraj kaj mildolaraj biletoj tiom ke li apenaŭ povis
komforte butonumi sian jakon.
“Vi nun,” diris la Ŝancel-Insekto, impone, kiam la
223
La Eksterordinara Lando Oz
tasko estis finita, “estas la plej valora persono en la
grupo; kaj ĉar vi estas inter fidelaj amikoj, vi ne
bezonas timi elspeziĝon.”
“Dankon,” respondis la Birdotimigilo. “Mi estas
kvazaŭ renaskita. Kaj kvankam unuavide oni povus
supozi min bankkesto, mi petas memori ke mia cerbo
ankoraŭ konsistas el la antaŭa materialo. Kaj mia
cerbo estas la posedaĵo kiu ĉiam faris el mi fidelan
helpanton dum krizoj.”
“Nu, troviĝas nun krizo,” komentis Tip; “kaj se via
cerbo ne sukcesos savi nin, ni devos resti dum nia tuta
vivo en ĉi tiu nesto.”
“Kion pri la dezirpiloloj?” demandis la Birdo-
timigilo, prenante la skatolon el sia poŝo. “Ni povos
uzi ilin por eskapi.”
“Nur se ni povos kalkuli deksepon per duoj,”
respondis la Stana Lignohakisto. “Sed nia amiko la
Ŝancel-Insekto pretendas esti multe edukita, do certe
li facile elpensos kiel fari tion.”
“Ne temas pri edukiĝo,” respondis la Insekto;
“temas nur pri matematiko. Mi vidis la profesoron
kalkuladi sur la nigra tabulo, kaj li pretendis ke oni
povas fari ĉion ajn per x-oj kaj y-oj kaj a-oj, kaj tiaĵoj,
kiam oni intermiksas ilin kun multaj plusoj kaj
224
!(images/000020.jpg)
LIA HAKILO PRESKAŬ FULMIS INTER LA MONEDOJ.
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
minusoj kaj egaloj, ktp. Sed mi tute ne memoras eĉ
unu vorton lian pri kalkulado de la malpara nombro
dek sep per la para nombro du.”
“Ĉesigu! ĉesigu!” kriis la Kukurbokapo. “Vi
dolorigas mian kapon.”
“K aj la mian,” diris la Birdotimigilo. “Via
matematiko al mi ŝajnas simila al botelo da miksitaj
pikloj—ju pli oni klopodas elpreni celatan piklon, des
malpli oni sukcesas. Mi certas ke se la tasko ja fareblas,
ĝi fariĝas tre simple.”
“Jes,” diris Tip; “Mombaĉo ne sciis uzi x-ojn kaj
minusojn, ĉar ŝi neniam studis en lernejo.”
“Kial ne komenci per duono de unu?” demandis la
Seg-Ĉevalo abrupte. “Tiel ĉiu ajn povas kalkuli
deksepon per duoj tre facile.”
Ili interrigardis sin tre surprizite, ĉar la Seg-Ĉevalo
opiniiĝis la plej stulta membro de la grupo.
“Vi tute hontigas min,” diris la Birdotimigilo,
profunde klinante sin antaŭ la Seg-Ĉevalo.
“Tamen, la besto pravas,” deklaris la Ŝancel-Insekto;
“ĉar duoble duono estas unu, kaj se oni atingas unun
estas facile kalkuli ekde unu ĝis deksep per duoj.”
“Mirigas min ke mi mem ne elpensis tion,” diris la
Kukurbokapo.
225
La Eksterordinara Lando Oz
“Ne min,” respondis la Birdotimigilo. “Vi ne estas
pli saĝa ol ni, ĉu? Sed ni tuj esprimu deziron. Kiu la
unua glutos pilolon?”
“Vi mem,” proponis Tip.
“Mi ne kapablas,” diris la Birdotimigilo.
“Kial? Vi havas buŝon, ĉu ne?” demandis la knabo.
“Jes; sed mia buŝo estas nur pentrita, neniu glutado
ligiĝis al ĝi,” respondis la Birdotimigilo. “Efektive,” li
pludiris, rigardante de unu al la alia kritikeme, “mi
kredas ke inter ni nur la knabo kaj la Ŝancel-Insekto
kapablas gluti.”
Komprenante ke tio estas vera, Tip diris:
“Do mi entreprenos la unua fari deziron. Donu al
mi Arĝentan Pilolon.”
Tion klopodis fari la Birdotimigilo; sed liaj gantoj
tro mallertis por teni tiom malgrandan objekton, do li
etendis la skatolon al la knabo dum Tip elprenis kaj
glutis pilolon.
“Kalkulu!” kriis la Birdotimigilo.
“Duono, unu, tri, kvin, sep, naŭ, dek unu,” kalkulis
Tip, “dek tri, dek kvin, dek sep.”
“Nun deziru!” diris la Stana Lignohakisto urĝante
lin.
Sed tuj la knabo komencis suferi tiom timigajn
226
!(images/000140.png)
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
dolorojn ke li alarmiĝis.
“La pilolo venenis min!” li anhelis; “O—o! O-o-o-o-
o! Huj! Murdo! Fajro! O-o-o!” kaj li falis sur la plankon
de la nesto kaj tiom tordis sin ke li timigis ĉiujn.
“Kiel ni povos helpi vin? Parolu, mi petegas!” diris
la Stana Lignohakisto, dum larmoj fluadis laŭ liaj
nikelaj vangoj.
“Mi—mi ne scias!” respondis Tip. “O—o! Ke mi
ne estu glutinta tiun pilolon!”
Tuj la doloro ĉesis, kaj la knabo restariĝis kaj trovis
ke la Birdotimigilo mirege rigardadas la enhavon de la
piproskatolo.
“Kio okazis?” demandis la knabo, iom honta pro
sia ĵusa kriado.
“Nu, ĉiuj tri piloloj reestas en la
skatolo!” diris la Birdotimigilo.
“Kompreneble,” deklaris la Ŝancel-
Insekto. “Tip deziregis ne glutinti
pilolon. Nu, lia deziro plenumiĝis kaj
li ne glutintis ĝin. Do kompreneble tri
piloloj estas en la skatolo.”
“Ĉu vere? Sed la pilolo tamen
doloregis,” diris la knabo.
“Ne eble!” deklaris la Ŝancel-
227
La Eksterordinara Lando Oz
Insekto. “Ĉar vi tute ne glutis ĝin, la pilolo ne povas
dolorinti vin. Kaj ĉar la plenumiĝo de via deziro
pruvas ke vi ne glutis la pilolon, estas klare ke vi ne
suferis pro doloro.”
“Do la imitado de doloro estis eksterordinare
reala,” respondis Tip, kolere. “Vi mem provu la
sekvan pilolon. Ni jam perdis unu deziron.”
“Tute ne!” protestis la Birdotimigilo. “Restas
ankoraŭ tri piloloj en la skatolo, kaj ĉiu pilolo
plenumos unu deziron.”
“Nun vi dolorigas mian kapon,” diris Tip. “Mi tute
ne komprenas. Sed mi rifuzas plian pilolon, mi
certigas vin!” Kaj dirinte tion li retiris sin plore al la
malantaŭo de la nesto.
“Nu,” diris la Ŝancel-Insekto, “mi mem devos savi
nin laŭ mia plej Multe Pligrandigita kaj Plene
Edukita maniero; ĉar ŝajne nur mi kaj kapablas kaj
akceptas esprimi deziron. Donu al mi pilolon.”
Li glutis ĝin senhezite, kaj ĉiuj ĉirkaŭstaris
admirante lian kuraĝon dum la Insekto kalkulis dek-
sepon per duoj sammaniere kiel Tip kalkulis. Kaj
ial—eble ĉar Ŝancel-Insektoj havas pli fortikajn
stomakojn ol knaboj—la arĝentaĵo tute ne doloris ĝin.
“Mi deziras ke la rompitaj flugiloj de la Gumpo
228
!(images/000033.png)
La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
estu riparitaj kaj bonaj kvazaŭ novaj!” diris la Ŝancel-
Insekto, per malrapida, impona voĉo.
Ĉiu turnis sin por rigardi la Aĵon, kaj mire trovis
ke jam plenumiĝis la deziro ke la Gumpo kuŝu antaŭ
ili perfekte riparita, kaj tiom kapabla flugi tra la aero
kiom ĝi kapablis kiam ĝi unue viviĝis sur la tegmento
de la palaco.
229
!(images/000057.png)
!(images/000060.png)
“Hura!” kriis la Birdotimigilo, gaje. “Ni povos foriri
el ĉi tiu mizera Moneda nesto kiam ajn ni volos.”
“Sed estas preskaŭ mallume,” diris la Stana
Lignohakisto; “nepre ni atendu ĝis la mateno antaŭ
ol rekomenci flugadi, por eviti problemojn. Mi
malamas la noktoflugadon, ĉar tute ne eblas scii kio
okazos.”
Do estis decidite ke ili atendos la taglumon, kaj la
aventurantoj distris sin en la krepusko per traserĉado
de la nesto de la monedoj por trovi trezorojn.
La Ŝancel-Insekto trovis du belajn braceletojn el
fasonita oro, kiuj estis tute ĝustadimensiaj por liaj
maldikaj brakoj. La Birdotimigilo ekdeziris ringojn,
231
La Eksterordinara Lando Oz
da kiuj estis multe en la nesto. Post nelonge li metis
ringon sur ĉiun fingron de liaj plenigitaj gantoj, kaj
ne kontenta pro tio li surmetis ankoraŭ plian ringon
sur ĉiun dikfingron. Ĉar li zorge elektis la ringojn
kiuj havis brilantajn ŝtonojn, rubenojn, ametistojn, kaj
safirojn, la manoj de la Birdotimigilo nun aspektis tre
brilaj.
“Ĉi tiu nesto estus ĝuego por Reĝino Zingibra,”
diris li, mediteme; “ĉar laŭ mia kompreno, ŝi kaj ŝiaj
knabinoj konkeris min nur por prirabi la urbon kaj
elpreni ĝiajn smeraldojn.”
La Stana Lignohakisto kontentis pro sia diamanta
kolĉeno kaj rifuzis akcepti pli da ornamaĵoj; sed Tip
prenis belan oran horloĝeton kun dika ĉeneto, kaj
metis ĝin en sian poŝon tre fiere. Li ankaŭ pinglis
plurajn juvelajn broĉojn al la ruĝa veŝto de Joĉjo
Kukurbokapo, kaj ligis lorneton, per valora ĉeneto, al
la kolo de la Seg-Ĉevalo.
“Ĝi estas tre bela,” diris la besto, rigardante la
lorneton aprobe; “por kio ĝi utilas?”
Tamen neniu el ili povis respondi tion, do la Seg-
Ĉevalo decidis ke ĝi estas ia tre malofta ornamaĵo kaj
multe ekŝatis ĝin.
Por ke ne forgesiĝu iu ajn en la grupo, ili fine
232
La Birdotimigilo Petas Helpon
metis plurajn grandajn sigelringojn sur la pintojn de
la kornoj de la Gumpo, kvankam tiu strangulo ŝajne
tute ne dankemis pro la atento.
Mallumo baldaŭ trafis ilin, kaj Tip kaj la Ŝancel-
Insekto ekdormis dum la aliaj sidis pacience por
atendi la tagiĝon.
Sekvamatene ili prave gratulis sin pro la uzebleco
de la Gumpo; ĉar je la tagiĝo granda grego de
Monedoj alvenis por unulasta batalo por reposedi la
neston.
Sed niaj aventurantoj ne paŭzis por atendi la
batalon. Kiel eble plej rapide ili suriris la sid-
kusenojn de la sofoj, kaj Tip ordonis ke la Gumpo
ekflugu.
Tuj ĝi leviĝis en la aeron, la flugilegoj batis forte
kaj regule, kaj post kelkaj momentoj ili estis tiom
distancaj de la nesto ke la kriĉantaj Monedoj
reposedis sian neston tute sen provi sekvi ilin.
La Aĵo flugis rekte norden, retrenirante la direkton
el kiu ĝi venis. Nu, tion opiniis la Birdotimigilo, kaj
la aliaj akordis ke la Birdotimigilo plej bone taksas la
direkton. Preterfluginte plurajn urbojn kaj vilaĝojn la
Gumpo portadis ilin alte super larĝa ebenaĵo kie
domoj aspektis pli kaj pli maldense ŝutitaj ĝis ili
233
La Eksterordinara Lando Oz
plene malaperis. Sekvis la larĝa, sabla dezerto kiu
apartigas la reston de la mondo de la Lando Oz, kaj
antaŭ la tagmezo ili vidis la kugloformajn domojn
kiuj pruvis ke ili jam reestas inter la bordoj de sia
hejmlando.
“Sed la domoj kaj bariloj estas bluaj,” diris la
Stana Lignohakisto, “tio indikas ke ni estas en la
Lando de la Manĝtuloj, do tre malproksime de
Glinda la Bona.”
“Kion ni faru?” demandis la knabo, turninte sin
por rigardi ilian gvidanton.
“Mi ne scias,” respondis la Birdotimigilo, malkaŝe.
“Se ni estus ĉe la Smeralda Urbo ni povus iri rekte
suden kaj tiel atingi nian celon. Sed ni devas ne iri
al la Smeralda Urbo, kaj la Gumpo verŝajne portas
nin pli kaj pli misdirekten per ĉiu flugilbato.”
“Do la Ŝancel-Insekto devos gluti duan pilolon,”
diris Tip, decideme, “kaj dezir u ke ni ir u
ĝustadirekten.”
“ B o n e , ” r e s p o n d i s l a M u l t e p l i g r a n d i g i t o ;
“konsentite.”
Sed kiam la Birdotimigilo serĉis en sia poŝo la
piproskatolon en kiu estis la du arĝentaj Dezirpiloloj,
ĝi ne troviĝis. Angoroplene, la veturantoj serĉadis la
234
La Birdotimigilo Petas Helpon
valoregan skatolon en ĉiu parto de la Aĵo; sed ĝi tute
malaperis.
Kaj la Gumpo pluflugadis, portante ilin kiu sciis
kien?
“Sendube mi lasis la piproskatolon en la nesto de
la Monedoj,” diris la Birdotimigilo, fine.
“Granda misfortuno,” la Stana Lignohakisto
deklaris. “Sed ne pli ol antaŭ ol ni trovis la
Dezirpilolojn.”
“Malpli,” respondis Tip; “ĉar la unu pilolo kiun ni
uzis ebligis ke ni eskapu el tiu nestaĉo.”
“Tamen estas tre domaĝe ke la aliaj du perdiĝis,
kaj mi meritas fortan riproĉon pro mia senzorgo,” la
Birdotimigilo respondis, pente. “Ĉar nia estas stranga
grupo kaj ni riskas akcidentojn ĉiumomente, kaj eĉ
nun ni eble proksimiĝas al nova danĝero.”
Neniu aŭdacis kontraŭdiri tion, kaj senĝoja silento
sekvis.
La Gumpo pluflugadis, senpaŭze.
Subite Tip surprizite elkriis.
“Ni atingis la Sudan Landon!” li kriis, “ĉar sub ni
ĉio estas ruĝa!”
Tuj ili ĉiuj klinis sin trans la sofodorsojn por
rigardi—kun escepto de Joĉjo, kiu ne volis riski novan
235
!(images/000081.png)
La Eksterordinara Lando Oz
perdon de sia kukurbokapo. Tute vere, la ruĝaj domoj
kaj bariloj kaj arboj indikis ke ili estas en la regno
de Glinda la Bona; kaj baldaŭ, dum ili pluglitadis, la
Stana Lignohakisto rekonis la vojojn kaj konstruaĵojn
kiujn ili superflugadis, kaj ŝanĝis iomete la flugon de
La Birdotimigilo Petas Helpon
la Gumpo por ke ili atingu la palacon de la fama
Sorĉistino.
“Bone!” kriis la Birdotimigilo, ĝojoplene. “Ni ne
bezonas la perditajn Dezirpilolojn nun, ĉar ni atingis
nian celon.”
Iom post iom la Aĵo malleviĝis al la tero kaj fine
ĝi haltis en la belaj ĝardenoj de Glinda, kuŝiĝante sur
veluran verdan gazonon proksime al fonto kiu ĵetis
fluojn de brilantaj gemoj, anstataŭ akvo, alten en la
aeron, de kie ili falis kun mallaŭta, tinta sono en la
ĉizitan marmoran bazenon lokitan por ricevi ilin.
Ĉio en la ĝardenoj de Glinda estis belega, kaj dum
niaj veturantoj ĉirkaŭrigardadis admirante, kompanio
da soldatinoj silente alvenis kaj ĉirkaŭis ilin. Sed tiuj
soldatinoj de la granda Sorĉistino estis tute malsimilaj
al tiuj de la Revolucia Armeo de Zingibra, kvankam
ankaŭ ili estis knabinoj. Ĉar la soldatinoj surhavis
bone zorgitajn uniformojn kaj portis glavojn kaj
lancojn; kaj ili marŝadis lerte kaj precize laŭ maniero
kiu pruvis ke ili estis bone trejnitaj pri militado.
La K apitanino komandanta la gr upon de
soldatinoj—ili estis la privataj Gardistinoj de
Glinda—tuj rekonis la Birdotimigilon kaj la Stanan
Lignohakiston, kaj salutis ilin respektoplene.
237
!(images/000029.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Bonan tagon!” diris la Birdotimigilo, ĝentile
forprenante sian ĉapelon, dum la Stana Lignohakisto
soldate salutis; “ni venis por peti renkonti vian belan
Regantinon.”
“Glinda jam estas en sia palaco, atendante vin,”
respondis la Kapitanino; “ĉar ŝi antaŭvidis vian venon
longe antaŭ ol vi alvenis.”
“Strange!” diris Tip, mirante.
“Tute ne,” respondis la Birdotimigilo; “ĉar Glinda
la Bona estas potenca Sorĉistino, kaj nenio okazanta
en la Lando Oz estas nerimarkata de ŝi. Mi supozas
ke ŝi scias kial ni alvenis egalklare kiel ni mem.”
“Do kiel utilis veni?” demandis
Joĉjo, stulte.
“Por pruvi vin kukurbokapa!” kolere
respondis la Birdotimigilo. “Sed la
Sorĉistino atendas nin, do ni ne
prokrastu.”
La Birdotimigilo Petas Helpon
Do ĉiuj grimpis de la sofoj kaj sekvis la
Kapitaninon al la palaco—eĉ la Seg-Ĉevalo prenis
lokon en la stranga vico.
Sur sia trono el fajne fasonita oro sidis Glinda, kaj
ŝi apenaŭ nuligis rideton sian dum ŝiaj strangaspektaj
vizitantoj eniris kaj klinis sin antaŭ ŝi. Kaj la
Birdotimigilon kaj la Stanan Lignohakiston ŝi konis
kaj amis; sed la malgracia Kukurbokapo kaj la Multe
Pligrandigita Ŝancel-Insekto estis uloj kiajn ŝi neniam
antaŭe vidis, kaj ili aspektis eĉ pli strangaj ol la aliaj.
Kaj la Seg-Ĉevalo, nu li aspektis vivanta lignobloko;
kaj li klinis sin tiel rigide ke lia kapo frapis la
plankon, kio ridigis ne nur la soldatinojn sed ankaŭ
Glindan.
“Bonvolu permesi ke mi anoncu al via glora
moŝtino,” komencis la Birdotimigilo, solenavoĉe, “ke
m i a n S m e r a l d a n U r b o n k o n k e r i s a m a s o d a
senrespektaj knabinoj kun trikiloj, kiuj slavigis la
virojn, prirabis la stratojn kaj publikajn konstruaĵojn
prenante la smeraldajn gemojn, kaj uzurpis mian
tronon.”
“Mi jam sciis,” diris Glinda.
“Ili ankaŭ minacis detrui min, kaj ankaŭ la
plurajn bonajn amikojn kaj helpantojn kiujn vi vidas
239
La Eksterordinara Lando Oz
antaŭ vi,” pludiris la Birdotimigilo; “kaj se ni ne
eskapintus de ili, niaj vivoj jam delonge estus
estingitaj.”
“Mi jam sciis,” ripetis Glinda.
“Tial mi venis petegi vian helpon,” asertis la
Birdotimigilo, “ĉar mi kredas ke vi estas ĉiam preta
helpi la misfortunulojn kaj mistraktatojn.”
“Estas vero,” respondis la Sorĉistino, malrapide.
“Sed nun regas la Smeraldan Urbon Generalo
Zingibra, kiu proklamigis ke ŝi estas Reĝino. Kial mi
rajtas oponi ŝin?”
“Nu, ŝi ŝtelis mian tronon,” diris la Birdotimigilo.
“Kaj kial vi posedis la tronon?” demandis Glinda.
“Ĝin donis al mi la Sorĉisto de Oz kaj la popolo,”
respondis la Birdotimigilo, malkvieta pro la
demandoj.
“Kaj kiel akiris ĝin la Sorĉisto?” ŝi pludiris, severe.
“Oni informis min ke li prenis ĝin de Pastoria, la
antaŭa Reĝo,” diris la Birdotimigilo, konfuzita pro la
severa rigardo de la Sorĉistino.
“Sekve,” deklaris Glinda, “la trono de la Smeralda
Urbo apartenas nek al vi nek al Zingibra, sed al tiu
Pastoria de kiu uzurpis ĝin la Sorĉisto.”
“Vero,” agnoskis la Birdotimigilo, humile; “sed
240
!(images/000035.jpg)
GLINDA TRE ZORGE TRASERĈIS LA REGISTRON.
La Birdotimigilo Petas Helpon
Pastoria estas delonge morta, kaj necesas ke estu
anstataŭa reganto.”
“Pastoria havis filinon, kiu laŭrajte heredu la
tronon de la Smeralda Urbo. Ĉu vi sciis tion?”
demandis la Sorĉistino.
“Ne,” respondis la Birdotimigilo. “Sed se la
knabino ankoraŭ vivas, mi ne kontraŭstaros ŝin.
Kontentigos min la forpelo de Zingibra, ĉar ŝi estas
uzurpintino, kaj mi ne repostulos la tronon por mi.
Efektive, ne plezurigas esti Reĝo, precipe kiam oni
havas bonegan cerbon. Mi jam delonge scias ke por
mi taŭgas multe pli honorinda posteno. Sed kie estas
tiu knabino kiu posedas la tronon, kaj kiel ŝi
nomiĝas?”
“Ŝia nomo estas Ozma,” respondis Glinda. “Sed
mi vane klopodis trovi kie ŝi estas. Ĉar la Sorĉisto de
Oz, kiam li ŝtelis la tronon de la patro de Ozma,
sekrete kaŝis la knabinon ie. Kaj per magio kian mi
ne konas li ankaŭ malebligis ke eĉ mi—eksperta
Sorĉistino—trovu ŝin.”
“Tre strange,” interrompis la Ŝancel-Insekto,
pseŭdopompe. “Oni informis min ke la Mirinda
Sorĉisto de Oz estis nur ĉarlatano!”
“Absurde!” kriis la Birdotimigilo, tre kolera pro tiu
241
La Eksterordinara Lando Oz
diro. “Li donis al mi bonegan cerbon!”
“Neniel falsa estas mia koro,” anoncis la Stana
Lignohakisto, indigne rigardante la Ŝancel-Insekton.
“Eble oni misinformis min,” balbutis la Insekto,
retiretante sin; “mi mem ne konis la Sorĉiston.”
“Nu, ni ja konis lin,” rebatis la Birdotimigilo,
“kaj li estis tre potenca Sorĉisto, mi povas certigi
vin pri tio. Estas vere ke li kelkfoje iomete falsis
sian aspekton, sed se li ne estus potenca Sorĉisto,
kiel—mi demandas—kiel li povus kaŝi tiun
knabinon Ozma tiom sukcese ke neniu povas trovi
ŝin?”
“Mi—mi cedas al vi!” respondis la Ŝancel-Insekto,
humile.
“Vi neniam parolis pli sencoplene,” diris la Stana
Lignohakisto.
“Mi nepre devas denove provi trovi kie kaŝiĝis tiu
knabino,” diris la Sorĉistino, penseme. “En mia
biblioteko estas libro en kiu skribiĝis ĉiu ago de la
Sorĉisto dum li estis en nia Lando Oz—nu, ĉiu ago
kiun miaj spionoj povis observi. Tiun libron mi
atentege tralegos hodiaŭ nokte, kaj mi klopodos trovi
agojn kiuj eble helpos nin retrovi la perditan Ozman.
Intertempe, bonvolu distri vin en mia palaco kaj
242
La Birdotimigilo Petas Helpon
ordonu miajn servistinojn kvazaŭ ili estus la viaj. Mi
renkontos vin denove, morgaŭ.”
Per tiu gracia parolo Glinda forsendis la
aventurantojn, kaj ili komencis vagadi en la belaj
ĝardenoj, kie ili pasigis plurajn horojn ĝuante la
plaĉegaĵojn kiujn la Reĝino de la Sudlando metintis
ĉirkaŭ sian reĝinan palacon.
Sekvamatene ili rerenkontis Glindan, kiu diris al
ili:
“Mi tre zorge traserĉis la registron de la agoj de
l a S o r ĉ i s t o , k a j i n t e r i l i m i t r o v i s n u r t r i suspektindajn. Li manĝis fabojn per tranĉilo, li
sekrete vizitis maljunan Mombin trifoje, kaj li lamis
iomete je la maldekstra piedo.”
“Ha, tiu tria ago estas nepre suspektiga!” krietis la
Kukurbokapo.
“Ne nepre,” diris la Birdotimigilo; “eble suferigis
lin kalo. Laŭ mi, plej suspektigas ke li manĝadis
fabojn per tranĉilo.”
“Sed eble tiu estas ĝentila manĝomaniero en
Omaha, la glorega lando el kiu origine venis la
Sorĉisto,” proponis la Stana Lignohakisto.
“Povas esti,” agnoskis la Birdotimigilo.
“Sed kial,” demandis Glinda, “li trifoje sekrete
243
La Eksterordinara Lando Oz
vizitis maljunan Mombin?”
“Ha! Vere kial!” eĥis la Ŝancel-Insekto, impone.
“Ni scias ke la Sorĉisto instruis al la maljunulino
multajn magiaĵojn,” pludiris Glinda; “kaj li ne farus
tion se ŝi ne helpus lin iel. Do ni sendube prave
suspektas ke Mombi helpis lin kaŝi la knabinon
Ozma, la laŭrajtan heredantinon de la trono de la
Smeralda Urbo kaj do konstanta danĝero laŭ la
uzurpinto. Ĉar se la popolo scius ke ŝi vivas, ili rapide
Reĝinigus ŝin kaj redonus al ŝi ŝian laŭjustan
postenon.”
“Logika argumento!” kriis la Birdotimigilo. “Tute
sendube Mombi partoprenis en la fia afero. Sed kiel
helpas nin scii tion?”
“Necesas trovi Mombin,” respondis Glinda, “kaj
devigi ŝin informi pri kie ŝi kaŝis la knabinon.”
“Mombi estas nun kun Reĝino Zingibra, en la
Smeralda Urbo,” diris Tip. “Mombi faris la multajn
obstaklojn kontraŭ ni, kaj devigis Zingibran minaci
detr ui miajn amikojn kaj redoni min al la
magiulinaĉo.”
“Sekve,” decidis Glinda, “kun mia armeo mi marŝos
al la Smeralda Urbo kaj kaptos Mombin. Poste, eble
ni povos devigi ŝin diri la veron pri Ozma.”
244
!(images/000068.png)
La Birdotimigilo Petas Helpon
“Ŝi estas fimaljunulino!” komentis Tip, kiun
tremigis pensi pri la nigra poto de Mombi; “ankaŭ
obstina.”
“Ankaŭ mi estas tre obstina,” respondis la
Sorĉistino, ridetante dolĉe; “do mi tute ne timas
Mombin. Hodiaŭ mi faros ĉiujn necesajn preparojn,
kaj je la krepusko morgaŭmatene ni marŝos kontraŭ
la Smeraldan Urbon.”
“Ŝi estas fimaljunulino!”
!(images/000075.png)
!(images/000084.png)
La Armeo de Glinda la
Bona aspektis grandioza
k a j i m p o n a k i a m ĝ i
grupiĝis je la mateniĝo
antaŭ la pordego de la palaco. La
uniformoj de la soldatinoj estis belaj
kaj gajkoloraj, kaj iliaj arĝento-
pintaj lancoj estis brilantaj, la
longaj teniloj estis inkrustitaj per
perlamoto. La oficirinoj portis
akrajn, brilantajn glavojn, kaj
ŝildojn kovritajn per pavoplumoj; vere
ŝajnis ke neniu malamiko iel povus venki tiel gloran
armeon.
La Sorĉistino estis portata en bela palankeno, kiu
similis al la korpo de kaleŝo, kun pordoj kaj fenestroj
247
!(images/000092.png)
La Eksterordinara Lando Oz
kun silkaj kurtenoj; sed anstataŭ radoj, kiujn havas
kaleŝo, la palankeno restis sur du longaj, horizontalaj
stangoj, kiujn portis la ŝultroj de dekdu servistinoj.
La Birdotimigilo kaj liaj kamaradoj decidis veturi
en la Gumpo, por tiel povi egale rapidi kiel la armeo;
do, tuj kiam Glinda komencis kaj dum la reĝina
bando ludis inspiran muzikon kaj ŝiaj soldatinoj
formarŝis, niaj amikoj sursofiĝis kaj sekvis. La Gumpo
malrapide flugadis tuj super la palankeno en kiu
veturis la Sorĉistino.
“At e n t u , ” d i r i s l a
Stana Lignohakisto al la
Birdotimigilo, kiu sin
La Stana Lignohakisto Deŝiras Rozon
klinis trans la flankon por rigardi la armeon sub si.
“Ne falu.”
“Ne gravus,” komentis la edukita Ŝancel-Insekto;
“li ne povos rompiĝi, ĉar li ĉiam falos sur sian mono-
litan naturon.”
“Mi ordonis ke vi—” komencis Tip, riproĉavoĉe.
“Jes ja!” diris la Ŝancel-Insekto, tuje. “Pardonu
min. Mi strebos subpremi mian vortludemon.”
“Vi devos sukcesi pri tio,” deklaris la knabo. “Se
vi volas plu akompani nin.”
“Ve! Min plorigus apartiĝi de vi post tiom da
tempo!” murmuris la Insekto, emocie; do Tip forlasis
la temon.
La armeo plumarŝadis senpaŭze, sed kiam noktiĝis
ili ankoraŭ ne atingis la murojn de la Smeralda Urbo.
Tamen, per la malforta lumo de la nova luno, la
soldatinoj de Glinda ĉirkaŭis la urbon kaj starigis
siajn skarlatajn silkajn tendojn sur la verda herbaro.
La tendo de la Sorĉistino estis pli granda ol la aliaj,
kaj konsistis el pure blanka silko, kaj super ĝi flirtadis
skarlataj flagoj. Oni starigis tendon ankaŭ por la
Birdotimigilo kaj liaj amikoj; kaj post tiuj preparoj,
laŭ militistaj precizo kaj rapido, la armeo eniris siajn
tendojn por ripozi.
249
!(images/000100.png)
La Eksterordinara Lando Oz
Multe miregis Reĝino Zingibra la postan matenon
kiam ŝiaj soldatinoj alkuris por informi ŝin pri
la grandega armeo ĉirkaŭanta ilin. Ŝi tuj grimpis
la ŝtupojn de alta turo de la reĝa palaco kaj
ĉiudirekte vidis standardojn flirtantajn, kaj
la granda blanka tendo de Glinda staris
rekte antaŭ la pordoj.
“Nepre ni venkiĝos!” kriis Zingibra,
malespere; “ĉar kiel povos niaj trikiloj superi
la longajn lancojn kaj timigajn glavojn de
niaj malamikinoj?”
“Estos plej bone,” diris knabino, “ke ni
cedu kiel eble plej rapide, por ke ni ne
vundiĝu.”
“Tute ne,” respondis Zingibra, pli kuraĝe.
“La malamikinoj plu estas ekster la muroj,
do ni penu akiri pli da tempo per inter-
traktado kun ili. Iru kun pacflago al Glinda
kaj demandu al ŝi kial ŝi aŭdacis invadi mian
regnon, kaj kion ŝi postulas.”
Do la knabino trairis la pordegon,
portante blankan standardon por indiki ke ŝi
celas pacon, kaj iris al la tendo de Glinda.
“Diru al via Reĝino,” diris la Sorĉistino
250
La Stana Lignohakisto Deŝiras Rozon
al la knabino, “ke ŝi transdonu al mi maljunan Mombin
kiel kaptitinon. Se ŝi faros tion, mi ne plu ĝenos ŝin.”
Nu, kiam la Reĝino ricevis tiun komunikon ĝi tre
ĉagrenis ŝin, ĉar Mombi estis ŝia ĉefa konsilistino, kaj
Zingibra multe timis la maljunulinaĉon. Sed ŝi alvokis
Mombin, kaj raportis al ŝi kion diris Glinda.
“Mi antaŭvidas danĝeron por ni ĉiuj,” murmuris la
maljuna magiulino, rigardinte en magian spegulon
kiun ŝi portis en poŝo. “Sed eble ni tamen sukcesos
eskapi per trompo, eĉ kvankam tiu Sorĉistino opinias
sin tre lerta.”
“Ĉu ne estus pli sendanĝere ke mi transdonu vin al
ŝi?” demandis Zingibra, nervoze.
“Per tio vi perdus la tronon de la Smeralda Urbo!”
respondis la magiulino, emfaze. “Sed se vi permesos ke
mi agu laŭ mia volo, mi facile savos kaj vin kaj min.”
“Do agu laŭvole,” respondis Zingibra, “ĉar estas tre
aristokratece esti Reĝino, kaj mi ne volas devi reiri al mia
hejmo kaj ordigi litojn kaj lavi telerojn por mia patrino.”
Do Mombi alvokis Ĵelean Konfitaĵon kaj faris certan
magian riton kiun ŝi konis. La rezulto de la sorĉo estis
ke Ĵelea ekaspektis tute kiel Mombi, kaj la maljuna
magiulino eksimiliĝis al la knabino tiom precize, ke
ŝajnis neeble ke iu povus rekoni la trompon.
251
!(images/000054.png)
La Eksterordinara Lando Oz
“Nun,” diris maljuna Mombi al la Reĝino, “viaj
soldatinoj transdonu ĉi tiun knabinon al Glinda. Ŝi
kredos havi la veran Mombin do ŝi reiros tuj al sia
propra lando en la sudo.”
Do Ĵelea, lamanta kvazaŭ maljunulino, estis
kondukita tra la urbopordegoj al Glinda.
“Jen la persono kiun vi postulis,” diris unu el la
gardistinoj, “kaj nia Reĝino nun petas ke vi foriru,
laŭ via promeso, kaj ne plu ĝenu nin.”
“Tion mi nepre faros,” respondis Glinda, tre
plaĉita; “se vere ĉi tiu estas la ĝusta persono, same
kiel ŝi aspektas.”
“Certe ŝi estas maljuna Mombi,” diris la gardistino,
kiu kredis diri la veron; kaj la soldatoj de Zingibra
252
La Stana Lignohakisto Deŝiras Rozon
reiris tra la urbaj pordoj.
La Sorĉistino tuj vokis la Birdotimigilon kaj liajn
amikojn al sia tendo, kaj komencis demandadi al la
laŭsupoza Mombi pri la perdita knabino Ozma. Sed
Ĵelea tute nenion sciis pri tiu temo, kaj baldaŭ ŝi tiom
nervoziĝis pro la demandado ke ŝi komencis plori, kio
multe surprizis Glindan.
“Jen stulta trompaĵo!” diris la Sorĉistino, kaj ŝiaj
okuloj brilegis kolere. “Ĉi tiu ne estas Mombi, estas
alia persono kiu pro sorĉo aspektas kiel ŝi! Diru al
mi,” ŝi ordonis, turniĝinte al la tremanta knabino,
“vian veran nomon!”
Tion Ĵelea ne kuraĝis diri, ĉar ŝin minacis mortigi
la magiulino se ŝi konfesos la fraŭdon. Sed Glinda,
kvankam dolĉa kaj bela, komprenis magion multe pli
bone ol ĉiu alia persono en la Lando Oz. Do per
kelkaj potencaj vortoj kaj stranga gesto, ŝi rapide
transformis la knabinon kaj redonis al ŝi ŝian veran
formon, kaj samtempe maljuna Mombi, tre
malproksime en la palaco de Zingibra, subite reakiris
siajn proprajn malrektan formon kaj aspektaĉon.
“Nu, ŝi estas Ĵelea Konfitaĵ!” kriis la Birdotimigilo,
rekonante ke la knabino estas malnova amikino lia.
“Nia interpretistino!” diris la Kukurbokapo, plaĉe
253
!(images/000096.png)
ridetante.
Glinda devigis Ĵelean rakonti pri la trompo farita
de maljuna Mombi, kaj ŝi ankaŭ petis protekton de
Glinda, kion la Sorĉistino volonte promesis. Sed nun
Glinda vere koleregis, kaj sendis komunikon al
Zingibra ke la fraŭdo koniĝis kaj ke ŝi devas
transdoni la veran Mombin, ĉar se ne, ŝi suferos pro
neelporteblaj konsekvencoj. Zingibra anticipis tiun
komunikon, ĉar la ŝorĉistino bone komprenis, kiam ŝi
rericevis sian naturan formon, ke Glinda eltrovis la
trompon. Sed la fia maljunulino jam elpensis novan
trompon, kaj devigis Zingibran promesi plenumi ĝin.
254
La Stana Lignohakisto Deŝiras Rozon
Do la Reĝino diris al la heroldino de Glinda:
“Diru al via estrino ke mi tute ne trovas Mombin;
sed Glinda povos eniri la urbon kaj mem serĉi la
maljunulinon. Ŝi ankaŭ povas kunvenigi siajn
amikojn, se ŝi volas. Sed se ŝi ne trovos Mombin
antaŭ ol la suno subiros, la Sorĉistino devos promesi
foriri pace kaj ne plu ĝeni nin.”
Glinda akceptis la proponon, ĉar ŝi bone sciis ke
Mombi estas ie en la urbo. Do Zingibra malfermigis
la pordegojn de la urbo, kaj Glinda enmarŝis, sekvate
de kompanio de ŝiaj soldatinoj, kaj poste sekvis la
Birdotimigilo kaj la Stana Lignohakisto, dum Joĉjo
Kukurbokapo rajdis sur la Seg-Ĉevalo, kaj la Edukita,
Multe Pligrandigita Ŝancel-Insekto digne marŝis
malantaŭ ili. Tip marŝis apud la Sorĉistino, ĉar
Glinda ekamis la knabon multe.
Kompreneble Mombi tute ne intencis troviĝi de
Glinda; do, dum ŝiaj malamikoj marŝadis laŭ la strato,
la magiulino transformis sin en ruĝan rozon kreskantan
sur arbusto en la ĝardeno de la palaco. Lerta plano,
trompo kian ne suspektis Glinda. Do pluraj valoregaj
horoj perdiĝis per vana serĉado je Mombi.
Kiam proksimiĝis la sunsubiro la Sorĉistino
komprenis ke ŝin venkis la supera malico de la tre
255
!(images/000095.png)
La Eksterordinara Lando Oz
aĝa magiulino; do ŝi ordonis al siaj sekvantinoj marŝi
el la urbo retren al siaj tendoj.
Ĝuste tiam serĉadis la Birdotimigilo kaj liaj
kamaradoj en la ĝardeno de la palaco, kaj senespere
ili turnis sin por obei la ordonon de Glinda. Sed
antaŭ ol foriri el la ĝardeno, la Stana Lignohakisto,
kiu amis florojn, ŝance rimarkis grandan ruĝan rozon
kreskantan sur arbusto; do li deŝiris la floron kaj fiksis
ĝin en la stanan butontruon de sia stana brusto.
Dum li faris tion, li kredis aŭdi mallaŭtan ĝemon el
la rozo; sed li tute ne atentis tiun sonon, kaj tiel Mombi
estis portata el la urbo en la tendaron de Glinda kaj tute
neniu suspektis ke ilia serĉo tiel sukcesis.
!(images/000013.jpg)
LA STANA LIGNOHAKISTO DEŜIRAS LA ROZON.
!(images/000024.png)
Unue la magiulino timis kiam ŝi trovis sin kaptita de
la malamikoj; sed baldaŭ ŝi decidis ke ŝi estas egale
sekura en la butontruo de la Stana Lignohakisto kiel
sur arbusto. Ĉar neniu sciis ke la rozo kaj Mombi estas
unusama afero, kaj nun kiam ŝi estis ekster la urboj de
la Urbo la eblo eskapi Glindan estis multe pli granda.
“Sed ne necesas rapidi,” pensis Mombi. “Mi
atendos dum kelka tempo kaj ĝuos la humiliĝon de
tiu Sorĉistino kiam ŝi trovos ke mi superis ŝin.”
Do dum la tuta nokto la rozo restis trankvile sur
la brusto de la Stana Lignohakisto, kaj en la mateno,
kiam Glinda vokis niajn amikojn al interkonsilado,
Noĉjo Hakisto kunportis sian belan floron al la
blanka silka tendo.
257
!(images/000034.png)
“Ial,” diris Glinda, “ni ne sukcesis trovi tiun
malican maljunan Mombin; do mi kredas ke nia
ekspedicio fiaskis. Kaj mi bedaŭras tion, ĉar sen nia
helpo malgranda Ozma neniam estos savita kaj ne
rericevos sian justan postenon kiel Reĝino de la
Smeralda Urbo.”
“Ni ne cedu tro facile,” diris la Kukurbokapo. “Ni
faru ion alian.”
“Certe io alia estas farenda,” respondis Glinda,
ridetante; “sed mi ne komprenas kiel min tiom facile
venkis maljuna magiulino kiu scias multe malpli da
magio ol mi mem.”
“Dum ni estas ĉi tie, mi opinias ke estos saĝe ke
ni konkeru la Smeraldan Urbon por Princino Ozma,”
diris la Birdotimigilo. “Kaj dum la knabino restos
kaŝita, mi volonte regos anstataŭ ŝi, ĉar mi komprenas
la regarton pli bone ol Zingibra.”
258
La Transformiĝo de Maljuna Mombi
“Sed mi promesis ne ĝeni Zingibran,” kontraŭis
Glinda.
“Mi invitas vin ĉiujn reiri kun mi al mia regno—
pli ĝuste, Imperio,” diris la Stana Lignohakisto,
ĝentile inkluzivante la tutan gr upon per reĝa
braketendo. “Multe plezurigos min gastigi vin en mia
kastelo, kie estas sufiĉa spaco kaj pli ol sufiĉa. Kaj se
iu el vi deziros kovriĝi per tavolo el nikelo, mia
servisto faros tion tute senpage.”
Dum la Hakisto parolis la okuloj de Glinda
rimarkis la rozon en lia butontruo, kaj nun ŝi imagis
vidi la grandajn ruĝajn foliojn de la floro iom tremeti.
Tio tuj suspektigis ŝin, kaj post momento la
Sorĉistino decidis ke la ŝajnrozo estis nur Mombi
transformita. Sammomente Mombi sciis ke ŝi estas
trovita kaj devas rapide plani eskapon, kaj ĉar ŝi facile
transformiĝis ŝi tuj formiĝis kiel Ombro kaj glitis laŭ
la muro de la tendo cele la elirejon, planante tiel
malaperi.
Sed Glinda ne nur estis egale imagema, ŝi estis
multe pli sperta ol la magiulino. Do ŝi paŝis al la
malfermaĵo de la tendo longe antaŭ ol ĝin atingis la
Ombro, kaj per manskuo ŝi fermis la malfermaĵon tiel
perfekte ke Mombi ne povis trovi sufiĉe larĝan
259
La Eksterordinara Lando Oz
fendeton kiun ŝi povus trairi. La Birdotimigilo kaj liaj
amikoj estis multe surprizitaj de la agoj de Glinda,
ĉar neniu el ili rimarkis la Ombron. Sed la Sorĉistino
diris al ili:
“Restu tute senmove, ĉiuj! Ĉar la maljuna
magiulino estas kun ni eĉ nun, en ĉi tiu tendo, kaj
mi esperas kapti ŝin.”
Tiuj vortoj tiom alarmis Mombin ke ŝi tuj
transformis sin el ombro en Nigran Formikon, kaj en
tiu formo ŝi rampis trans la teron, serĉante fendeton
aŭ kavaĵon en kiu ŝi povus kaŝi sian korpeton.
Bonsorte, la tero sur kiu la tendo estis starigita, tuj
antaŭ la urbopordoj, estis malmola kaj glata; kaj dum
la Formiko plu rampadis, Glinda vidis ĝin kaj rapidis
antaŭen por kapti ĝin. Sed, ĝuste kiam ŝia mano
subiris, la magiulino, nun preskaŭ freneza pro timo,
lastafoje transformiĝis, kaj en la formo de giganta
Grifo ŝi ĵetis sin tra la muron de la tendo—disŝirante
la silkon per sia salto—kaj post momento jam
forkuradis rapide kiel kirlovento.
Glinda ne hezitis sekvi. Ŝi saltis sur la dorson de
la Seg-Ĉevalo kaj kriis:
“Nun pruvu ke vi rajtas vivi! Kuru—kuru—kuru!”
La Seg-Ĉevalo kuris. Fulme li sekvis la Grifon, liaj
260
!(images/000002.png)
La Transformiĝo de Maljuna Mombi
lignaj kruroj movis sin tiom rapide ke ili briletis
kvazaŭ la radioj de stelo. Antaŭ ol niaj amikoj povis
reĝustiĝi el sia surprizo kaj la Grifo kaj la Seg-Ĉevalo
estis preter ilia vidpovo.
“Ni sekvu!” kriis la Birdotimigilo.
Ili kuris al kie kuŝas la Gumpo kaj rapide sinĵetis
sur ĝin.
“Flugu!” ordonis Tip, fervore.
“Kien?” demandis la Gumpo, per sia trankvila voĉo.
“Mi ne scias,” respondis Tip, kiu estis tre nervoza
pro la prokrasto; “sed se vi enaeriĝos, mi kredas ke
La Eksterordinara Lando Oz
ni vidos kiudirekten iris Glinda.”
“Bone,” respondis la Gumpo, trankvile; kaj ĝi
etendis siajn flugilegojn kaj alten iris en la aero.
Tre malproksime, trans la kampoj, nun videblis du
etaj makuloj rapidantaj unu post la alia, kaj ili sciis ke
la makuloj sendube estas la Grifo kaj la Seg-Ĉevalo. Do
Tip atentigis la Gumpon pri ili, kaj ordonis ke la besto
strebu atingi la du magiulinojn. Sed, kvankam la flugo
de la Gumpo estis rapida, la sekvato kaj sekvanto sin
movis pli rapide, kaj post kelkaj momentoj ne plu estis
videblaj sur la malklara horizonto.
“Tamen ni plu sekvu ilin,” diris la Birdotimigilo;
“ĉar la Lando Oz estas malgranda do ili nepre devos
ambaŭ halti post nelonge.”
Maljuna Mombi opiniis sin tre saĝa pro sia decido
fariĝi Grifo, ĉar ĝiaj kruroj estis rapidegaj kaj ĝia forto
pli longedaŭra ol tiu de aliaj bestoj. Sed ŝi ne kalkulis
pri la senlaca energio de la Seg-Ĉevalo, kies lignaj
kruroj povis kuri dum multaj tagoj sen malrapidiĝi.
Tial, post horo da kuregado, la spirado de la Grifo
komencis malfortiĝi, kaj ĝi anhelis kaj doloroplene
strebis spiri, kaj movis sin multe malpli rapide ol
antaŭe. Ĝi atingis la randon de la dezerto kaj
komencis kuri trans la profundan sablon. Sed ĝiaj lacaj
262
!(images/000007.png)
La Transformiĝo de Maljuna Mombi
piedoj profundiĝis en la sablon kaj post kelkaj minutoj
la Grifo kolapsis, plene senforta, kaj kuŝis senmove sur
la dezerto.
Glinda atingis ĝin post momento, rajdante la
ankoraŭ viglan Seg-Ĉevalon; kaj malvolvinte maldikan
oran fadenon ligitan al sia zono la Sorĉistino ĵetis ĝin
super la kapon de la anhelanta senhelpa Grifo, kaj tiel
detruis la magian kapablon de la transformita Mombi.
Ĉar la besto, tremante severe, ekmalaperis, kaj en ĝia
loko videblis la maljuna magiulino, sovaĝe rigardanta la
serenan kaj belan vizaĝon de la Sorĉistino.
!(images/000080.png)
!(images/000017.png)
“Mi kaptis vin, kaj estas senutile plu barakti,” diris
Glinda, per sia mola, dolĉa voĉo. “Kuŝu senmove dum
momento, ripozetu, poste mi reportos vin al mia
tendo.”
“Kial vi serĉas min?” demandis Mombi, ankoraŭ
apenaŭ kapabla klare paroli pro manko de spiro.
“Kion mi faris kontraŭ vi, kial vi persekutas min?”
“Nenion vi faris kontraŭ mi,” respondis la milda
Sorĉistino; “sed mi suspektas ke vi faris plurajn
fiagojn; kaj se mi trovos ke vi vere misuzis vian
magiscion, mi punos vin severe.”
“Mi defias vin!” raspis la maljunulinaĉo. “Vi ne
aŭdacus damaĝi min!”
Ĝuste tiam la Gumpo alflugis ilin kaj stariĝis sur la
dezertan sablon apud Glinda. Niaj amikoj ĝojis trovi ke
265
La Eksterordinara Lando Oz
Mombi fine estas kaptita, kaj post rapida interkonsiliĝo
ili decidis ke ĉiuj reiru en la Gumpo al la tendaro. Do
ili enĵetis la Seg-Ĉevalon, kaj poste Glinda, ankoraŭ
tenante finon de la ora fadeno kiu estis ĉirkaŭ la kolo
de Mombi, devigis la kaptitinon grimpi sur la sofojn. La
aliaj nun sekvis, kaj Tip ordonis al la Gumpo reiri.
La veturo fariĝis senĝene, Mombi sidis sur sia loko
malĝoj- kaj sever-miene, ĉar la maljunulinaĉo estis
tute senhelpa dum restis la magia fadeno ĉirkaŭ ŝia
kolo. La armeo salutis la revenon de Glinda per laŭtaj
bonvenigaj krioj, kaj la grupo de amikoj rekuniĝis
baldaŭ en la reĝina tendo, kiun oni zorge riparis dum
ilia foresto.
“Nun,” diris la Sorĉistino al Mombi, “mi volas ke
vi diru al ni kial la Mirinda Sorĉisto de Oz vizitis vin
trifoje, kaj kio okazis al la infano Ozma, kiu kuriozege
malaperis.”
La magiulino rigardis Glindan defie, kaj neniun
vorton parolis.
“Respondu!” kriis la Sorĉistino.
Sed ankoraŭ Mombi silentis.
“Eble ŝi ne scias,” komentis Joĉjo.
“Bonvolu silenti,” diris Tip. “Vi eble fuŝos ĉion pro
via stulteco.”
266
Princino Ozma de Oz
“Jes, kara Paĉjo!” respondis la Kukurbokapo, humile.
“Plezurege mi estas Ŝancel-Insekto!” murmuris la
Multe Pligrandigita Insekto, mallaŭte. “Oni ne povas
atendi fluon de saĝeco el kukurbo.”
“Nu,” diris la Birdotimigilo, “kiel ni paroligos
Mombin? Se ŝi ne informos nin pri kion ni volas scii,
estos tute senutila ŝia kaptiĝo.”
“ E b l e n i p r o v u a m o n , ” p r o p o n i s l a S t a n a Lignohakisto. “Mi aŭdis ke amo povas venki kiun ajn,
ne grave kiom malbelan.”
Aŭdinte tion la magiulino turnis sin por firigardi lin
tiom aĉe ke la Stana Lignohakisto humiligite retiris sin.
Glinda zorge konsideradis kion fari; nun ŝi sin turnis
al Mombi kaj diris:
“Nenion vi gajnos, mi certigas vin, per tia defiado.
Ĉar mi firme intencas scii la veron pri la knabino
Ozma, kaj se vi ne diros al mi ĉion kion vi scias, mi
certe mortigos vin.”
“Ho, ne! Ne faru tion!” kriis la Stana Lignohakisto.
“Estus fie mortigi iun ajn—eĉ maljunan Mombin.”
“Estas nur minaco,” respondis Glinda. “Mi ne
mortigos Mombin, ĉar ŝi preferos diri al mi la veron.”
“Ha, mi komprenas,” diris la stanulo, multe
trankviligita.
267
La Eksterordinara Lando Oz
“Se mi diros al vi kion ajn vi volas scii,” diris
Mombi, parolante tiom subite ke ŝi tremigis ilin ĉiujn.
“Kion vi faros al mi poste?”
“Se vi faros tion,” respondis Glinda, “mi nur
postulos ke vi trinku potencan fluaĵon kiu forgesigos
en vi la tutan magion kiun vi lernis.”
“Sed mi fariĝus senhelpa maljunulino!”
“Sed vi vivus,” diris la Kukurbokapo, konsole.
“Nepre silentu!” diris Tip, nervoze.
“Mi penos,” respondis Joĉjo; “sed vi agnoskas ke
vivi estas bone.”
“Precipe se oni estas Plene Edukita,” diris la
Ŝancel-Insekto, aprobe skuante sian kapon.
“Elektu,” Glinda diris al maljuna Mombi, “inter
morto se vi plu silentos, kaj perdo de via magikapablo
se vi diros al mi la veron. Mi opinias ke vi preferos vivi.”
Mombi malkviete rigardis la Sorĉistinon, kaj vidis
ke ŝi plene seriozas kaj ne toleros trompon. Do ŝi
respondis, malrapide:
“Mi respondos viajn demandojn.”
“Tion mi supozis,” diris Glinda agrablatone. “Vi
saĝe elektis, mi certigas vin.”
Ŝi gestis al unu el siaj Kapitaninoj, kiu portis al ŝi
belan oran kesteton. El ĝi la Sorĉistino tiris grandegan
268
Princino Ozma de Oz
blankan perlon, ligitan al maldika ĉeno kiun ŝi metis
ĉirkaŭ sian kolon tiel ke la perlo restis sur ŝia brusto,
tuj super la koro.
“Nun,” diris ŝi, “mia unua demando: Kial la
Sorĉisto trifoje vizitis vin?”
“Ĉar mi rifuzis viziti lin,” respondis Mombi.
“Tio ne estas respondo,” diris Glinda, severe. “Diru
al mi la veron.”
“Nu,” respondis Mombi, rigardante malsupren, “li
vizitis min por lerni la recepton kiun mi uzas por
biskvitoj.”
“Rigardu!” ordonis la Sorĉistino.
Mombi obeis.
“Kiukolora estas mia perlo?” diris Glinda.
“Ĝi—ĝi estas nigra!” respondis la maljuna
magiulino, mirante.
“Do vi mensogis al mi!” kriis Glinda, kolere. “Nur
kiam vi diros la veron restos mia magia perlo pure
blanka.”
Mombi nun komprenis ke estas senutile peni
trompi la Sorĉistinon; do ŝi diris, intertempe sulkante
la frunton pro sia venkiĝo:
“La Sorĉisto portis al mi la knabineton Ozma, kiu
tiutempe estis nur bebo, kaj petis min kaŝi la infanon.”
269
La Eksterordinara Lando Oz
“Tion mi supozis,” deklaris Glinda, trankvile.
“Kion li donis al vi pro via helpo?”
“Li instruis al mi ĉiujn siajn magiaĵojn. Kelkaj
estis aŭtentikaj, kaj kelkaj estis fraŭdaj; sed mi fidelis
al mia promeso.”
“Kion vi faris pri la knabino?” demandis Glinda;
kaj je tiu demando ĉiu antaŭen klinis sin por atente
aŭskulti la respondon.
“Mi sorĉis ŝin,” respondis Mombi.
“Kiel?”
“Mi transformis ŝin kaj faris el ŝi—el ŝi—”
“Kion el ŝi?” demandis Glinda, kiam la magiulino
hezitis.
“Knabon!” diris Mombi, malaltavoĉe.
“Knabon!” eĥis ĉiu voĉo; kaj, ĉar ili sciis ke tiu
maljunulino prizorgis Tipon ekde lia bebeco, ĉiuj
okuloj turniĝis al kie staras la knabo.
“Jes,” diris la maljuna magiulino, jese skuante sian
kapon; “jen Princino Ozma—la infano portita al mi
de la Sorĉisto kiu ŝtelis la tronon de ŝia patro. Jen la
vera reganto de la Smeralda Urbo!” kaj ŝi per sia
longa osteca fingro rekte indikis la knabon.
“Mi!” kriis Tip, miregante. “Mi ne estas Princino
Ozma—mi ne estas knabino!”
270
!(images/000009.png)
MOMBI PER SIA LONGA OSTECA FINGRO INDIKIS LA KNABON.
La Eksterordinara Lando Oz
Glinda ridetis, kaj irinte al Tip ŝi prenis lian
malgrandan brunan manon per sia delikata blanka
mano.
“Vi ne estas knabino ĝuste nun,” diris ŝi mildatone,
“ĉar Mombi transformis vin en knabon. Sed vi naskiĝis
knabino, kaj ankaŭ Princino; do vi devos repreni vian
ĝustan formon, por ke vi fariĝu Reĝino de la Smeralda
Urbo.”
“Ho, lasu Zingibran resti la Reĝino!” kriis Tip,
preta plori. “Mi volas resti knabo, kaj veturi kun la
Birdotimigilo kaj la Stana Lignohakisto, kaj la Ŝancel-
Insekto, kaj Joĉjo—jes! kaj kun mia amiko la Seg-
Ĉevalo—kaj la Gumpo! Mi ne volas esti knabino!”
“Ne timu, amiketo,” diris la Stana Lignohakisto,
konsole; “ne doloras esti knabino, oni diras; kaj ni ĉiuj
restos viaj fidelaj amikoj. Kaj, senkaŝe parolante, mi
ĉiam opiniis knabinojn pli agrablaj ol knaboj.”
“Nu, egale agrablaj,” diris la Birdotimigilo, karese
frapetante la kapon de Tip.
“Kaj egale bonaj studentoj,” proklamis la Ŝancel-
Insekto. “Mi volonte fariĝos via instruisto, kiam vi
refariĝos knabino.”
“Sed—atendu!” diris Joĉjo Kukurbokapo, ĝeme: “se
vi fariĝos knabino, vi ne povos resti mia kara Paĉjo!”
272
!(images/000027.png)
LA GRIFO ĴETIS SIN TRA LA MURON DE LA TENDO.
!(images/000015.png)
“ N e , ” r e s p o n d i s Ti p , r i d a n t e m a l g r a ŭ s i a maltrankvilo; “kaj volonte mi perdos tiun parencecon.”
Poste li diris, heziteme, dum li turnis sin al Glinda:
“Mi provos dum kelka tempo—por trovi kiel estos. Sed
se al mi ne plaĉos esti knabino, vi devas promesi ke vi
refaros min knabo.”
“Nu,” diris la Sorĉistino, “mia magio ne povas fari
tion. Mi neniam faras transformojn, ĉar ili estas
nehonestaj, kaj neniu respektinda magiulino volas
doni malveran aspekton al io ajn. Nur senskrupulinoj
273
La Eksterordinara Lando Oz
uzas tiun arton, do mi devas postuli ke Mombi nuligu
sian ĉarmon kaj redonu al vi vian ĝustan formon. Ŝi
lastafoje faros magiaĵon.”
Nun, ĉar la vero pri Princino Ozma malkaŝiĝis, al
Mombi ne gravis la sorto de Tip; sed ŝi timis la
koleron de Glinda, kaj la knabo malavare promesis
prizorgi Mombin kiam ŝi maljuniĝos se li fariĝos
regantino de la Smeralda Urbo. Do la magiulino
konsentis fari la transformon, kaj tuj komenciĝis la
preparado de la evento.
Glinda ordonis ke ŝia propra reĝina sofo metiĝu en
la centron de la tendo. Sur ĝin metiĝis multaj kusenoj
kovritaj per rozkolora silko, kaj de ora stango super ĝi
pendis multaj ruĝetaj faldaĵoj el filandro, tute kaŝante
la internan parton.
La unua ago de la magiulino estis devigi la knabon
trinki magian fluaĵon kiu rapide dormigis lin profunde
kaj sensonĝe. Poste la Stana Lignohakisto kaj la
Ŝancel-Insekto zorge portis lin al la sofo kaj metis lin
sur la molajn kusenojn, kaj kuntiris la filandrajn
kurtenojn por kaŝi lin de ĉiuj.
La magiulino kaŭris sur la tero kaj flamigis sekajn
herbojn, kiujn ŝi tiris el sia brustvesto. Kiam la fajro
ardis klare maljuna Mombi disŝutis manplenon da
274
!(images/000014.png)
MOMBI SORĈAS.
La Eksterordinara Lando Oz
magia pulvoro sur la fajron, kiu tuj komencis estigi
riĉan violan vaporon, plenigante la tendon per sia
odoro kaj ternigante la Seg-Ĉevalon—kvankam oni
antaŭavertis lin resti silenta.
Dum la aliaj scivole rigardadis ŝin, la maljunulinaĉo
ĉantis verson ritme uzante vortojn kiujn neniu
komprenis, kaj klinis sian maldikan korpon sepfoje
super la fajron. Kaj nun la sorĉkanto ŝajnis kompleta,
ĉar la magiulino rektiĝis kaj kriis unu vorton, “Jeoŭa!”
laŭtavoĉe.
La vaporo forflosis; la aero reklariĝis; iom da freŝa
aero plenigis la tendon, kaj la ruĝetaj kurtenoj de la
sofo tremetis kvazaŭ movitaj de io malantaŭ ili.
Glinda marŝis al la baldakeno kaj apartigis la
silkajn kurtenojn. Ŝi klinis sin super la kusenojn,
etendis manon, kaj de la sofo leviĝis la formo de juna
knabino, freŝa kaj bela kiel maja mateno. Ŝiaj okuloj
brilis kvazaŭ du diamantoj, kaj ŝiaj lipoj ruĝetis kiel
turmalino. Laŭ ŝia dorso pendis ruĝoraj bukloj, kaj
maldika juvela cirklaĵo sidis super ŝiaj brovoj. Ŝiaj
silkogazaj roboj flosis ĉirkaŭ ŝi kvazaŭ nubo, kaj sur
ŝiaj piedoj estis delikataj satenaj pantfloj.
Vidante tiun belegulinon la malnovaj kamaradoj de
Tip rigardadis miroplene dum tuta minuto, kaj post tio
276
!(images/000021.png)
Princino Ozma de Oz
ĉiu kapo kliniĝis pro sincera admirado al la bela
Princino Ozma. La knabino mem rigardetis la
brilantan vizaĝon de Glinda, kiu brilas pro plezuro kaj
kontento, kaj post tio turnis sin al la aliaj. Parolante
la vortojn dolĉe malarogante, ŝi diris:
“Mi esperas ke neniu el vi malpli amos min nun ol
antaŭe. Mi restas la sama Tip, sciu; nur—nur—”
“Nur vi estas diferenca!” diris la Kukurbokapo; kaj
ĉiu opiniis ke tiu estis lia plej saĝa parolo dum lia tuta
vivo.
!(images/000056.png)
!(images/000028.png)
Kiam la miriga informo atingis la orelojn de Reĝino
Zingibra—ke Mombi la magiulino estas kaptita; ke ŝi
konfesis sian krimon al Glinda; ke oni trovis la delonge
perditan Princinon Ozma en, nekredeble, Tip—ŝi
ploris verajn larmojn de malĝojo kaj malespero.
“Ke mi devos,” ŝi ĝemis, “reginte kiel Reĝino, kaj
loĝinte en palaco, rekomenci purigadi plankojn kaj
kirli buteron! Estas nepenseble! Mi neniel konsentos!”
Do kiam ŝiaj soldatinoj, kiuj pasigis sian tempon
plejparte per kuirado de sukerfandaĵoj en la kuirejoj
de la palaco, konsilis al Zingibra ke ŝi rezistu, ŝi obeis
ilian malsaĝan babiladon kaj sendis akran defion al
Glinda la Bona kaj Princino Ozma. Rezultis
militdeklaro, kaj la tujsekvan tagon Glinda marŝis
kontraŭ la Smeraldan Urbon kun flirtantaj standardoj
279
La Eksterordinara Lando Oz
kaj ludantaj bandoj, kaj arbaro da brilantaj lancoj kiuj
briladis pro la radioj de la suno.
Sed kiam ĝi proksimiĝis al la muroj tiu brava
grupego ekhaltis; ĉar Zingibra fermis kaj baris ĉiun
pordon, kaj la muroj de la Smeralda Urbo estis altaj
kaj dikaj, konstr uite el multaj blokoj de verda
marmoro. Kiam ŝi trovis sian eniron barita, Glinda
klinis sian kapon por profunde pensadi, dum la
Ŝancel-Insekto diris, per sia plej pozitiva tono:
“Necesas sieĝi la urbon kaj malsatigi ĝin ĝis ĝi
cedos. Nenion alian ni povos fari.”
“Malprave,” respondis la Birdotimigilo. “Ni ankoraŭ
havas la Gumpon, kaj la Gumpo ankoraŭ povas flugi.”
La Sorĉistino turnis sin rapide kiam ŝi aŭdis liajn
vortojn, kaj sur ŝia vizaĝo nun estis brilanta rideto.
“Vi pravas,” ŝi krietis, “vi plenrajte fieras pro via
cerbo. Ni iru al la Gumpo tuj!”
Do ili trairis la armeon ĝis ili atingis la lokon,
proksime al la tendo de la Birdotimigilo, kie kuŝas la
Gumpo. Glinda kaj Princino Ozma eniris la unuaj, kaj
sidiĝis sur la sofojn. Sekvis la Birdotimigilo kaj liaj
amikoj, kaj restis sufiĉa spaco por Kapitanino kaj tri
soldatinoj, kiujn Glinda opiniis sufiĉaj kiel gardistinaro.
Nun, pro ordono de la Princino, la stranga Aĵo kiun
280
!(images/000032.png)
ili nomis Gumpo batis siajn palmfoliajn flugilojn kaj
enaeriĝis, portante la grupon de aventurantoj alte trans
la murojn. Ili ŝvebis super la palaco, kaj baldaŭ
rimarkis Zingibran legantan en hamako en la korto,
kie ŝi komforte legadis romanon kun verda kovrilo kaj
manĝadis verdajn ĉokoladojn, certa ke la muroj
protektos ŝin kontraŭ ŝiaj malamikinoj. Obeante
rapidan ordonon, la Gumpo surteriĝis sendanĝere en
tiun saman korton, kaj antaŭ ol Zingibra povis pli ol
nur krii, la Kapitanino kaj la tri soldatinoj elsaltis kaj
281
!(images/000036.png)
La Eksterordinara Lando Oz
kaptis la eksreĝinon, kaj fiksis fortikajn ĉenojn al ŝiaj
pojnoj.
Tiu ago efektive finis la militon; ĉar la Revolucia
Armeo cedis tuj kiam ili informiĝis pri la kaptiĝo de
Zingibra, kaj la Kapitanino marŝis sendanĝere laŭ la
stratoj ĝis la pordoj de la urbo, kiujn ŝi plene
malfermis. La bandoj ludis sian plej instigan muzikon
dum la armeo de Glinda marŝis en la urbon, kaj
heroldoj proklamis la venkiĝon de la aŭdaca Zingibra
kaj la altiĝon de la bela Princino Ozma sur la tronon
de siaj reĝaj prapatroj.
Tuj la viroj de la Smeralda Urbo formetis siajn
kuirvestojn. Kaj oni diras ke la virinojn tiom tedis
manĝi la kuiraĵojn de siaj edzoj ke ili ĉiuj ĝoje salutis
Riĉo pro Kontento
la venkiĝon de Zingibra. Estas certe ke, kurante al la
kuirejoj de siaj domoj, la bonaj edzinoj preparis tiom
bongustegajn festenojn por la lacaj viroj ke harmonio
tuj reestabliĝis en ĉiu familio.
La unua akto de Ozma devigis la Revolucian
Armeon redoni al ŝi ĉiun smeraldon kaj alian gemon
ŝtelitan el la publikaj stratoj kaj konstruaĵoj; kaj tiom
abundis la valoregaj ŝtonoj elprenitaj de tiuj vantaj
knabinoj, ke ĉiu el la reĝaj juvelistoj devis laboradi
senĉese dum pli ol monato por remeti ilin.
Intertempe la Revolucia Armeo estis malfondita kaj
la knabinoj resenditaj al siaj patrinoj. Pro promeso
bone konduti, Zingibra ankaŭ liberiĝis.
Ozma fariĝis la plej bela Reĝino iam konita en la
Smeralda Urbo. Kaj, kvankam tre juna kaj sensperta,
ŝi regis sian popolon saĝe kaj juste. Ĉar Glinda bone
konsilis ŝin ĉiam; kaj la Ŝancel-Insekto, al kiu doniĝis
la grava posteno de Publika Edukisto, estis tre helpa
al Ozma kiam ŝiaj regaj taskoj perpleksis ŝin.
La knabino, dankeme al la Gumpo pro ĝia
servado, proponis al la besto kiun ajn pagon ĝi
deziras.
“Nu,” respondis la Gumpo, “bonvolu dispecigi
min. Mi ne volis viviĝi, kaj mi hontegas pro mia
283
La Eksterordinara Lando Oz
konglomera naturo. Iam mi estis monarko de la
arbaro, tion plene pruvas miaj kornoj; sed nun, pro
mia aktuala remburita stato de servisto, mi devas flugi
tra la aero—miaj kruroj plene malutilas. Mi tial petas
dispeciĝi.”
Do Ozma ordonis dispecigi la Gumpon. La
kornohava kapo denove pendiĝis super la kamenbreto
en la kunvenejo, kaj la sofoj estis malligitaj kaj
metitaj en la akceptejojn. La balavosto rekomencis
sian kutiman laboron en la kuirejo, kaj fine, la
Birdotimigilo remetis ĉiujn ŝnurojn kaj ŝnuregojn sur
la hokojn de kiuj ili prenis ilin dum la eventoplena
tago kiam ili konstruis la Aĵon.
Eble vi supozas ke tiel finiĝis la Gumpo; kaj tiel
estis, rilate al ĝia vivo kiel flugmaŝino. Sed la kapo
super la kamenbreto plu paroladis kiam ajn ĝi deziris,
kaj ofte ĝi alarmis, per siaj abruptaj demandoj, la
personojn atendantajn en la kunvenejo kiuj volis
paroli kun la Reĝino.
La Seg-Ĉevalo estis persona posedaĵo de la Reĝino,
kaj estis ame prizorgata; kaj ofte ŝi rajdis la strangan
beston laŭ la stratoj de la Smeralda Urbo. Ŝi metigis
orajn ŝuojn sur ĝiajn lignajn krurojn, por malebligi
ilian triviĝon, kaj la sonado de tiuj oraj ŝuoj sur la
284
!(images/000041.jpg)
LA BIRDOTIMIGILO KIEL REĜA KASISTO.
Riĉo pro Kontento
pavimo ĉiam plenigis la regatojn de la Reĝino per
respektego dum ili pensis pri tiu manifestiĝo de ŝia
magia kapablo.
“La Mirinda Sorĉisto neniam estis tiom mirinda
kiom Reĝino Ozma,” oni diris unu al la alia, flustre;
“ĉar li pretendis fari multon kion li ne sciis fari; dum
nia nova Reĝino faras multon kion neniu atendus de
ŝi.”
Joĉjo Kukurbokapo restis kun Ozma ĝis sia morto;
kaj li ne putris tiom baldaŭ kiom li timis, kvankam
li ĉiam restis stulta. La Ŝancel-Insekto provis instrui
al li plurajn artojn kaj sciencojn; sed Joĉjo estis tiom
malkapabla studanto ke ĉia provo eduki lin baldaŭ
ĉesis.
Post la remarŝo de la armeo de Glinda al sia
hejmo, kaj la reestabliĝo de paco en la Smeralda
Urbo, la Stana Lignohakisto anoncis sian intencon
reiri al sia propra Regno de la Palpbrumoj.
“Ĝi ne estas granda Regno,” diris li al Ozma; “sed
pro tio ĝi estas pli facile regebla; kaj mi nomis min
Imperiestro ĉar mi estas Absoluta Monarko, kaj neniu
ial ajn kritikas mian pritraktadon de publikaj aŭ de
privataj aferoj. Reveninte hejmen mi rekovrigos min
per nikela tavolo, ĉar mi iomete makuliĝis kaj gratiĝis
285
La Eksterordinara Lando Oz
lastatempe; kaj poste mi volonte gastigos vin.”
“Dankon,” diris Ozma. “Iam mi eble akceptos la
inviton. Sed kio okazos al la Birdotimigilo?”
“Mi reiros kun mia amiko la Stana Lignohakisto,”
diris la plenigito, serioze. “Ni decidis neniam apartiĝi
venontece.”
“Kaj mi faris la Birdotimigilon mia Reĝa Kasisto,”
klarigis la Stana Lignohakisto. “Ĉar mi decidis ke
estos bone havi Reĝan Kasiston kiu konsistas el
mono. Kion vi opinias?”
“Mi opinias,” diris la malgranda Reĝino, ridetante,
“ke via amiko certe estas la plej riĉa homo en la tuta
mondo.”
“Jes,” respondis la Birdotimigilo; “sed ne pro mia
mono. Ĉar mi opinias ke cerbo multe pli valoras ol
mono ĉiumaniere. Vi eble rimarkis ke homo kun
mono sed sen cerbo ne bone utiligas sian monon; sed
se homo havas cerbon sen mono, ĝi ebligas komfortan
vivon ĝis la morto.”
“Kaj samtempe,” deklaris la Stana Lignohakisto,
“vi devas agnoski ke bona koro estas io kion cerbo
ne povas krei kaj mono ne povas aĉeti. Eble, efektive,
mi estas la plej riĉa homo en la mondo.”
“Vi ambaŭ estas riĉaj, miaj amikoj,” diris Ozma
286
!(images/000109.png)
Riĉo pro Kontento
ameme; “kaj via riĉo estas la sola havinda riĉo—riĉo
pro kontento!”
-
- Tip Faras Kukurbokapon
-
- La Mirinda Vivopulvoro
-
- La Forkuro de la Fughantoj
-
- Tip Faras Eksperimenton pri Magio
-
- La Vekigho de la Seg-Chevalo
-
- Jocho Kukurbokapo Rajdas al la Smeralda Urbo
-
- Lia Moshto la Birdotimigilo
-
- La Revolucia Armeo de Generalo Zingibra
-
- La Birdotimigilo Planas Eskapon
-
- La Veturo al la Stana Lignohakisto
-
- Nikelkovrita Imperiestro
-
- S-ro M.P. Shancel-Insekto, P.E.
-
- Multe Pligrandigita Rakonto
-
- Maljuna Mombi Sorchas
-
- Kaptitaj de la Reghino
-
- La Birdotimigilo Flankeniras por Pensi
-
- La Miriga Flugo de la Gumpo
-
- En la Nesto de la Monedoj
-
- La Famaj Dezirpiloloj de D-ro Nikidiko
-
- La Birdotimigilo Petas Helpon de Glinda la Bona
-
- La Stana Lignohakisto Deshiras Rozon
-
- La Transformigho de Maljuna Mombi
-
- Princino Ozma de Oz
-
- Richo pro Kontento